07/12/2018
Thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn, ngày 4/6/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 800/QĐ-TTg, phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010 - 2020. Sau hơn 5 năm triển khai, ngày 16/8/2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1600/QĐ-TTg, phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn 2016 - 2020, với nhiều nội dung, giải pháp cụ thể, trong đó đề cao vai trò của các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội.
Con đường rợp sắc hoa do Hội LHPN xã Định Bình, TP. Cà Mau vận động thực hiện tại ấp Ba Dinh
Là tổ chức chính trị - xã hội đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp phụ nữ, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam luôn xác định, tham gia xây dựng NTM là trách nhiệm và nhiệm vụ trọng tâm của Hội trong giai đoạn hiện nay. Hội đã vận động phụ nữ cả nước tích cực tham gia xây dựng NTM bằng nhiều hoạt động thiết thực, trong đó có triển khai sâu rộng cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch" với các nội dung 5 không gồm: không đói nghèo, không có người vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, không có bạo lực gia đình, không vi phạm chính sách dân số, không có trẻ suy dinh dưỡng, bỏ học và 3 sạch là sạch nhà, bếp, ngõ. Ðây là cuộc vận động hướng vào từng hộ gia đình, nhằm hỗ trợ hội viên, phụ nữ nâng cao chất lượng cuộc sống của bản thân, gia đình, qua đó, thực hiện 11/19 tiêu chí NTM, trong đó nội dung 3 sạch góp phần thực hiện tiêu chí 17 về môi trường trong xây dựng NTM. Nhận thức được phụ nữ là người sử dụng, tiếp cận và giải quyết hàng ngày vấn đề rác thải, nước sinh hoạt, giữ gìn vệ sinh gia đình..., các cấp Hội đã chú trọng vận động hội viên tham gia BVMT thông qua việc thực hiện sạch nhà, bếp, ngõ. Theo đó, nội dung sạch nhà được thể hiện qua các việc: giữ gìn nhà cửa sạch sẽ, sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp; Có nhà tiêu, nhà tắm, bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh; Sử dụng nước hợp vệ sinh và nước sạch trong sinh hoạt; Có chuồng trại chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường. Nội dung sạch bếp gồm: giữ gìn nơi đun nấu, nồi, xoong, bát, đĩa, dụng cụ, đồ đựng thức ăn luôn sạch sẽ, gọn gàng, hợp vệ sinh; Thu dọn chai, lọ, vỏ bao đựng phân bón và thuốc trừ sâu sau khi sử dụng, đem tiêu huỷ tại nơi quy định. Nội dung sạch ngõ gồm: giữ sân, ngõ của gia đình và khu vực đường làng, ngõ xóm sạch sẽ, không để nước đọng, rác thải bừa bãi làm ảnh hưởng đến mỹ quan và sức khỏe của con người; Có thùng chứa rác thải và thực hiện phân loại rác thải theo hướng dẫn; Tham gia xây dựng cảnh quan, môi trường chung của cộng đồng xanh - sạch - đẹp.
Bên cạnh đó, Hội đã xây dựng đội ngũ cộng tác viên, tuyên truyền viên có kiến thức, kỹ năng vận động, huy động phụ nữ, cộng đồng tham gia BVMT. Các tuyên truyền viên của Hội đã tổ chức hàng nghìn cuộc họp nhóm, thôn, bản tuyên truyền về việc vệ sinh môi trường, giúp nhau xây dựng và sử dụng các công trình nước sạch. Hội đã biên soạn và phát hành 6.394 sổ tay tới các tỉnh/thành; 5.280 cuốn sổ tay tuyên truyền viên về BVMT, hàng nghìn tờ gấp về hạn chế sử dụng túi ni lông; 15.000 tài liệu thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh hộ gia đình, rửa tay với xà phòng; 95.000 cuốn sách lật về Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không 3 sạch”...
Phụ nữ xã Thanh Lương, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái dọn dẹp vệ sinh đường làng, ngõ xóm
Cùng với việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về BVMT, các cấp Hội còn xây dựng các mô hình về BVMT. Trong đó, nhiều mô hình BVMT đang được triển khai hiệu quả như: con đường hoa (Cà Mau, Nam Định); hạn chế xả rác xuống sông Kiến Giang (Quảng Bình); phụ nữ ứng phó với biến đổi khí hậu, BVMT (Điện Biên); hùn vốn xây nhà tiêu hợp vệ sinh (Trà Vinh); làng 3 sạch (Bắc Ninh), biến điểm rác thành vườn hoa (Long An); bể thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật (Ninh Bình); mẹ và bé cùng BVMT (Hải Dương)… Đặc biệt, Hội đã chỉ đạo đưa nội dung BVMT trong việc thực hiện phong trào vào điểm đánh giá phong trào thi đua hàng năm của các cấp Hội, tạo khí thế sôi nổi tham gia của đông đảo Hội viên và phụ nữ trong cả nước. Năm 2015, có 6 tập thể, 1 cá nhân cán bộ, hội viên phụ nữ đã vinh dự được nhận cúp và bằng khen của Bộ TN&MT.
Có thể thấy, với vai trò là một đoàn thể quần chúng với trên 19 triệu hội viên, có tổ chức chặt chẽ từ cơ sở lên đến cấp quốc gia, các hoạt động của Hội đã có sức lan tỏa lớn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng. Để tiếp tục góp phần xây dựng NTM gắn với BVMT, trong thời gian tới, Hội LHPN Việt Nam sẽ tiếp tục chủ trì, hướng dẫn triển khai thực hiện Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2016 - 2020. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ nhân rộng các sáng kiến của phụ nữ tham gia BVMT, giảm nhẹ rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần xây dựng NTM ngày càng giàu, đẹp.
Nguyễn Thị Kim Oanh
Phó Ban Gia đình và Xã hội, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường, số 11/2018)