24/09/2021
Ngày 22/9/2021, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra hướng dẫn mới về chất lượng không khí nhằm giảm số người tử vong do tình trạng ô nhiễm không khí vốn gây ra các bệnh về tim mạch và hô hấp.
Hướng dẫn này nhằm mục đích bảo vệ người dân khỏi những tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí và được các Chính phủ sử dụng làm tài liệu tham khảo cho những tiêu chuẩn ràng buộc về mặt pháp lý. Lần gần đây nhất WHO đã ban hành hướng dẫn về chất lượng không khí vào năm 2005. Sau 16 năm, WHO nhận định rằng, có nhiều bằng chứng cho thấy, mức độ ảnh hưởng của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe nguy hiểm hơn trước đây.
Hướng dẫn của WHO nhấn mạnh ô nhiễm không khí là một trong những mối đe dọa môi trường lớn nhất đối với sức khỏe con người, bên cạnh biến đổi khí hậu. WHO đã đưa ra những bằng chứng rõ ràng về những thiệt hại do ô nhiễm không khí gây ra đối với sức khỏe con người dù mức độ ô nhiễm thậm chí thấp hơn mức đánh giá trước đây.
WHO cho rằng, việc con người sinh sống lâu dài trong điều kiện môi trường bị ô nhiễm, thậm chí ở dưới mức khuyến nghị, cũng có thể mắc bệnh ung thư phổi, tim mạch và đột quỵ, những bệnh ước tính khiến 7 triệu người tử vong sớm mỗi năm. Nguy cơ bệnh tật do ô nhiễm không khí được đánh giá ngang bằng với những rủi ro sức khỏe toàn cầu lớn khác mà chế độ ăn uống không lành mạnh và hút thuốc lá gây ra. Những người sống ở các nước có thu nhập thấp và trung bình chịu tác động lớn nhất của quá trình đô thị hóa và việc phát triển kinh tế phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch. WHO cho rằng cần ưu tiên việc giảm tiếp xúc với bụi mịn vì bụi mịn có thể thâm nhập sâu vào phổi và đi vào máu. Bụi mịn chủ yếu được sinh ra từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch trong lĩnh vực vận tải, năng lượng, sinh hoạt gia đình, hoạt động công nghiệp và nông nghiệp.
Theo hướng dẫn mới, WHO đã giảm mức giới hạn nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình hằng năm được khuyến nghị từ 10 mcg/m3 xuống 5 mcg/m3. WHO cũng giảm mức giới hạn nồng độ bụi mịn PM10 được khuyến nghị từ 20 mcg/m3 xuống 15 mcg/m3. WHO cho rằng nếu mức độ ô nhiễm không khí hiện tại giảm xuống mức được đưa ra trong hướng dẫn mới nói trên, thế giới có thể tránh được 80% trường hợp tử vong liên quan đến bụi mịn PM2.5. Cùng với đó, WHO đã điều chỉnh hầu hết các hướng dẫn về mức chất lượng không khí, cảnh báo việc phát thải quá mức mà WHO mới khuyến nghị này sẽ gây ra những rủi ro đáng kể cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, nếu thực hiện nghiêm túc hướng dẫn này, các nước có thể cứu sống hàng triệu người.
WHO cũng khuyến nghị 194 nước thành viên giảm tối đa nồng độ những chất gây ô nhiễm không khí theo mức mà tổ chức này vừa điều chỉnh, trong đó có bụi mịn và NO2 (nitơ dioxide), hai hợp chất sinh ra từ quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch.
Mặc dù các nhà khoa học hoan nghênh các hướng dẫn mới nhưng lo lắng rằng một số quốc gia sẽ gặp khó khăn trong việc thực hiện, do phần lớn thế giới không đáp ứng được các tiêu chuẩn cũ hơn, ít nghiêm ngặt hơn.
Phương Linh
