12/03/2024
Luật BVMT năm 2020 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022 quy định việc phân loại rác tại nguồn phải được thực hiện chậm nhất vào ngày 31/12/2024. Liên quan đến công tác thực hiện quy định này, Sở TN&MT tỉnh Kiên Giang đã tham mưu UBND tỉnh tổ chức rất nhiều hoạt động, cụ thể: Để có cơ sở thực tế trong việc đưa ra các quy định, hướng dẫn thực hiện phân loạt rác thải tại nguồn trên phạm vi toàn tỉnh, trong 2 năm 2022, 2023, Sở TN&MT tỉnh đã phối hợp với một số địa phương thực hiện các mô hình thí điểm, mang lại hiệu quả cao. Đây là minh chứng cho cách tiếp cận mới đối với chất thải rác là tài nguyên và rác là nguồn lực kinh tế. Bên cạnh đó, Sở TN&MT tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành văn bản triển khai thực hiện trên phạm vi toàn tỉnh: Quyết định số 05/2024/QĐ-UBND ngày 7/2/2024 về quy định việc quản lý chất thải rắn trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch số 151/KH-UBND, ngày 5/6/2023 về thực hiện quy định phân loại chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Hiện tỉnh đang tổ chức thực hiện 2 văn bản này.
Theo Kế hoạch số 151/KH-UBND, UBND tỉnh giao Sở TN&MT xây dựng đề án thực hiện phân loại chất thải cho TP. Rạch Giá và huyện Giồng Riềng. Các huyện, thành phố còn lại tự xây dựng và tổ chức thực hiện. 2 đề án triển khai phân loại rác huyện Giồng Riềng và TP. Rạch Giá là đại diện cho nông thôn và đô thị, sẽ xây dựng theo hướng rác thải là tài nguyên, phát huy thế mạnh, điều kiện, đặc điểm của từng địa phương để làm sao giảm chi phí nhưng hiệu quả cao.
Để triển khai có hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế địa phương, đặc biệt ở các vùng nông thôn khi chưa có điều kiện thu gom, vận chuyển và xử lý rác như ở đô thị, với phương châm xem rác là tài nguyên, năm 2022, Sở TN&MT đã triển khai mô hình “Phân loại và xử lý rác thải thực phẩm bằng chế phẩm vi sinh bản địa IMO” tại 2 huyện Gò Quao và An Minh.
Với ưu điểm của IMO, xử lý rác nhanh phân hủy, không có mùi hôi, dễ thực hiện, mọi người có thể tự làm tại nhà từ những nguyên liệu dễ tìm, giá thành thấp. Kết quả mang lại rất khả quan, người dân đã thực hiện phân loại rác thải, tái sử dụng rác hữu cơ làm phân bón hữu cơ vi sinh để trồng trọt, thức ăn chăn nuôi; thay đổi dần thói quen chuyển qua sử dụng sản phẩm sạch, thân thiện với môi trường trong sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, vừa tiết kiệm chi phí vừa bảo vệ sức khỏe, góp phần BVMT trong xây dựng nông thôn mới. Việc sử dụng IMO khử mùi, sát khuẩn chuồng trại chăn nuôi, pha loãng cho vật nuôi uống giúp tăng cường sức đề kháng, giảm rủi ro về dịch bệnh, xử lý chất thải chăn nuôi, sử dụng làm phân bón hữu cơ và thuốc trừ sâu sinh học, khử mùi nhà vệ sinh, làm nước lau sàn, lau bếp, nước rửa chén, giặt đồ… Đặc biệt, huyện An Minh đã ứng dụng IMO trong nuôi trồng thủy sản như xử lý nước ao nuôi tôm, cua và tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho thủy sản, tiết kiệm được chi phí, thời gian nuôi.
Với những kết quả đạt được, đến nay mô hình được triển khai, nhân rộng trên địa bàn toàn huyện Gò Quao, An Minh và một số địa phương khác như TP. Rạch Giá, các huyện U Minh Thượng, Vĩnh Thuận, An Biên, Tân Hiệp, Kiên Hải. Tóm lại, IMO là giải pháp khoa học, công nghệ tuyệt vời, giúp giải quyết rất nhiều vấn đề của rác.
Để tiếp tục thúc đẩy thực hiện phân loại rác tại nguồn, thời gian tới, tỉnh Kiên Giang sẽ đẩy mạnh công tác truyền thông và nhân rộng, phát triển các mô hình tạo sinh kế bền vững từ tài nguyên rác; tập huấn, nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức cấp cơ sở về quản lý chất thải nói chung và phân loại rác tại nguồn nói riêng. Đồng thời, tham mưu tổ chức thực hiện quy hoạch tỉnh với phần nhiệm vụ của ngành để sớm hình thành và hoàn thiện dần hạ tầng kỹ thuật cho quản lý chất thải để đảm bảo tất cả chất thải rắn được quản lý tốt để tái sinh, tái tuần hoàn vật chất hướng tới nền kinh tế tuần hoàn.
Bảo Bình
