13/11/2023
Ngày 8/11/2023, tại cuộc họp giao ban tháng 10/2023, Chánh Văn phòng UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Phi Đa cho biết, UBND tỉnh vừa phê duyệt Đề án bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại Vườn quốc gia (VQG) Tràm Chim giai đoạn 2022 - 2032.
Đề án hướng đến mục tiêu phục hồi và phát triển đàn sếu đầu đỏ tại VQG Tràm Chim bằng biện pháp nuôi và thả lại tự nhiên; chuyển đổi dần vùng trồng lúa sinh thái thành sản xuất lúa hữu cơ (đạt tiêu chuẩn nội địa hoặc quốc tế). Đồng thời, phát triển được nguồn thủy sản tự nhiên bản địa dựa trên nền tảng lúa sinh thái - hữu cơ; tăng số hộ tham gia (10 hộ) du lịch sinh thái - ruộng vườn kết hợp với xem sếu đầu đỏ và các hoạt động liên quan đến sinh thái ruộng vườn...
Dự kiến giữa tháng 12/2023, tỉnh Đồng Tháp sẽ tổ chức hội thảo công bố Đề án bảo tồn và phát triển sếu đầu đỏ tại VQG Tràm Chim giai đoạn 2022 - 2032. Theo Đề án, trong vòng 10 năm (giai đoạn 2022 - 2032), sẽ nuôi thả 100 cá thể sếu với tối thiểu 50 cá thể sống sót. Đàn Sếu đầu đỏ thả ra có thể tự sinh sản, tồn tại ngoài tự nhiên và sinh sống quanh năm ở VQG Tràm Chim.
Sếu đầu đỏ ở VQG Tràm Chim từ nhiều năm trước
Đề án đưa ra lộ trình giai đoạn 2022 - 2028 sẽ tiếp nhận khoảng 30 cá thể sếu 6 tháng tuổi từ Thái Lan về nuôi, chăm sóc và thả về môi trường thiên nhiên. Cơ sở vật chất chuồng trại được hoàn chỉnh để triển khai cả quy trình. Hệ sinh thái VQG Tràm Chim cũng sẽ được phục hồi thông qua việc điều tiết nước hợp lý và áp dụng các biện pháp nghiên cứu phù hợp, nhằm phục vụ môi trường sinh sống của sếu đầu đỏ. Đến năm 2028 dự kiến có khoảng 200 ha lúa chuyển sang mô hình sản xuất sinh thái, định hướng mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại vùng lân cận thuộc huyện Tam Nông. Trong 5 năm đầu, có thể cho sếu sinh sản và sống tốt trong điều kiện bên trong và ngoài VQG Tràm Chim.
Giai đoạn 2029 - 2032, tỉnh tiếp tục đàm phán với Thái Lan để tiếp nhận thêm 30 cá thể sếu từ 6 tháng tuổi, dự kiến nuôi sinh sản được khoảng 40 cá thể sếu từ đàn bố mẹ ban đầu. Cùng với đó, xây dựng biểu đồ phân bố sếu sinh sống bên trong và ngoài VQG Tràm Chim. Cán bộ kỹ thuật của VQG có thể tự chăm sóc sếu thành công và cho sinh sản, thả về thiên nhiên.
Tổng kinh phí dự kiến thực hiện Đề án gần 185 tỷ đồng, trong đó gần 56 tỷ đồng dùng để tiếp nhận, nuôi dưỡng, nghiên cứu sinh sản, tái thả đàn sếu; 25 tỷ đồng để cải tạo, phục hồi hệ sinh thái và sinh cảnh sống; 36 tỷ đồng xây dựng mô hình sản xuất nông nghiệp sinh thái bền vững; 17 tỷ đồng cho việc thực hiện công tác truyền thông, tuyên truyền và 52 tỷ đồng đầu tư trang thiết bị cơ sở hạ tầng.
VQG Tràm Chim có tổng diện tích vùng lõi 7.313 ha, là đại diện cho hệ sinh thái đất ngập nước tự nhiên cuối cùng còn sót lại của đồng Tháp Mười xưa là khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam và thứ 2.000 của thế giới. Đây là một trong những vùng chim có tầm quan trọng quốc tế của Việt Nam và là nơi kiếm ăn và sinh sống của 232 loài chim, trong đó có 32 loại quý hiếm, 16 loại nằm trong sách đỏ của IUCN, tiêu biểu là sếu đầu đỏ. Năm 2017, Vườn được công nhận là mạng lưới của đường bay Đông Á - Úc châu, là khu có tầm quan trọng trên thế giới về bảo tồn các loài chim nước di cư. Sếu đầu đỏ được tái phát hiện ở Tràm Chim vào năm 1985, số lượng ghi nhận có lúc hơn 1.000 cá thể (1.058 cá thể vào năm 1988). Từ đó đến cuối các năm 1990, Tràm Chim luôn là nơi có nhiều sếu đầu đỏ nhất trong khu vực hạ lưu sông Mê Kong. Sự hiện diện của sếu đầu đỏ là một trong những lý do quan trọng cho việc hình thành Khu bảo tồn đất ngập nước Tràm Chim, tiền thân của VQG Tràm Chim ngày nay. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau, số lượng sếu đầu đỏ về Tràm Chim càng lúc càng giảm. Theo thống kê từ năm 2000, lượng sếu đầu đỏ về VQG Tràm Chim hàng năm giảm mạnh, từ năm 2022 đến nay không còn ghi nhận sự xuất hiện của sếu đầu đỏ tại đây. |
Nguyễn Hằng