12/05/2023
Theo thống kê của Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN&PTNT Hà Nội), trên địa bàn Thành phố hiện có 1.701 trang trại, trong đó nhiều nhất là trang trại chăn nuôi với 1.359 trang trại, 180 trang trại nuôi trồng thủy sản, 33 trang trại trồng trọt. 243 trang trại bước đầu ứng dụng công nghệ cao (CNC) trong trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Sự phát triển kinh tế trang trại (KTTT), nhất là KTTT liên kết, ứng dụng CNC đã và đang góp phần giúp người dân phát huy được lợi thế so sánh, mở rộng quy mô sản xuất nông nghiệp hàng hoá, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh trong cơ chế thị trường.
Lợi ích từ phát triển KTTT liên kết, ứng dụng CNC
KTTT phát triển đã góp phần quan trọng vào quá trình chuyển dịch, tích tụ ruộng đất gắn liền với phân công lại lao động ở nông thôn, từng bước chuyển dịch lao động nông nghiệp sang làm các ngành phi nông nghiệp. Qua đó, thúc đẩy tiến trình công nghiệp hóa nông nghiệp, nông thôn. Đáng chú ý, hoạt động liên kết theo chuỗi giá trị hàng hóa của các trang trại trên địa bàn Thành phố đã bước đầu được hình thành và phát triển. Theo Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội, hiện Thành phố có hơn 1.700 trang trại đạt chuẩn, trong đó 277 trang trại xây dựng được chuỗi liên kết phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Trong số những trang trại đã liên kết phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm tiêu biểu trên địa bàn Thủ đô phải kể tới trang trại chăn nuôi trâu bò của gia đình ông Trần Văn Khánh (Văn Đức, Gia Lâm, Hà Nội) . Hiện trang trại đang nuôi khoảng 300 con bò, vốn đầu tư khoảng 11 - 14 tỷ đồng. Nếu chăn nuôi thuận lợi, mỗi năm sẽ được lãi thuần 2 - 2,5 tỷ đồng, tương ứng bình quân nuôi 1 con trâu, bò cho lãi từ 0,8 - 1,3 triệu đồng/tháng. Hay mô hình trang trại tổng hợp của gia đình ông Nguyễn Văn Lâm tại xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, vớiquy mô 1,3 ha, tổng vốn đầu tư 11 tỷ đồng, doanh thu đạt 20 tỷ đồng/năm, sản phẩm chủ yếu là lợn, gà đẻ trứng, cá, bưởi… Như vậy, việc xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản trên địa bàn Thủ đô và liên kết, hợp tác với các tỉnh vừa giúp thành phố đáp ứng nguồn cung lương thực, thực phẩm cho hơn 10 triệu dân, vừa khẳng định vai trò đầu tàu trong mở rộng, phát triển chuỗi sản xuất, tiêu thụ một cách bền vững.
Mô hình KTTT tại Hà Nội đã hình thành và ngày càng phát triển
Bên cạnh đó, để phát triển mô hình KTTT liên kết, trang trại ứng dụng CNC, trong giai đoạn 2016 - 2020, Sở NN&PTNT Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị chuyên môn phối hợp với các quận, huyện, thị xã xây dựng mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật. Đồng thời tổ chức tập huấn về kỹ thuật, kinh nghiệm sản xuất, bảo quản chế biến và cung cấp thông tin thị trường, đào tạo quản lý từ chương trình khuyến nông, chương trình đào tạo nghề, từ đó góp phần giúp các chủ trang trại ứng dụng vào sản xuất đạt hiệu quả. Đặc biệt, các quỹ hỗ trợ nông dân và quỹ khuyến nông cũng tạo điều kiện cho các trang trại tiếp cận nguồn vốn vay hiệu quả. Chính sách về thuế, đầu tư, tín dụng, lao động, khoa học, công nghệ, môi trường, thị trường… đi vào cuộc sống cũng tạo điều kiện giúp các trang trại ổn định phát triển, tạo thêm nhiều việc làm cho lao động nông thôn. Nhiều trang trại đã sản xuất và cung ứng giống tốt, làm dịch vụ, kỹ thuật, tiêu thụ sản xuất cho nông dân, tạo nguồn cung ổn định cho các cơ sở chế biến, tạo thêm sản phẩm chất lượng cao để phục vụ nhu cầu tiêu dùng trên địa bàn Thủ đô và xuất khẩu. Thống kê của Sở NNPTNT Hà Nội cho thấy, đến nay, Thành phố đã có 243 trang trại ứng dụng CNC vào sản xuất và phát huy hiệu quả cao.
