27/12/2023
Ngày 26/12/2023, tại Hà Nội, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ TN&MT đã tổ chức Hội nghị Tổng kết công tác năm 2023 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2024. Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh tham dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.
Những kết quả nổi bật
Báo cáo tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường Hoàng Văn Thức cho biết, năm 2023, mặc dù đã phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, đặc biệt là trong bối cảnh đơn vị mới được thành lập, vừa kiện toàn bộ máy tổ chức, vừa triển khai đồng bộ các nhiệm vụ được giao, để đưa công tác BVMT nói chung, nhiệm vụ chuyên ngành về kiểm soát ô nhiễm môi trường nói riêng đảm bảo xuyên suốt. Song, với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp lãnh đạo cùng sự vào cuộc trực tiếp của tập thể Lãnh đạo cũng như nỗ lực của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường; sự phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ tích cực của các đơn vị liên quan… công tác quản lý nhà nước về BVMT nói chung,hoạt động kiểm soát ô nhiễm môi trường nói riêng đã đạt được những kết quả nhất định. Cụ thể:
Năm 2023, Cục đã tham mưu cho Bộ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 1 Quyết định về danh mục phế liệu được phép nhập khẩu; trình 2 Quyết định về Quy hoạch tổng thể quan trắc môi trường quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đề án phát triển công nghiệp sinh học ngành môi trường đến năm 2030; trình Bộ trưởng Bộ TN&MT ban hành 2 Thông tư (Thông tư số 01/2023/TT-BTNMT và Thông tư số 04/2023/TT-BTNMT). Cục đã ban hành 4 QCVN về chất lượng môi trường; đang trình ban hành 9 QCVN, trong đó có 4 QCVN về chất thải và 5 QCVN về phế liệu nhập khẩu.
Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Bên cạnh đó, để Luật BVMT 2020 đi vào cuộc sống, Cục đã tham mưu cho Bộ ban hành/ ban hành theo thẩm quyền nhiều văn bản hướng dẫn các địa phương cũng như các tổ chức, cá nhân trong quá trình thực hiện các quy định của pháp luật về BVMT. Đặc biệt, Cục đã tham mưu Bộ ban hành 2 Văn bản hướng dẫn về lập kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt và hướng dẫn kỹ thuật về phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định của Luật BVMT 2020. Cục đã và đang tập trung, khẩn trương xây dựng hoàn thiện Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT và phối hợp xây dựng hoàn thiện Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 08/2022/NĐ-CP. Đặc biệt, năm 2023 là năm đầu tiên tổ chức Hội nghị giao ban công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường tại 3 vùng Bắc, Trung, Nam theo tinh thần hướng về địa phương, cơ sở. Qua đó, Cục đã phối hợp với các địa phương hướng dẫn quy định, chính sách của Luật BVMT năm 2020 và các văn bản quy định chi tiết thi hành, giúp việc triển khai thực hiện được hiệu quả, thống nhất. Đồng thời, chia sẻ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi pháp luật về BVMT, đặc biệt là việc triển khai đồng bộ các hoạt động về kiểm soát ô nhiễm môi trường có tính đặc trưng của khu vực và vấn đề mang tính liên vùng, liên tỉnh.
Hoạt động phòng ngừa, giám sát, kiểm soát các nguồn thải lớn cũng được thực hiện bài bản với 18 Tổ giám sát được triển khai và không để xảy ra sự cố về ô nhiễm môi trường. Công tác kiểm tra đã được triển khai quyết liệt với tổng số 247 cơ sở, qua đó, đã xử lý/kiến nghị xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về BVMT đối với 48 cơ sở với tổng số tiền phạt hơn 23 tỷ đồng. Các dự án lớn tiềm ẩn nguy cơ cao gây ô nhiễm, sự cố môi trường được kiểm soát chặt chẽ, hoạt động an toàn, vận hành ổn định. Ngoài ra, Cục đã duy trì, vận hành hiệu quả hệ thống các trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục đối với các trạm quan trắc môi trường quốc gia, kịp thời cung cấp thông tin về diễn biến hiện trạng môi trường, cảnh báo chất lượng môi trường cho cộng đồng, người dân. Năm 2023, có thêm 18 trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục được đưa vào hoạt động, nâng tổng số trạm quan trắc môi trường tự động liên tục lên thành 59 trạm. Cục cũng ban hành 24 báo cáo định kỳ về chất lượng môi trường kèm theo những cảnh báo, dự báo về vấn đề ô nhiễm môi trường.
Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường báo cáo kết quả hoạt động năm 2023
Công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt được triển khai đồng bộ, có lộ trình phù hợp, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, tái chế liên tục tăng, tỷ lệ phải chôn lấp giảm; tỷ lệ chất thải rắn được thu gom, xử lý tại khu vực đô thi năm 2023 ước đạt khoảng 95%, tại khu vực nông thôn ước đạt 71%, trong đó, tỷ lệ chôn lấp khoảng 64% (giảm 26% so với năm 2012). Tổng lượng chất thải nhựa được thu gom, tái chế khoảng 2,4 triệu tấn. Đồng thời, xây dựng các quy hoạch quản lý chất thải rắn cấp vùng và quy hoạch tại các địa phương, làm căn cứ để xây dựng các cơ sở xử lý chất thải rắn sinh hoạt; nhiều địa phương đã lồng ghép nội dung quy hoạch quản lý chất thải rắn sinh hoạt và quy hoạch chung của các tỉnh/thành phố. Hoạt động xử lý chất thải rắn sinh hoạt để thu hồi năng lượng được các địa phương đẩy mạnh, hiện có 3 nhà máy đốt rác phát điện đã đi vào hoạt động tại Hà Nội, Bắc Ninh, Cần Thơ và có 15 dự án đầu tư nhà máy đốt rác phát điện đang được triển khai xây dựng tại một số tỉnh, thành phố như: Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế, Phú Thọ, Thái Nguyên, Bắc Ninh.
