09/05/2014
Anh có diện tích gần 245.000 km2, là quốc gia phát triển đứng hàng thứ 6 thế giới tính theo GDP và đứng hàng thứ 8 thế giới tính theo sức mua và khả năng chi tiêu. Để trở thành một cường quốc kinh tế tài chính như hiện nay, Anh đã phải trải qua nhiều thập kỷ đối phó với các vấn đề môi trường, điển hình là vụ ô nhiễm nước sông Thames và tình trạng khói bụi tại thủ đô Luân Đôn.
Theo số liệu tổng kết các vấn đề môi trường ở Anh năm 2013 ghi nhận những tiến bộ đáng kể hơn một thập kỷ qua. Bằng những biện pháp cụ thể, khuyến khích sử dụng khí gas thân thiện môi trường; Giảm nhiên liệu hóa thạch đạt 193,6 triệu tấn dầu tương ứng (theo quy chuẩn quốc tế Mtoe) vào năm 2011, đạt mức tiêu thụ thấp nhất kể từ năm 1990…Trong những năm 2010 - 2011, mức tiêu thụ này tiếp tục giảm 7,8%. Năm 2011, có 8,8 triệu tấn Mtoe năng lượng tiêu thụ đến từ nguồn chất thải tái tạo được - mức này lớn hơn năm 1990 tới 6,5 lần và đóng góp 4,1% tổng lượng năng lượng tiêu thụ của cả nước. Bên cạnh đó, năng lượng từ nhiên liệu sinh học đã tăng từ con số 0 (năm 1990) lên mức 1,9 triệu tấn Mtoe (năm 2011) và hiện đóng góp mức độ tương tự như các nguồn năng lượng tái tạo khác; Phát thải khí nhà kính năm 2011 đạt mức thấp nhất với 634,8 triệu tấn CO2 thải ra môi trường, thấp hơn 21,3% so với số liệu năm 1990; Phát thải PM10 - thành phần chuyên biệt trong không khí từ xe cộ chạy bằng dầu diesel và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người, giảm 51,4% trong cùng giai đoạn trên… Chỉ tính riêng trong năm 2012, Chính phủ Anh thu được 44,5 tỷ bảng từ thuế môi trường, tương ứng với 2,9% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Những thành tựu trên có được nhờ nỗ lực của Chính phủ với hàng loạt chính sách có lợi cho môi trường. Đồng thời, được sự ủng hộ tích cực của các tổ chức phi chính phủ, lực lượng tình nguyện viên đông đảo, cùng sự hợp tác của mọi tầng lớp dân trên khắp đất nước. Green-Alliance - Tổ chức phi chính phủ hàng đầu về môi trường đã tổng kết công cuộc bảo vệ và cải thiện môi trường ở Anh như sau:
Tháng 3/2012, Nghị viên Ed Davey phát biểu tại Phiên họp thường niên của Green-Alliance với tư cách Tổng thư ký của Nhà nước về Năng lượng và Biến đổi khí hậu, cam kết theo đuổi một nền kinh tế ít các bon. Để lựa chọn chính sách cho ngành năng lượng ít các bon, Chính phủ Anh phải hỗ trợ giảm nhu cầu dùng điện, bên cạnh việc chi trả cho nguồn cung cấp lượng các bon thấp. Năm 2011, một dự án của Chính phủ đã bắt đầu hướng đến giảm nhu cầu tiêu thụ điện thay thế cho các ngành năng lượng khác. Dự kiến, những chính sách liên quan sẽ được thảo luận khi sửa đổi Luật năng lượng.
Bên cạnh đó, Chính phủ Anh đẩy mạnh tuyên truyền để người dân hiểu về tiết kiệm năng lượng. Trong thời gian (2011 - 2012), Green-Alliance đã thẩm định lại các kế hoạch của Chính phủ và đưa ra đề xuất để người dân hiểu rõ hơn về kinh tế ít các bon trên phạm vi cả nước. Năm 2012, Chính phủ đã tuyên bố khoản chi 2,9 triệu bảng cho chiến dịch truyền thông này. Đồng thời, khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư xử lý chất thải, sử dụng hài hòa tài nguyên thiên nhiên…; Tổ chức tập huấn về biến đổi khí hậu cho các địa phương: Trong hai năm 2011 và 2012, chương trình tập trung phân tích ảnh hưởng của địa phương trong các hành động BVMT; Đánh giá hoạt động môi trường của Chính phủ; Tổ chức thảo luận chuyên đề về chính sách môi trường; Đảm bảo một mục tiêu giảm mức các bon cho Vương quốc Anh...
Cung điện Buckingham - nơi ở của Hoàng gia Anh
Trong các nỗ lực cải thiện môi trường ở Anh, không thể không kể đến những cố gắng vượt bậc của Chính phủ. Bởi, Chính phủ Anh nhận thức sâu sắc rằng, phát triển bền vững là trách nhiệm của các cấp, các ngành. Một trong những nguyên tắc chủ chốt của Chính phủ khi tiếp cận phát triển bền vững là tăng trưởng kinh tế và cải thiện môi trường có tính liên kết hỗ trợ lẫn nhau. Trong những năm tới, Chính phủ Anh cam kết thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ sau:
Tăng trưởng bền vững trong các cơ quan Chính phủ: Ngoài những phần việc thông thường, từ tháng 4/2013, trong bản đánh giá khả năng làm việc của nhân viên nhà nước sẽ gồm các mục liên quan đến thái độ và hành động đến phát triển bền vững.
Đẩy mạnh các nỗ lực quốc tế hướng đến phát triển bền vững mà Anh nằm trong Nhóm hoạt động mở của Liên hợp quốc trong khuôn khổ cam kết hướng đến mục tiêu Phát triển bền vững và một khung báo cáo công tác phát triển bền vững toàn cầu.
Tăng cường công tác thẩm định: Năm 2013, một bộ chỉ số đo tiến bộ trong các hoạt động môi trường của Chính phủ được biên soạn. Ủy ban Kiểm toán môi trường của Hạ viện đã tổ chức các phiên điều trần với Defra và nội các để thẩm định các tiến bộ của Chính phủ. Ủy ban Kiểm toán cam kết sẽ mở rộng việc thẩm định đến từng đơn vị riêng lẻ trong cả nước.
Từ những việc làm tích cực của Chính phủ, người dân Anh đã có những hành động cụ thể nhằm chung tay BVMT. Báo cáo tại Hội thảo của Defra đã chỉ ra rằng, có trên 90% dân cư Anh có ít nhất 1 hành động/thái độ ủng hộ môi trường; 77% thường xuyên tái chế/ tái sử dụng; 26% khuyến khích người khác BVMT và tích cực mua các sản phẩm thân thiện môi trường; 42% đi bộ và đạp xe khi có thể.
ThS. Chu Thanh Vân
Đại học Ngoại ngữ - ĐHQG Hà Nội
Theo (www.ons.gov.uk; www.sd.defra.gov.uk)
Nguồn: Tạp chí Môi trường, số 4/2014