Phát huy kết quả đã đạt được, thời gian tới, Hà Nội sẽ tiếp tục khuyến khích, tạo điều kiện phát triển và nâng cao vai trò của KTTT... Mục tiêu trong giai đoạn 2021 - 2025 phấn đấu có từ 2.000 trang trại trở lên, số lao động làm việc tại các trang trại là gần 8.000 người, đạt tiêu chí theo Thông tư số 02/2020/TT-BNNPTNT ngày 28/2/2020 của Bộ NN&PTNT quy định tiêu chí về KTTT; đồng thời, nâng tỷ lệ giá trị sản phẩm nông nghiệp ứng dụng CNC của trang trại đạt trên 70%. Vì vậy, trong định hướng phát triển trang trại, Thành phố Hà Nội sẽ chú trọng nhân rộng những trang trại ứng dụng CNC, riêng lĩnh vực chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, sẽ tập trung hình thành và phát triển những trại giống quy mô lớn để cung ứng cho các tỉnh, thành. Cùng với đó, khuyến khích phát triển trang trại tập trung, xa khu dân cư và đẩy mạnh lĩnh vực giết mổ, sơ chế, chế biến, đóng gói. Đặc biệt là xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu cho nông sản. Đồng thời, phối hợp với các sở ngành phát triển chuỗi liên kết từ nông trại đến bàn ăn, tiến tới chuyên nghiệp hoá chuỗi giá trị sản phẩm trang trại tại Hà Nội.
Hướng đến mục tiêu phát triển bền vững
Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội Nguyễn Văn Chí chia sẻ, thực hiện Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP ngày 2/2/2000 của Chính phủ về KTTT, các địa phương trên địa bàn Thành phố Hà Nội đã triển khai hàng loạt nhiệm vụ, đẩy mạnh phát triển KTTT theo hướng bền vững bằng cách tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường, góp phần giúp người nông dân phát huy được lợi thế của sản xuất tập trung, hướng tới mở rộng quy mô, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh cho nông sản. Tuy nhiên, phát triển KTTT thời gian qua vẫn còn hạn chế về nguồn vốn; chất lượng lao động; số lượng trang trại áp dụng CNC toàn phần ít; nhiều trang trại chưa quan tâm xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa nên số lượng trang trại có liên kết còn ít. Đặc biệt, bất cập trong việc ứng dụng chuyển đổi số, thương mại điện tử, công nghệ thông tin vào sản xuất, quản lý, điều hành là những “rào cản” lớn và để tháo gỡ những “rào cản” trên, cần có cơ chế khuyến khích phát triển KTTT, đồng thời, các sở, ngành liên quan phải tham mưu Thành phố có chính sách cho vay ưu đãi từ Quỹ Hỗ trợ nông dân hay Quỹ Khuyến nông; tạo điều kiện tích tụ đất đai để phát triển trang trại tập trung, cùng với đó là hỗ trợ các hoạt động liên kết để bao tiêu hàng hóa, nông sản cho người nông dân.
Địa phương sẽ tiếp tục có nhiều cơ chế, chính sách mới để thúc đẩy KKTT phát triển
Hà Nội cũng sẽ tập trung phát triển các loại hình KTTT, gia trại theo chuỗi liên kết, kết hợp phát triển du lịch sinh thái, giáo dục trải nghiệm... gắn với tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm làng nghề, nhằm phát huy hiệu quả sử dụng đất và thúc đẩy tăng trưởng của ngành nông nghiệp. Về phía Sở NN&PTNT, sẽ tham mưu cho Thành phố xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển trang trại quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi giá trị, ứng dụng CNC và tạo ra các sản phẩm an toàn. Đồng thời đổi mới, hướng tới phát triển bền vững KTTT, triển khai các phương án sản xuất bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm; đăng ký bảo hộ nhãn hiệu hàng hóa gắn với truy xuất nguồn gốc sản phẩm; khuyến khích và tạo điều kiện để các trang trại phát triển thành hợp tác xã, doanh nghiệp nông nghiệp…
Mặt khác, để tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP và Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội (khóa XVII) về “Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 - 2025”, thời gian tới, ngành nông nghiệp Thủ đô sẽ tiếp tục tham mưu Thành phố xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển trang trại quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi giá trị, ứng dụng CNC và tạo ra các sản phẩm an toàn… Hiện các cơ quan chức năng của Bộ NN&PTNT cũng đang xây dựng Dự thảo Nghị định quy định chính sách khuyến khích phát triển KTTT để thay thế cho Nghị quyết số 03/2000/NQ-CP của Chính phủ. Theo đó, sẽ có những chính sách mới đối với KTTT như ưu đãi về thuế, đất đai, nguồn vốn... giúp các chủ trang trại có thêm nguồn lực để phát triển sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa chất lượng cao, góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp tăng trưởng bền vững.
Gia Linh
(Trang thông tin có sự phối hợp của Chi cục Phát triển Nông thôn Hà Nội)
