23/12/2025
Theo số liệu quan trắc từ hệ thống giám sát chất lượng môi trường quốc gia và dự báo khí tượng thủy văn, trong khoảng 10 ngày tới, khu vực miền Bắc - đặc biệt là Hà Nội và các tỉnh lân cận - được dự báo xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi như nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù. Những điều kiện này làm giảm khả năng khuếch tán chất ô nhiễm, dẫn đến nguy cơ nồng độ bụi mịn PM2.5 tăng cao, có thể khiến chỉ số chất lượng không khí (AQI) vượt mức 150, tác động trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và các hoạt động kinh tế - xã hội.
Trước tình hình đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã đề nghị Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên và Ninh Bình triển khai ngay các biện pháp cấp bách nhằm kiểm soát và giảm thiểu ô nhiễm không khí. Trọng tâm trước hết là tăng cường vệ sinh đường phố, phun rửa và dập bụi tại các trục giao thông chính, đặc biệt trong khung giờ thấp điểm (đêm và sáng sớm) để hạn chế bụi tích tụ trước giờ cao điểm.
Đối với hoạt động xây dựng và giao thông vận tải – nguồn phát thải bụi lớn tại đô thị – các địa phương được yêu cầu siết chặt kiểm tra, xử lý nghiêm các công trình không thực hiện che chắn, vệ sinh phương tiện; đình chỉ thi công nếu cần thiết. Các phương tiện vận chuyển vật liệu xây dựng, phế thải không che chắn kỹ gây rơi vãi cũng phải được xử phạt theo quy định.
Cùng với đó, Bộ đề nghị kiểm soát chặt chẽ nguồn thải công nghiệp và các hoạt động có công đoạn đốt tại làng nghề, đặc biệt với nhóm ngành có phát thải lớn như xi măng, nhiệt điện, luyện thép và tái chế. Các cơ sở phải duy trì vận hành hệ thống xử lý khí thải và được khuyến cáo giảm công suất trong những ngày chất lượng không khí xấu. Việc đốt rơm rạ, chất thải rắn sinh hoạt và phụ phẩm nông nghiệp cũng cần được kiểm tra, xử lý nghiêm, nhất là tại khu vực ven đô và giáp ranh giao thông.
Về công tác truyền thông và cảnh báo sức khỏe, Bộ đề nghị các địa phương cập nhật liên tục chỉ số VN_AQI, khuyến cáo nhóm nhạy cảm (người già, trẻ em, người mắc bệnh hô hấp) hạn chế hoạt động ngoài trời, sử dụng khẩu trang khi ra đường. Song song đó, Bộ sẽ sử dụng thiết bị bay không người lái và ảnh vệ tinh để giám sát hoạt động đốt ngoài trời, phát thải bất thường; gửi thông tin vi phạm về địa phương để xử lý ngay.
Các tỉnh, thành phố phải báo cáo kết quả thực hiện hàng tuần để Bộ tổng hợp, theo yêu cầu của Chính phủ. Việc triển khai kịp thời, đồng bộ các giải pháp nêu trên sẽ giúp giảm thiểu tác động của đợt ô nhiễm không khí dự báo trong thời gian tới, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ổn định đời sống dân cư.
Nguyễn Hằng
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 11/2025)
