22/10/2018
Môi trường là tiêu chí thứ 17 trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), hướng tới mục tiêu BVMT sinh thái ở khu vực nông thôn, giúp người dân nâng cao chất lượng cuộc sống. Với ý nghĩa đó, các địa phương trong tỉnh đặc biệt quan tâm triển khai thực hiện tiêu chí này; tuy nhiên “đường đi còn lắm gian nan”.
Dù đã được công nhận đạt chuẩn NTM từ năm 2015, nhưng cho đến nay, xã Đăk Mar (huyện Đăk Hà) vẫn còn gặp không ít khó khăn trong việc thực hiện và nâng cao tiêu chí môi trường. Theo báo cáo của UBND xã Đăk Mar, để thực hiện tiêu chí môi trường, xã đã vận động nhân dân xây dựng các bể chứa vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật tại các thôn, làng; thành lập và duy trì hoạt động của Tổ thu gom - xử lý rác thải (trong đó có vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật); chăn nuôi có chuồng trại hợp vệ sinh...
Tuy nhiên, tình trạng một số hộ gia đình tự xay xát cà phê và xây lò để sấy đang ngày càng phổ biến, tác động tiêu cực đến đời sống của người dân xung quanh cũng như môi trường, bởi tiếng ồn và khói, bụi. Cùng với đó, theo quy định, xã NTM phải có nơi mai táng phù hợp, nhưng xã Đăk Mar chưa xây dựng được nghĩa trang. Từ thực tế trên cho thấy, tiêu chí môi trường là một trong những tiêu chí khó thực hiện. Ngay cả xã đã đạt chuẩn NTM cũng còn không ít bất cập, thì nói gì đến các xã đang phấn đấu để đạt chuẩn.
Theo hướng dẫn của Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh Kon Tum, chuồng trại chăn nuôi phải đảm bảo các yêu cầu vệ sinh môi trường sau: cách nhà ở và đường đi chung ít nhất 5 m; có biện pháp che chắn phù hợp; được vệ sinh định kỳ bảo đảm phòng ngừa, ứng phó dịch bệnh; không phát sinh mùi khó chịu gây ảnh hưởng đến dân cư xung quanh; có đủ hồ sơ, thủ tục về BVMT (đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh)... Tuy nhiên, trên thực tế, đa số gia đình chăn nuôi nhỏ lẻ theo tập quán thả rông, hoặc nếu có chuồng trại thì cũng sơ sài, không phải nhà nào cũng có điều kiện làm hầm biogas...
Mục tiêu cuối cùng của xây dựng NTM là nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, vì vậy, bên cạnh các tiêu chí về hạ tầng, thu nhập..., thì cần đặc biệt quan tâm đến cải thiện và nâng cao chất lượng môi trường sống. Hàng năm, các cấp, các ngành thường xuyên phối hợp tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền, vận động người dân tham gia BVMT, như thu gom, xử lý rác thải, nước thải khu dân cư, hộ gia đình, vệ sinh đường làng, ngõ xóm...; kiểm tra việc thực hiện tiêu chí môi trường ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh... nhưng quá trình thực hiện tại các địa phương đều gặp khó khăn, vướng mắc. Nhiều ý kiến cho rằng, thay vì chỉ chú trọng các tiêu chí "cứng", như cơ sở hạ tầng, mà đã đến lúc cần có định hướng chiến lược cụ thể trong thực hiện tiêu chí môi trường gắn với từng địa bàn. Trước tiên, cần có tổ chức tuyên truyền cho các cấp chính quyền, người dân, nâng cao nhận thức về môi trường, về các tiêu chí NTM. Thực tế cho thấy, chỉ khi người dân nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc BVMT thì mới giải quyết được tình trạng "cái khó bó cái khôn" hiện nay.
Quỳnh Như
