27/12/2021
Luật BVMT năm 2020 được thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV và có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2022 với nhiều điểm mới, đánh dấu những đổi mới về chính sách, pháp luật trong BVMT, bảo đảm sự phát triển bền vững, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và BVMT, đáp ứng với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước... Để triển khai thi hành Luật đảm bảo hiệu quả, kịp thời và đồng bộ, nhiều địa phương trên cả nước đã chủ động, tích cực xây dựng kế hoạch triển khai tuyên truyền Luật.
Xây dựng kế hoạch thi hành Luật cụ thể, đồng bộ, thống nhất
Ngay từ đầu quý II/2021, UBND tỉnh Nam Định đã ban hành Kế hoạch số 50/KH-UBND về tổ chức triển khai thi hành Luật BVMT năm 2020. UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân cần chủ động nghiên cứu quy định của Luật; các Sở, ban, ngành, cơ quan liên quan và chính quyền địa phương các cấp phải phối hợp đồng bộ và phải tổ chức triển khai thi hành Luật kịp thời, toàn diện, thống nhất, phù hợp với đặc điểm tình hình của từng đơn vị, địa phương, đối tượng. Tỉnh xác định rõ trách nhiệm, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Sở, ban, ngành, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc tổ chức triển khai thi hành Luật. Thực hiện kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, xã, các tổ chức chính trị xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng đang tập trung tuyên truyền, tập huấn, phổ biến Luật BVMT năm 2020 bằng nhiều hình thức: Tổ chức các hội nghị triển khai Luật từ tỉnh tới huyện, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh (từ nay đến quý I-2022); biên soạn, in ấn tài liệu và tờ rơi về Luật, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; kẻ vẽ pa nô, khẩu hiệu tuyên truyền có nội dung liên quan đến công tác BVMT...
Hội nghị trực tuyến phổ biến Luật BVMT năm 2020 tại Đà Nẵng, ngày 22/10/2021, có sự tham dự của hơn 200 đại biểu tại 60 điểm cầu
Chuẩn bị cho công tác triển khai Luật BVMT năm 2020, ngày 27/8/2021, UBND TP. Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 196/KH-UBND. Theo nội dung Kế hoạch, các đơn vị chức năng, UBND các cấp có trách nhiệm tổ chức tổng kết việc thi hành Luật BVMT năm 2020 vào quý IV/2021, nhằm đánh giá những kết quả đạt được và nhìn nhận tồn tại, hạn chế, khó khăn. Đồng thời, có kế hoạch tuyên truyền, phổ biến Luật tới các đơn vị, doanh nghiệp, tổ chức và người dân bằng hình thức phù hợp, hiệu quả theo nội dung tài liệu của Bộ TN&MT cung cấp và sau khi được Bộ TN&MT tập huấn. Song song với đó là nhiệm vụ rà soát các văn bản pháp luật sau khi Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết thực hiện một số điều của Luật và Thông tư hướng dẫn thi hành do Bộ TN&MT ban hành. Xây dựng, ban hành văn bản pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật BVMT theo Quyết định thực hiện kế hoạch quản lý chất lượng không khí cấp tỉnh; Lộ trình di dời cư dân sinh sống ra khỏi cụm công nghiệp; Quy định khuyến khích, tổ chức xã hội hóa đầu tư xây dựng, kinh doanh, vận hành công trình BVMT tại khu sản xuất, kinh doanh tập trung; Quy định trách nhiệm quản lý chất thải trên địa bàn…
Tại tỉnh Sơn La, Sở TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 167/KH-UBND về triển khai thi hành Luật, đồng thời, ban hành Kế hoạch tuyên truyền, phổ biến Luật BVMT với các nội dung, hoạt động cụ thể, khả thi, có trọng tâm, trọng điểm. Cụ thể, Sở TN&MT giao các phòng chuyên môn thực hiện 19.400 tờ gấp giới thiệu, tuyên truyền, phổ biến một số nội dung của Luật BVMT năm 2020 gửi tới UBND 12 huyện, thành phố, các Sở, ban, ngành, tổ chức, đoàn thể chính trị - xã hội của tỉnh, dự kiến hoàn thành trước ngày 30/12/2021. Đồng thời, cập nhật toàn văn nội dung Luật BVMT năm 2020, đăng tải thông tin tuyên truyền về những điểm mới của Luật lên Cổng thông tin điện tử của Sở; Ban hành công văn đề nghị các Sở, ngành, huyện, thành phố nghiên cứu, góp ý Dự thảo Thông tư quy định chi tiết một số điều của Luật BVMT, gửi Sở tổng hợp, báo cáo Bộ TN&MT. Ngoài ra, trong tháng 11/2021, Sở TN&MT đã tổ chức thành công 3 hội nghị tuyên truyền các quy định về lĩnh vực môi trường, đa dạng sinh học với khoảng 700 lượt người tham dự là cán bộ, công chức, viên chức địa chính môi trường cấp xã, cán bộ quản lý về môi trường cấp huyện; các doanh nghiệp khoáng sản, chăn nuôi, chế biến nông sản; lồng ghép vào các cuộc thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các doanh nghiệp…
