29/08/2016
Tại Côn Đảo có khá nhiều bãi có rùa lên đẻ trứng, nhưng nhiều nhất phải kể đến hòn Bảy Cạnh. Mùa sinh sản của rùa biển là khoảng từ tháng 4 đến tháng 10, nhưng cao điểm là tháng 7 – 9 hàng năm.
Rùa mẹ sẽ chọn một khu vực cát mịn gần các lùm cây rồi dùng hai chân trước của mình đào tổ, sau đó dùng hai chân sau đào một lỗ sâu chừng 50 – 60 cm, rộng khoảng 20 cm và bắt đầu đẻ trứng. Sau khi lấp xong tổ trứng, rùa biển lại tiếp tục dùng chân trước lấp xung quanh ổ với chiều dài 5 - 6 m để xóa dấu vết và ngụy trang cho tổ trứng của mình. Một rùa mẹ trung bình đẻ được khoảng 80 - 100 trứng, nhưng cũng có trường hợp đẻ đến 200 trứng. Một mùa sinh sản, rùa mẹ có thể đẻ từ 2 - 5 ổ trứng.
Rùa mẹ đang đẻ trứng tại hòn Bảy Cạnh - Vườn quốc gia Côn Đảo (Ảnh theo Infonet)
Thời gian từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc quy trình đẻ trứng kéo dài cả 2 tiếng nên rùa mẹ cũng có những lúc nghỉ giải lao. Đây cũng là lúc các cán bộ kiểm lâm thực hiện việc đo kích thước và bấm thẻ cho rùa để theo dõi các chặng đường di cư từ nơi kiếm ăn đến khu vực giao phối và đẻ trứng. Mắt rùa nhạy cảm với ánh sáng nên chỉ được chiếu đèn từ phía sau lưng.
Sau khi rùa mẹ đã lấp tổ và xuống biển, cán bộ kiểm lâm bắt đầu chuyển sang công đoạn di dời ổ trứng về hồ ấp nhân tạo. Trước đây, rùa lên đẻ trên bãi cát và trứng được nở tự nhiên, tuy nhiên, vài năm trở lại đây, tình trạng săn bắt rùa, lấy trộm trứng rùa diễn ra ngày một nhiều, lực lượng kiểm lâm buộc phải di dời hết các tổ trứng về hồ ấp nhân tạo để bảo vệ. Khi đưa về, một nửa số trứng sẽ được cho vào hồ có nhiều ánh sáng, nửa còn lại cho vào hồ ấp được phủ tấm lưới chống nắng bên trên nhằm cân bằng giới tính của rùa con khi nở.
Rùa biển có thói quen di cư lại về nơi sinh ra để đẻ trứng, vì vậy, việc bảo vệ gìn giữ môi trường có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo tồn rùa biển, bởi nếu không giữ được các bãi đẻ, rùa sẽ bỏ bãi và không quay lại.
Trước đây, các loài rùa biển phân bố tại hầu hết các vùng biển Việt Nam. Tuy nhiên, hiện nay, do nhiều nguyên nhân, chúng chỉ còn được tìm thấy tại một số khu vực như Quảng Ninh, Quảng Trị, các tỉnh từ Quảng Nam đến Phú Yên, Ninh Thuận, Côn Đảo, Phú Quốc với số lượng rất ít. Các đảo xa bờ hiện còn số lượng rất ít rùa biển kiếm ăn và hầu như không còn rùa biển sinh sản. Hàng năm, Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên quốc tế (IUCN) Việt Nam thường phối hợp cùng Vườn Quốc gia Côn Đảo tổ chức chương trình tình nguyện bảo tồn và cứu hộ rùa biển, nhằm góp phần nâng cao nhận thức của tình nguyện viên và cộng đồng trong việc giúp giữ gìn loài rùa biển có nguy cơ tuyệt chủng.
Nguyệt Minh
