Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Lê Công Lương - Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban Khoa học và Hợp tác quốc tế cho biết, cả nam và nữ giới đều chịu tác động bất lợi của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, xét về năng lực ứng phó theo giới, nữ giới là nhóm có xu hướng dễ bị tổn thương, chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu và các rủi ro thiên tai hơn do các yếu tố về sức khỏe, khả năng tiếp cận thông tin, hạn chế trong tham gia vào quá trình ra quyết định tại cộng đồng. Trong mỗi vùng, nhóm người nghèo, dân tộc thiểu số, những người có thu nhập phụ thuộc vào khí hậu, người già, phụ nữ, trẻ em, người bị bệnh tật được xác định là nhóm có mức tổn thương cao nhất do biến đổi khí hậu. Nhóm phụ nữ dân tộc thiểu số có mức độ tổn thương cao trước tác động bất lợi của biến đổi khí hậu do họ bị hạn chế hơn về khả năng tiếp cận giáo dục và ít có cơ hội tham gia các công việc phi nông nghiệp. 

    Phụ nữ là nhân tố quan trọng trong cả thích ứng và giảm thiểu biến đổi khí hậu. Lồng ghép vấn đề giới được cho là giải pháp để đạt được bình đẳng giới và đảm bảo thành công của các chính sách biến đổi khí hậu. Quyết định số 896/2022/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050 đã nêu rõ nhóm nhiệm vụ, giải pháp: Bảo đảm an sinh xã hội và bình đẳng giới; nâng cao nhận thức, kiến thức, năng lực quản lý rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu cho cán bộ, hội viên phụ nữ, thanh thiếu niên, người dân, đặc biệt ở vùng có nguy cơ cao về thiên tai; phát triển các mô hình sinh kế bền vững, chú trọng đào tạo, chuyển đổi nghề và hỗ trợ công nghệ, tiếp cận các nguồn vốn cho người dân ở những vùng chịu nhiều rủi ro, dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu. Đến năm 2030 sẽ tăng cường vai trò, năng lực và sự tham gia của phụ nữ, thanh thiếu niên trong hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý rủi ro thiên tai. 

    Trên cơ sở đó, theo ông Lê Công Lương, Hội thảo được tổ chức nhằm phát đi thông điệp mạnh mẽ về tính cấp thiết của hành động khí hậu gắn với bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái - nhóm chịu tác động bất bình đẳng trong thiên tai.

    Chia sẻ về bình đẳng giới và hành động khí hậu, Trưởng đại diện UN Women tại Việt Nam Caroline Nyamayemombe cho rằng, trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc thúc đẩy bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ. Việt Nam đã xây dựng một khung pháp lý và chính sách mạnh mẽ lồng ghép bình đẳng giới vào luật pháp, các kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách. Ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam trong thúc đẩy bình đẳng giới và lồng ghép giới vào các chính sách khí hậu, bà Caroline Nyamayemombe khẳng định, UN Women cam kết đồng hành hỗ trợ Việt Nam trong thu hẹp khoảng cách giới, thúc đẩy công bằng và bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương trong bối cảnh khí hậu biến đổi nhanh và khó lường.

Toàn cảnh Hội thảo

    Tại Hội thảo, đa số các đại biểu đều thống nhất rằng bình đẳng giới không chỉ là mục tiêu phát triển, mà còn là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng lực chống chịu khí hậu. Muốn ứng phó hiệu quả, cần nâng cao vai trò của phụ nữ trong hoạch định chính sách, giám sát thực thi và tổ chức các hoạt động phòng ngừa thiên tai tại cộng đồng. Đồng thời, vấn đề bình đẳng giới cần được liên kết chặt chẽ với các ưu tiên mới nổi như hành động vì khí hậu, chuyển đổi số và kinh tế chăm sóc phản ánh tầm nhìn tiến bộ của Việt Nam và có thể đóng vai trò là hình mẫu cho sự phát triển bao trùm và bền vững trên toàn khu vực.