07/11/2023
Từ ngày 6 - 7/11/2023, tại Hà Nội, Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ TN&MT) phối hợp với Trường Đại học Tổng hợp Warsaw (Bộ Giáo dục và Khoa học Ba Lan) tổ chức Hội nghị “Hợp tác khoa học Việt Nam và Ba Lan - Một khởi đầu mới”. Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên tham dự và phát biểu tại Hội nghị.
Theo TS. Trịnh Hải Sơn, Viện trưởng Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản, Hội nghị có sự tham gia của các nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực khoa học địa chất và các liên ngành khác, mang đến những kết quả nghiên cứu đa dạng, phong phú từ các lĩnh vực khác nhau của khoa học địa chất cũng như khoa học liên ngành. Hội nghị gồm 3 chủ đề về “Địa chất và tài nguyên khoáng sản”; “Thiên tai và BVMT”; “Khảo cổ học và địa khảo cổ học”. Đây là dịp để các nhà khoa học hai bên thông báo những kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản, sinh hóa biển, ô nhiễm môi trường, bảo tồn di sản văn hóa và thiên nhiên liên quan đến biến đổi khí hậu, khảo cổ, tai biến thiên nhiên, BVMT... Đồng thời, là cơ hội để các nhà nghiên cứu khoa học, chuyên gia, nhà giáo của hai bên gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ thông tin, thảo luận, đề xuất hướng hợp tác nghiên cứu khoa học về các lĩnh vực nêu trên, làm tiền đề cho việc xây dựng một Trạm (Trung tâm) Nghiên cứu Nhiệt đới Việt Nam - Ba Lan trên lãnh thổ Việt Nam.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TN&MT Trần Quý Kiên cho biết, từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 4/2/1950 đến nay, Việt Nam và Ba Lan có mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác trên nhiều lĩnh vực kinh tế, thương mại, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, văn hóa, du lịch… Ba Lan đã đào tạo cho Việt Nam khoảng 4.000 cán bộ có trình độ đại học, sau đại học, trong đó, hơn 100 cán bộ thuộc ngành địa chất và khoáng sản.
Điểm lại một số kết quả hợp tác giữa Việt Nam - Ba Lan trong ngành TN&MT, Thứ trưởng nhấn mạnh, từ năm 1955, Ba Lan đã giúp Việt Nam xây dựng 2 trạm nghiên cứu khí tượng thủy văn đặt tại Sa Pa (Lào Cai) và Phù Liễn (Hải Phòng); xây dựng Nhà máy sàng tuyển than Cửa Ông (Quảng Ninh); thành lập Bản đồ địa chất và khoáng sản khu vực Bảo Hà (huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai), tỷ lệ 1/100.000 và 1/25.000 trên diện tích 1.500 km2. Năm 1996, Viện Hàn lâm Khoa học Ba Lan và Viện Hàn lâm Khoa học - Công nghệ Việt Nam đã ký kết Chương trình hợp tác nghiên cứu khoa học về địa chất với 4 dự án lớn thực hiện liên tục từ năm 1996 - 2018 được Ba Lan tài trợ , trong đó nhiều kết quả ý nghĩa về cấu trúc địa chất, kiến tạo, địa động lực, tiến hóa magma, sinh khoáng… Tiếp đó, năm 1999, Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Việt Nam đã ký kết Văn bản hợp tác về khoa học - công nghệ với Ủy ban Nhà nước của Ba Lan. Trên cơ sở Hiệp định đã ký kết, Ba Lan đã tài trợ cho Việt Nam một số dự án nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực Trắc địa - Viễn thám, công nghiệp khai thác mỏ, công nghiệp tàu thủy… Từ năm 2014, theo sáng kiến của GS. Tadeusz Slomka, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học - Công nghệ AGH, Krakow, Trường Đại học AGH Krakow và Trường Đại học Mỏ - Địa chất Hà Nội luân phiên tổ chức Hội nghị Việt - Pôl tại Ba Lan và Việt Nam, nhằm phối hợp hoạt động trao đổi học thuật, chương trình đào tạo, trao đổi giảng viên, sinh viên giữa hai trường, đồng thời phát triển quan hệ song phương trong lĩnh vực đào tạo đại học, sau đại học.
Toàn cảnh Hội nghị
Thứ trưởng Trần Quý Kiên thông tin, ngày 1/4/2023 mới đây, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký Quyết định số 334/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược địa chất, khoáng sản và công nghiệp khai khoáng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Để thực hiện Chiến lược trên, Bộ TN&MT đã, đang tích cực đẩy mạnh hợp tác quốc tế để tiếp thu khoa học hiện đại, áp dụng công nghệ tiên tiến trong điều tra, thăm dò, khai thác và chế biến khoáng sản; khuyến khích hợp tác điều tra, thăm dò, khai thác. Mối quan hệ hợp tác quốc tế cùng sự giúp đỡ của Ba Lan trước đây là một trong những nhân tố quan trọng góp phần cho sự trưởng thành nhanh chóng của ngành địa chất và khoáng sản Việt Nam.
Theo Thứ trưởng, tiềm năng hợp tác kinh tế, thương mại, khoa học - công nghệ giữa Việt Nam và Ba Lan rất lớn nhưng chưa được khai thác hiệu quả. Để tiếp nối truyền thống hợp tác giữa hai nước, Bộ TN&MT đã giao Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản làm đầu mối xây dựng một số chương trình hợp tác nghiên cứu khoa học với Ba Lan trong lĩnh vực địa chất, khoáng sản; đồng thời chuẩn bị các hồ sơ kỹ thuật, tiến tới xây dựng một Trung tâm nghiên cứu Nhiệt đới Việt Nam - Ba Lan do Ba Lan tài trợ, trong đó, sẽ xây dựng trước 1 phòng thí nghiệm tại trụ sở Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản. Với những chương trình, hoạt động thiết thực đã và đang diễn ra, Thứ trưởng mong muốn, thời gian tới, Bộ TN&MT sẽ ký kết hợp tác chính thức với cơ quan tương ứng của Ba Lan nhằm hướng tới nỗ lực chung thúc đẩy hợp tác khoa học - công nghệ giữa hai nước hiệu quả, thiết thực, vì lợi ích của hai dân tộc.
GS. Anna Wysocka, Phó Viện trưởng Viện địa chất, Viện Hàn Lâm Khoa học Ba Lan đánh giá, quan hệ hợp tác giữa Ba Lan - Việt Nam đã được xây dựng từ những năm 50 của thế kỷ trước, khi Ba Lan bắt đầu đào tạo nhân lực cho Việt Nam và thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Trong những năm qua, các nhà khoa học Ba Lan - Việt Nam đã đưa ra nhiều dự án, sáng kiến chung. Việc tổ chức Hội nghị lần này nhằm thúc đẩy hợp tác khoa học giữa hai bên trong lĩnh vực khoa học Trái đất và môi trường, kỹ thuật môi trường, khai thác mỏ, khoa học sinh học năng lượng và khảo cổ học. Mục tiêu lâu dài là thành lập Trung tâm nghiên cứu Nhiệt đới Việt Nam - Ba Lan ở Việt Nam.
Hội nghị Hợp tác khoa học Việt Nam và Ba Lan - Một khởi đầu mới diễn ra trong hai ngày (6 - 7/11) và tham quan khảo sát thực địa trong hai ngày (8 - 9/11) với nhiều nội dung hấp dẫn. Cũng trong ngày 6/11, bên cạnh Chương trình Hội nghị là Triển lãm ảnh “Ngược dòng cát bụi thời gian” do Đại sứ quán Ba Lan tại Hà Nội tổ chức.
Châu Long
