23/10/2024
Ngày 22/10/2024, tại Hà Nội, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã tổ chức họp báo “Chấm dứt nuôi nhốt gấu tại Việt Nam - Hành trình sắp cán đích” nhằm nhìn lại chặng đường gần 20 năm nỗ lực chấm dứt hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật và tôn vinh các cơ quan, tổ chức có nhiều đóng góp trong nỗ lực bảo vệ gấu tại Việt Nam.
Bà Bùi Thị Hà Phó Giám đốc ENV trao kỷ niệm chương ghi nhận những đóng góp của các cá nhân trong hành trình chấm dứt hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật tại Việt Nam
Phát biểu khai mạc buổi họp báo, bà Bùi Thị Hà - Phó Giám đốc ENV cho biết, sau khi phát hiện khoảng 4.000 cá thể gấu bị nuôi nhốt lấy mật trên cả nước vào năm 2005, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Bộ NN&PTNT) đã phối hợp với Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới (WAP) thực hiện Chiến dịch chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật. Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định 02/2005/QĐ-BNN về quản lý gấu nuôi nhốt. Theo đó, tất cả các cá thể gấu đang bị nuôi nhốt phải được gắn chíp điện tử để nhận dạng và quản lý. Các cá thể gấu không có đăng ký, gắn chíp sẽ bị tịch thu. Hoạt động đăng ký quản lý và gắn chíp gấu đã được hoàn thành vào năm 2006. Cùng đồng hành với Bộ NN&PTNT thực hiện Chiến dịch chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật còn có các tổ chức như ENV, Tổ chức Động vật Châu Á (AAF), Tổ chức Four Paws và Free The Bears.
Sau gần 20 năm nỗ lực bảo vệ gấu, số lượng gấu bị nuôi nhốt đã giảm 95% từ khoảng 4.000 cá thể năm 2005 còn 192 cá thể tại 60 trại gấu tính đến hết tháng 8/2024. Hiện có 46/63 tỉnh, thành không còn gấu bị nuôi nhốt lấy mật. Để đạt được những thành tựu trên phải ghi nhận những nỗ lực của Cục Kiểm lâm và Chi cục Kiểm lâm các tỉnh, thành phố trên cả nước đóng vai trò quan trọng trong việc loại bỏ dần hoạt động nuôi gấu lấy mật thông qua các hoạt động đăng ký, gắn chíp, thường xuyên theo dõi số gấu bị nuôi nhốt cũng như đảm bảo hiệu quả thực thi pháp luật về bảo vệ gấu. Các tổ chức phi chính phủ như ENV, AAF, Tổ chức Four Paws và Free The Bears đã có những đóng góp trong công tác cứu hộ gấu, hỗ trợ các cơ quan thực thi pháp luật xử lý vi phạm về gấu, giảm thiểu nhu cầu tiêu thụ mật gấu và kêu gọi các chủ gấu tự nguyện chuyển giao gấu đến các trung tâm cứu hộ.
Tuy nhiên, trên cả nước vẫn còn 17 tỉnh, thành có gấu bị nuôi nhốt. Trong đó Hà Nội là địa phương có số lượng gấu bị nuôi nhốt nhiều nhất cả nước, chiếm khoảng 49% tổng số gấu bị nuôi nhốt hiện nay tại Việt Nam. Tính đến hết tháng 8/2024, vẫn còn 94 cá thể gấu đang bị nuôi nhốt trong 16 cơ sở tư nhân tại Hà Nội với 94,7% số gấu tập trung ở huyện Phúc Thọ.
Tại buổi họp báo, ENV đã vinh danh các cá nhân có đóng góp lớn trong hành trình chấm dứt hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật tại Việt Nam. Đó là bà Hoàng Công Hoài Nam – Trưởng phòng quản lý bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Lâm Đồng đã kiên trì và nỗ lực thuyết phục, vận động các chủ nuôi giao 8 cá thể gấu đến trung tâm cứu hộ, góp phần đưa Lâm Đồng trở thành một trong những địa phương đầu tiên không còn hoạt động nuôi nhốt gấu lấy mật. Tiếp đến là ông Nông Trường Giang - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thành phố Lạng Sơn đã nỗ lực bền bỉ trong việc vận động chủ nuôi cuối cùng trên địa bàn tỉnh chuyển giao 3 cá thể gấu đến trung tâm cứu hộ, đưa Lạng Sơn trở thành địa phương thứ 40 không còn gấu bị nuôi nhốt.
Bên cạnh đó, ENV vinh danh hai đơn vị là Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội và Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới. Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã Hà Nội đã hỗ trợ cứu hộ và chăm sóc 37 cá thể gấu, đóng góp tích cực vào nỗ lực chung nhằm chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật tại Việt Nam. Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới đã cam kết và hỗ trợ Việt Nam trong suốt 19 năm qua trong nỗ lực chấm dứt tình trạng nuôi nhốt gấu lấy mật. Sau khi hỗ trợ Chương trình gắn chíp giai đoạn 2005-2006, Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới đã kết hợp với lực lượng kiểm lâm ở các địa phương giám sát định kỳ tại các trang trại nuôi nốt gấu và tiến hành gắn chíp công nghệ mới cho gấu trong giai đoạn 2016-2020 với mục tiêu nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ gấu. Ngoài ra, Tổ chức Bảo vệ Động vật Thế giới còn đồng hành cùng với ENV nâng cao nhận thức cho người dân và hỗ trợ các cơ quan chức năng trong quá trình xử lý các vi phạm liên quan đến gấu.
Quang cảnh buổi họp báo
Cuối buổi họp báo, các đại biểu đã cùng trao đổi và thảo luận về các biện pháp tuyên truyền nâng cao nhận thức, vận động các chủ cơ sở nuôi gấu tự nguyện giao gấu tới các trung tâm cứu hộ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các cơ sở nuôi nhốt gấu; xử lý nghiêm những hoạt động quảng cáo, buôn bán trái phép gấu, mật gấu và sản phẩm, bộ phận khác từ gấu đang phát triển mạnh mẽ trên internet, đặc biệt là thông qua các mạng xã hội như Facebook.
Nguyễn Hằng