Hoạt động hợp tác quốc tế được Lãnh đạo Cục chú trọng, kết hợp với nguồn lực trong nước để thực hiện thành công các mục tiêu và chính sách về BVMT. Bên cạnh các mối quan hệ đã có, Cục chủ động thiết lập thêm mối quan hệ hợp tác song phương, đa phương với nhiều tổ chức quốc tế khác, chỉ tính riêng năm 2023, Cục đã mở rộng hợp tác với 8 đối tác quốc tế, qua đó, nâng số đối tác quốc tế có quan hệ trực tiếp lên 23 tổ chức; đồng thời, cử nhiều đoàn công tác nước ngoài để tham gia các hội thảo, hội nghị, tập huấn về kinh nghiệm quốc tế trong hoạt động BVMT; tổ chức tiếp và làm việc với 12 đoàn chuyên gia nước ngoài…
Cần tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân ghi nhận và đánh giá cao việc thực hiện các nhiệm vụ được giao của Cục Kiểm soát ô nhiễm, tạo ra bước ngoặt từ bị động chuyển sang chủ động kiểm soát. Thứ trưởng đề nghị, thời gian tới, Cục cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Vụ Môi trường, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học và các đơn vị trực thuộc Bộ, các Bộ, ngành, địa phương để thực hiện tốt công tác BVMT; chủ động kiểm soát, phòng ngừa, trên cơ sở pháp lý, kiểm tra, giám sát và quan trắc. Dùng hệ thống quan trắc không chỉ quan trắc hiện trạng mà phải biến nó thành công cụ dự báo, sắp tới phải dự báo được ô nhiễm nguồn nước và quản lý lưu vực sông; tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, đầu tư tăng cường, nhất là mảng quan trắc môi trường, có kế hoạch thực hiện được việc chủ động kiểm soát, đáp ứng yêu cầu được giao.
Toàn cảnh Hội nghị
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cho biết, thông qua báo cáo công tác năm 2023 cho thấy, mặc dù là đơn vị được sắp xếp lại, nhưng ngay từ đầu năm 2023, Cục đã nhanh chóng thiết lập, kiện toàn tổ chức bộ máy và nhân sự để bắt tay ngay vào công việc; từng bước điều chỉnh các hoạt động cho phù hợp với tình hình thực tế. Với những kết quả đã đạt được, cho thấy khối lượng công việc được giao trong năm 2023 là rất lớn, nhưng Cục đã xác định được các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm và huy động mọi nguồn lực để hoàn thành đúng tiến độ.
Với 9 lĩnh vực và 25 nhiệm vụ được giao, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường sẽ phải thực hiện một khối lượng công việc rất lớn, do đó, Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh đề nghị toàn thể lãnh đạo, công chức, viên chức, người lao động của Cục cần tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo; gắn thêm nhiệm vụ “hiệu quả” cùng tinh thần “đoàn kết - kỷ cương - sáng tạo và trách nhiệm”, nhằm tạo ra sản phẩm được ghi nhận của chính quyền các cấp, mọi tầng lớp nhân dân, doanh nghiệp trong công tác kiểm soát và BVMT. Bộ trưởng cho rằng, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường cần phát huy tối đa lợi thế của những “cánh tay nối dài” là các đơn vị Chi cục tại 3 miền; khai thác tối đa và hiệu quả việc áp dụng thành tựu khoa học công nghệ trong quản lý cũng như điều hành; vận hành tốt các Trung tâm tích hợp dữ liệu quan trắc môi trường quốc gia góp phần cung cấp thông tin kịp thời về diễn biến chất lượng môi trường, cảnh báo kịp thời khi môi trường có diễn biến xấu trên phạm vi cả nước; tăng cường hợp tác quốc tế nhằm tranh thủ được các nguồn lực về kinh nghiệm và tài chính cho công tác kiểm soát ô nhiễm môi trường…
Mặt khác, cần tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, đào tạo bồi dưỡng đội ngũ nhân lực, có khen thưởng, xử phạt rõ ràng, đánh giá cán bộ bằng hiệu quả công việc, tạo điều kiện để các nguồn nhân lực chất lượng cao phát huy năng lực; đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm chuẩn bị được đầy đủ các điều kiện cần thiết cho các địa phương triển khai theo đúng yêu cầu của Luật BVMT năm 2020; nghiên cứu thể chế, chính sách, kiểm tra giám sát, mạnh dạn phân cấp phân quyền để các địa phương phê duyệt; tăng cường kiểm tra giám sát thông qua hoạt động khảo sát thực tế tại các địa phương, cơ sở để nắm bắt tình hình thực trạng, từ đó đưa ra giải pháp xử lý kịp thời…
Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh tin tưởng, với truyền thống xây dựng và phát triển của ngành môi trường trong những năm qua, cùng những thành tích đã đạt được trong năm 2023, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường sẽ tiếp tục có nhiều đóng góp hơn nữa cho Bộ TN&MT, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà Ban Cán sự Đảng, Lãnh đạo Bộ giao; kịp thời tham mưu cho Bộ ban hành những quyết sách quan trọng nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong công tác BVMT trước đòi hỏi thực tiễn phát triển của đất nước như hiện nay.
Bảo Bình