Cùng với các địa phương trên cả nước, ngày 13/8/2021, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã ban hành Kế hoạch số 263/KH-UBND về việc triển khai thi hành Luật BVMT năm 2020. Theo đó, các yêu cầu của Kế hoạch nhằm đảm bảo các điều kiện cho việc tổ chức thi hành Luật như công tác tuyên truyền, phổ biến, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ; nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ và người dân trong tuân thủ Luật BVMT. Sở TN&MT giao chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành, UBND các cấp tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về BVMT thuộc thẩm quyền UBND tỉnh và HĐND tỉnh; Rà soát, đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ các văn bản của UBND tỉnh đã ban hành trước đó cho phù hợp với Luật BVMT 2020 và các văn bản hướng dẫn của Trung ương; Chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành, UBND các cấp tổ chức kế hoạch tuyên truyền, phổ biến các văn bản hướng dẫn thi hành Luật. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã và TP. Huế xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý nhà nước về BVMT, tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử lý vi phạm pháp luật về BVMT, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị về môi trường theo quy định của pháp luật; Hướng dẫn, thẩm định nội dung, tổng hợp chương trình, dự án, nhiệm vụ chi sự nghiệp môi trường của các cơ quan, đơn vị, gửi cơ quan tài chính để báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, quyết định.
Đa dạng hóa các hình thức phổ biến, tuyên truyền Luật BVMT năm 2020
Bên cạnh việc xây dựng kế hoạch triển khai thi hành Luật, nhiều địa phương trên cả nước đã nhanh chóng, kịp thời tổ chức phổ biến, tuyên truyền đến đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Đối với tỉnh Yên Bái, Sở TN&MT tỉnh đã tổ chức hội nghị, tập huấn cho các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố, thị xã, cơ quan, đơn vị của Trung ương, lực lượng vũ trang đóng trên địa bàn tỉnh thông qua hình thức mời báo cáo viên là chuyên gia của Bộ TN&MT hỗ trợ về nội dung và truyền đạt tại hội nghị; Tổ chức hội nghị phổ biến Luật, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh với tham luận của báo cáo viên là lãnh đạo Sở, lãnh đạo Chi cục BVMT; In tờ rơi, xuất bản tài liệu pháp luật về BVMT để cung cấp cho các tổ chức, cá nhân có liên quan. Bên cạnh đó, chủ trì trong việc tham gia ý kiến vào dự thảo các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, trong đó tập trung phản ánh và kiến nghị những giải pháp khắc phục, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành pháp luật về BVMT tại địa phương; Tham mưu UBND tỉnh xem xét, ban hành mới 3 văn bản quy phạm pháp luật theo Quyết định số 1088/QĐ-UBND ngày 2/6/2021 về việc ban hành Danh mục và phân công cơ quan chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết thi hành Luật BVMT năm 2020.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch Covid-19, nhiều địa phương đã tổ chức Hội nghị trực tuyến phổ biến, tuyên truyền tới các điểm cầu trên địa bàn. Cụ thể như: Sở TN&MT Đà Nẵng tổ chức Hội nghị trực tuyến phổ biến Luật BVMT năm 2020, nhằm phổ biến những nội dung quan trọng của Luật, qua đó giúp đội ngũ cán bộ làm công tác môi trường tại các Sở, ban, ngành, hội, đoàn thể, UBND các quận, huyện, phường xã; phòng TN&MT… nhận thức một cách đầy đủ trước khi áp dụng và triển khai Luật vào thực tế tại đơn vị, tạo ra những chuyển biến rõ nét trong công tác quản lý nhà nước về BVMT theo Quyết định số 343/QĐ-TTg ngày 12/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ và sự chỉ đạo của UBND Thành phố tại Công văn số 3484/UBND-STNMT.
