22/10/2018
Xây dựng mô hình khu dân cư nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu, vườn mẫu là nội dung mới được đặt ra tại hội nghị do Ban chỉ đạo các Chương trình mục tiêu Quốc gia vừa tổ chức tại Hà Tĩnh. Điều này đặt ra trong bối cảnh chương trình xây dựng NTM đang được đẩy mạnh ở các địa phương trong cả nước và cần tạo sự thay đổi chiều sâu đến với từng khu dân cư, từng gia đình.
Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020 đặt mục tiêu, đến năm 2020, có 50% số xã đạt chuẩn NTM. Tại Thừa Thiên-Huế, theo số liệu của Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM tỉnh, đến cuối năm 2017, toàn tỉnh có 23/104 xã trong chương trình đạt chuẩn NTM (đạt 19/19 tiêu chí), chiếm 21,2%; 28 xã đạt 15-18 tiêu chí (26,92%); 4 7 xã đạt 10-14 tiêu chí (45,19%); không có xã đạt dưới 7 tiêu chí. Phấn đấu đến năm 2020, toàn tỉnh có 61 xã đạt chuẩn NTM, đạt 59%.
Sau hơn 8 năm triển khai, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, bộ mặt nông thôn cả nước nói chung, Thừa Thiên-Huế nói riêng đã có những thay đổi đáng kể. Không chỉ ở những xã điểm, hoặc xã được công nhận đạt chuẩn NTM mà ở hầu hết các địa phương bộ mặt nông thôn có những thay đổi tích cực. Đó là kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội từng bước được hiện đại với hệ thống điện- đường- trường- trạm được hoàn thiện, kiên cố hóa; cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực, xuất hiện nhiều mô hình sản xuất mới, hiệu quả góp phần nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống vật chất lẫn tinh thần người dân. Xã hội nông thôn ổn định, các bản sắc văn hóa dân tộc được bảo tồn, phát huy; an ninh trật tự được giữ vững. Nhiều cách làm hay trong huy động nguồn lực, phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM đã đem lại hiệu quả tích cực…
Tuy nhiên, một thực tế đặt ra là việc gắn phát triển nông thôn với đô thị theo quy hoạch chưa thực sự được quan tâm; nhất là việc quy hoạch lại các khu dân cư theo hướng tập trung, hiện đại gặp nhiều khó khăn. Tiêu chí nâng cao thu nhập của người dân chưa thực sự có bước đột phá, ngay cả ở xã đạt chuẩn NTM thu nhập bình quân đầu người đầu người vẫn còn thấp hơn nhiều so với đô thị. Năm 2015, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn Thừa Thiên-Huế năm 2015 tuy đã tăng 81,6% so với năm 2010, nhưng cũng chỉ ước đạt 23 triệu đồng/năm. Con số này phấn đấu tiếp tục tăng 1,8 lần vào năm 2020.
Thực tế trên đặt ra yêu cầu cần tiếp tục “nâng cấp” chương trình xây dựng NTM. Đó là xây dựng NTM kiểu mẫu với cảnh quan tươi đẹp, môi trường sạch sẽ, giàu bản sắc văn hóa đặc trưng; xây dựng và duy trì các mô hình sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp an toàn, gắn kết với thị trường và đặc biệt người dân hài lòng về cuộc sống.
Để làm được điều này, hơn ai hết từng địa phương phải chủ động lựa chọn các mô hình, tiêu chí kiểu mẫu để thực hiện, từ điểm nhân ra diện. Chẳng hạn các xã vùng núi có thể chọn xây dựng các mô hình vườn đồi, vườn rừng hiệu quả; vùng đồng bằng xây dựng các vùng sản xuất chuyên canh; kết hợp giữa phát triển ngành nghề thủ công với du lịch cộng đồng… Mục tiêu cuối cùng là hướng đến sự phát triển bền vững, phồn thịnh cả vật chất lẫn tinh thần cho người dân nông thôn để NTM thực sự trở thành miền quê đáng sống.
Thanh Huyền
