16/12/2025
Bộ NN&MT đã ban hành Quyết định số 4822/QĐ-BNNMT ngày 14/11/2025 về việc công bố Kịch bản nguồn nước (KBNN) trên lưu vực sông (LVS) Hồng - Thái Bình mùa cạn năm 2025 - 2026. Kỳ công bố KBNN được tính toán, đánh giá từ tháng 11/2025 - 6/2026.
Theo đó, để giảm thiểu nguy cơ thiếu nước, Bộ NN&MT đề nghị các đơn vị trực thuộc Bộ và các Bộ, ngành, địa phương liên quan chủ động lập kế hoạch khai thác, sử dụng nước (SDN) theo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả, dự phòng cho những tháng cuối mùa cạn. Trong đó, Cục Quản lý TNN, Cục Quản lý và Xây dựng công trình thủy lợi (Bộ NN&MT) có nhiệm vụ theo dõi, cập nhật KBNN; điều hòa, phân phối TNN; báo cáo định kỳ và hướng dẫn địa phương triển khai biện pháp SDN tiết kiệm, hiệu quả. Các Cục: Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Chăn nuôi và Thú y điều chỉnh cơ cấu mùa vụ, cây trồng, vật nuôi phù hợp với KBNN; Cục Khí tượng Thủy văn theo dõi, cảnh báo các khu vực có nguy cơ hạn hán và thiếu nước.
Bộ Công Thương vận hành linh hoạt các hồ chứa thủy điện lớn, điều chỉnh cơ cấu nguồn điện, bảo đảm cân đối nguồn nước cho các mục tiêu sử dụng đa mục tiêu; lượng nước đổ ải năm 2026 được khuyến nghị từ 3,2 - 3,7 tỷ m³; duy trì sản lượng thủy điện theo dự kiến hoặc tăng nhưng không vượt mức trung bình giai đoạn 2015 - 2025, đảm bảo khả năng đáp ứng cho hoạt động sản xuất nông nghiệp, an ninh lương thực và năng lượng. Đặc biệt, việc đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho vùng đồng bằng sông Hồng là ưu tiên hàng đầu, do đó, Bộ Xây dựng và UBND các tỉnh khẩn trương rà soát, nâng cao hiệu quả vận hành các nhà máy nước sạch và kiểm soát việc xả thải vào nguồn nước thô. Việc khai thác nước dưới đất cần được giám sát chặt chẽ; kịp thời xây dựng danh mục vùng hạn chế khai thác; kết hợp khai thác nước mặt, nước dưới đất và tích trữ nước mưa để đảm bảo nguồn nước liên tục, ổn định, an toàn cho nhân dân.
Về phía địa phương, phối hợp với Bộ NN&MT tối ưu hóa khai thác nước từ hồ chứa, kênh mương, trạm bơm dã chiến, nạo vét, cải tạo công trình thủy lợi và vận hành hệ thống thủy lợi nội đồng để tăng hiệu quả SDN. Vùng đồng bằng sông Hồng chú trọng nâng cao khả năng lấy nước, kiểm soát xâm nhập mặn, tận dụng triều cường để tích trữ nước và vận hành các hồ chứa thủy điện, hỗ trợ gieo cấy vụ Đông Xuân đảm bảo tiết kiệm, hợp lý. Đối với những vùng có nguy cơ thiếu nước cục bộ (Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Tuyên Quang, Phú Thọ, Thái Nguyên, Ninh Bình, Hưng Yên), cần theo dõi diễn biến nguồn nước, chủ động cắt giảm diện tích gieo trồng, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, sử dụng nguồn nước dự phòng và tăng cường tích trữ nước mưa.
Nguyệt Minh
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường, số 12/2025)
