07/04/2014
Trên địa bàn huyện Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh, sông Cầm có giá trị lớn đối với việc cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp, bảo tồn đời sống sinh vật, phát triển giao thông thủy và điều hòa nước về mùa mưa. Sông Cầm còn có hệ sinh thái đa dạng, trong đó có loài giun nhiều tơ (rươi), cáy và cá ngần là các loài đặc hữu và có giá trị dinh dưỡng, mang lại nguồn lợi thủy sản khá cao trong vùng. Thời gian gần đây, chất lượng nước (CLN) sông có chiều hướng suy giảm và được coi là nguyên nhân của việc giảm sút nguồn lợi thủy sản. Từ năm 2012, một số dự án, cơ sở sản xuất công nghiệp hình thành và đi vào hoạt động dọc hai bên bờ sông Cầm hiện bắt đầu xả nước thải vào nguồn nước sông Cầm và gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến CLN sông.
Sông Cầm nằm trong chương trình quan trắc thường xuyên của tỉnh Quảng Ninh từ nhiều năm qua. Tuy nhiên việc đánh giá CLN sông Cầm theo phương pháp truyền thống thông qua việc quan trắc CLN và so sánh với Quy chuẩn Việt Nam (QCVN) đối với nước mặt đang được áp dụng chưa thể hiện được rõ nét các diễn biến CLN theo thời gian, cũng như theo không gian.
Phương pháp đánh giá CLN thông quan chỉ số CLN WQI cho phép tổng hợp các thông số CLN sông thành một chỉ số duy nhất để đánh giá diễn biến CLN sông. Nghiên cứu ứng dụng phương pháp WQI để đánh giá sự thay đổi theo thời gian của CLN sông Cầm, trên cơ sở đó có thể đưa ra các chính sách quản lý phù hợp để bảo vệ chất lượng thủy vực.
Nguyễn Trung Ngọc
Trung tâm Quan trắc môi trường tỉnh Quảng Ninh
Hoàng Thị Thu Hương
Viện Khoa học và Công nghệ Môi trường, Đại học Bách khoa Hà Nội
(Toàn văn đăng trên Tạp chí Môi trường, số 3/2014)
