07/06/2018
Ngày 5/6/2018, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) phối hợp với Trung tâm Phát triển sáng tạo xanh (GreenID) tổ chức Hội thảo "Phát triển năng lượng gắn với BVMT vì phát triển bền vững ở Việt Nam" nhằm công bố "Bản Thiết kế cho tương lai năng lượng sạch của Việt Nam”.
Nghiên cứu phân tích tiềm năng đáp ứng nhu cầu năng lượng quốc gia, tiếp cận theo hướng chi phí thấp nhất, đồng thời xem xét chi phí ngoại biên và phác thải các bon do GreenID công bố tại Hội thảo cho thấy, nếu có thể áp dụng các chính sách sử dụng năng lượng hiệu quả kết hợp phát triển năng lượng tái tạo (NLTT), Việt Nam có thể cắt giảm khoảng 30.000 MW nhiệt điện than vào năm 2030, tương đương 25 nhà máy nhiệt điện than.
Phó Chủ tịch VUSTA Nghiêm Vũ Khải phát biểu tại Hội thảo
Bà Ngụy Thị Khanh - Giám đốc GreenID cho biết, quy hoạch điện 7 (quy hoạch điện lực quốc gia) điều chỉnh đã cắt giảm khoảng 20.000 MW điện than, nhưng nguồn điện này vẫn chiếm khoảng 43% cơ cấu nguồn vào năm 2030. Hiện tại, giá nhiệt điện than được cho là rẻ hơn NLTT vì chưa bao gồm chi phí ngoại biên (chi phí môi trường, xã hội, sức khoẻ…). Nếu xem xét chi phí này thì ngay tại thời điểm nghiên cứu năm 2017, tất cả các công nghệ NLTT đều trở nên cạnh tranh hơn về chi phí so với các công nghệ nhiệt điện than”.
Nghiên cứu cho thấy, phương án an toàn và chấp nhận được để đáp ứng nhu cầu năng lượng tương lai của Việt Nam, đáp ứng mục tiêu của Thỏa thuận Pari là cắt giảm 30GW điện than, đồng nghĩa với việc đưa ra khỏi quy hoạch 25 nhà máy điện than, thay vào đó là áp dụng các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, tăng tỷ trọng của NLTT.
So với Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Bản thiết kế này đề xuất đến năm 2030, tăng tỷ trọng NLTT từ 21% lên 30%, tăng tỷ trọng nhiệt điện khí từ 14,7% lên 22,8% và giảm tỷ trọng của nhiệt điện than từ 42,6% xuống 24,4%.
Toàn cảnh Hội thảo
Bà Ngụy Thị Khanh cho rằng, kịch bản đưa ra sẽ giúp Việt Nam tăng cường an ninh năng lượng do giảm tỷ lệ nhập khẩu than, giảm xây dựng các nhà máy điện mới, giảm áp lực huy động khoảng 60 tỷ USD vốn đầu tư cho những dự án nhiệt điện than, giảm phát thải khoảng 116 triệu tấn CO2, giảm ô nhiễm không khí và nguồn nước. Đặc biệt, kịch bản ước tính tránh được khoảng 7.600 ca tử vong sớm hàng năm vào năm 2030.
Hiện nay, việc Chính phủ định hình kế hoạch phát triển năng lượng dự kiến vào năm 2019 là thời điểm quan trọng để lên kế hoạch cho một hệ thống năng lượng hiện đại, cung cấp năng lượng an toàn, giá cả phải chăng mà không gây hại cho sức khỏe người dân.
Phát biểu tại Hội thảo, Phó Chủ tịch VUSTA Nghiêm Vũ Khải cho rằng, chuyển dịch sang năng lượng xanh là rất quan trọng và cần thiết, bởi Việt Nam là một trong số ít các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất bởi biến đổi khí hậu. Hơn nữa, phát triển xanh là hướng đi thông minh cho Việt Nam, một quốc gia có tiềm năng NLTT dồi dào, nhất là năng lượng mặt trời và năng lượng gió. Phát triển NLTT cũng là một hướng đi hợp lý để Việt Nam tránh phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều thách thức đòi hỏi nỗ lực lớn và bước đi phù hợp của tất cả các bên liên quan để công nghệ NLTT được đi vào thực tế phát triển và áp dụng”.
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã lắng nghe tham luận về: Kịch bản phát triển nguồn điện bền vững - Bản thiết kế cho tương lai năng lượng sạch của Việt Nam; Xu hướng phát triển năng lượng trên thế giới - Bùng nổ của NLTT và thoái trào của nhiệt điện than. Đồng thời, thảo luận về các kịch bản phát triển năng lượng ở Việt Nam. Các đại biểu cho rằng, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả không chỉ bằng khuyến khích mà phải hướng tới bắt buộc như sử dụng năng lượng mặt trời tại các toà nhà, mái nhà; Xem xét các công nghệ mới trong NLTT. Ngoài ra, thực hiện quy hoạch điện VIII cũng cần tham vấn rộng rãi với các bên liên quan; Chủ động rà soát và cập nhật quy hoạch điện để bắt kịp tốc độ phát triển của công nghệ…
Bùi Hằng