Phó Giám đốc Sở TN&MT Bình Định Hà Thị Thanh Hương phát biểu khai mạc Hội thảo triển khai thi hành Luật BVMT
Tại Bình Định, ngày 29/10/2021, Sở TN&MT tỉnh đã triển khai thi hành Luật BVMT năm 2020 theo hình thức trực tuyến với 11 điểm đầu cầu của 11 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh để hỗ trợ các địa phương triển khai thi hành Luật đi vào thực tiễn cuộc sống. Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bình Định Hà Thị Thanh Hương nhấn mạnh, điểm mới của Luật BVMT năm 2020 không chỉ liên quan đến ngành TN&MT mà còn liên quan đến các ngành khác, đặc biệt là vai trò của các phòng, ban ở huyện, thị xã, thành phố trong việc triển khai thi hành Luật. Điểm mới khác trong Luật BVMT năm 2020 là phân cấp cho địa phương từ cấp tỉnh đến cấp xã, phường, thị trấn trong công tác quản lý nhà nước về môi trường. Theo đó, cấp xã, phường, thị trấn sẽ được tiếp nhận hồ sơ môi trường và chịu trách nhiệm về công tác BVMT trên địa bàn quản lý. Đồng thời, Luật cũng thể hiện sự thay đổi tên gọi các hồ sơ môi trường, như vậy, các cấp chính quyền địa phương sẽ có trách nhiệm tiếp nhận và đưa ra cách xử lý những hồ sơ môi trường đã đăng ký trước đây. Do đó, Hội thảo được tổ chức nhằm định hướng cho các địa phương chuẩn bị những điều kiện cần thiết để triển khai thi hành Luật một cách đồng bộ, hiệu quả. Trước đó, ngày 22/6/2021, Sở TN&MT tỉnh Bình Định đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 73/KH-UBND về việc triển khai thi hành Luật, trong đó phân công trách nhiệm cụ thể của các sở, ban, ngành, địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Tỉnh Lạng Sơn, ngày 18/11/2021, Sở TN&MT phối hợp với Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ TN&MT (Bộ TN&MT) tổ chức Hội nghị trực tuyến đến điểm cầu các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh về kế hoạch triển khai phổ biến, tuyên truyền thực hiện Luật BVMT năm 2020. Hội nghị thu hút sự tham dự của gần 700 đại biểu tại điểm cầu các huyện, xã, phường trên địa bàn tỉnh. Tại Hội nghị, các báo cáo viên thuộc Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT) đã tuyên truyền, phổ biến và phân tích một số điểm mới của Luật BVMT năm 2020 như các quy định về: Giấy phép môi trường; Quản lý chất thải; Phòng ngừa, ứng phó với sự cố môi trường; Quan trắc môi trường; Báo cáo công tác BVMT… Ngoài ra, các đại biểu được thông tin một số quy định về thanh tra, kiểm tra lĩnh vực môi trường trong hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ; Quy định về xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Những điểm mới về quản lý chất thải rắn, quản lý môi trường không khí, nước thải, bồi thường thiệt hại về môi trường; Đánh giá sơ bộ tác động môi trường… Đây là tiền đề quan trọng để các ngành, các cấp tổ chức triển khai các chương trình tuyên truyền, phổ biến Luật cũng như các văn bản pháp luật có liên quan đến các cơ quan, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, góp phần đảm bảo việc thực hiện Luật hiệu quả, đúng theo quy định.
Có thể nói, trong năm 2021, mặc dù tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, tác động nặng nề đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội, sức khỏe và tính mạng của nhân dân nhưng các địa phương đã luôn tích cực, chủ động xây dựng kế hoạch triển khai, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến rộng rãi Luật BVMT nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên và các tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên, để Luật thực sự đi vào cuộc sống, trong thời gian tới, công tác tuyên truyền cần triển khai thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm; nội dung thông tin phải cập nhật, lồng ghép với tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng về BVMT và các chương trình, đề án, dự án phát triển kinh tế - xã hội của điạ phương, cơ quan, đơn vị; hình thức tuyên truyền cần đa dạng, phù hợp với các đối tượng…
Thu Hằng (Tổng hợp)
Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 12/2021
