04/07/2023
Tại phiên họp thứ 53 của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc diễn ra ngày 3/7/2023, Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền Volker Turk đã cảnh báo biến đổi khí hậu là mối hiểm họa đối với nhân loại, có thể khiến tương lai con người chìm trong nghèo đói và đối mặt loạt hệ lụy nghiêm trọng khác. Theo Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền, việc giải quyết biến đổi khí hậu là một vấn đề mang tính nhân quyền. Ông Volker Turk kêu gọi các hành động thiết thực và khẩn trương để đảm bảo tương lai bền vững cho thế hệ sau.
Những ngày cuối tháng 6, đầu tháng 7, nhiều quốc gia trên thế giới từ châu Âu, châu Á, đến châu Mỹ, Trung Đông đều ghi nhận tình trạng nắng nóng nghiêm trọng, với mức nền nhiệt cao. Tình trạng nắng nóng nghiêm trọng tại nhiều nước được xem là chỉ dấu rõ nét nhất của tình trạng biến đổi khí hậu. Theo cảnh báo của giới chuyên gia, nếu không có hành động mang tính đột phá, các hiện tượng thời tiết cực đoan này sẽ ngày càng diễn biến nghiêm trọng hơn.
Tại khu vực Đông Bắc Á, một loạt quốc gia từ Trung Quốc, Hàn Quốc đến Nhật Bản đều xảy ra nắng nóng trên diện rộng, với mức nền nhiệt cao trên 350C. Chính phủ các nước này đã phải đưa ra cảnh báo nắng nóng gay gắt và khuyến nghị người dân cần đề phòng để tránh bị sốc nhiệt. Tại Khu vực châu Mỹ, Mỹ và Mexico đang trải qua một đợt nắng nóng trên diện rộng với mức nhiệt độ dao động từ 38 - 400C. Theo phản ánh của nhiều người dân, ra đường hoặc làm việc trong thời tiết nắng nóng hiện nay giống như một cái lò nướng.
Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền Volker Turk
Ở khu vực châu Âu, điển hình là Anh và Tây Ban Nha cũng trong tình trạng tượng tự. Còn tại khu vực Trung Đông, tháng 6 là tháng của lễ hành hương của các tín đồ Hồi giáo. Theo thống kê vừa được giới chức Saudi Arabia công bố, có hơn 2.000 tín đồ đã bị sốc nhiệt khi tham gia Hajj - lễ hành hương lớn nhất của người Hồi giáo, sau khi nhiệt độ tại nước này tăng vọt lên 4890C.
Ông Kevin Anderson, chuyên gia về năng lượng và khi hậu quốc tế nhận xét: “Thách thức giảm lượng khí thải hiện nay khó khăn hơn nhiều so với 5 hay 10 năm trước bởi đây là một vấn đề tích lũy. Mỗi khi chúng ta đốt một số nhiên liệu hóa thạch, hoặc chúng ta có một tập quán hoặc tiêu chuẩn nông nghiệp, thói quen đưa khí thải vào khí quyển, những khí thải đó tích tụ năm này qua năm khác trong khí quyển. Và vì thế thử thách ngày càng khó khăn hơn. Nếu thói quen này vẫn duy trì, khí hậu ngày càng khắc nghiệt hơn”.
Phát biểu tại phiên họp thứ 53 của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc, ông Volker Turk cho biết các hiện tượng thời tiết cực đoan đang quét sạch mùa màng, gây tổn thất cho ngành chăn nuôi và hệ sinh thái, khiến các cộng đồng gặp khó khăn trong việc tái thiết và tự túc trong cuộc sống của họ. Ông Volker Turk trích dẫn số liệu chính thức, trong năm 2021 hơn 828 triệu người trên thế giới phải hứng chịu nạn đói. Tuy nhiên, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng, số người lâm vào cảnh nghèo đói trong tương lai có thể tăng thêm 80 triệu người nữa. Qua đó chỉ ra các hiện tượng thiên nhiên như hạn hán, tan băng, hay lũ lụt đang diễn ra với mức độ ngày càng tăng và đe dọa đến sự tồn vong của nhân loại.
Theo ông Volker Turk, giải quyết biến đổi khí hậu là một vấn đề mang tính nhân quyền, đồng thời hối thúc các hành động thiết thực và khẩn trương để đảm bảo tương lai bền vững cho thế hệ sau. Cao ủy Liên hợp quốc về nhân quyền cho rằng nhân loại hiện có trong tay những công nghệ tân tiến và tối ưu nên hoàn toàn đủ khả năng để thay đổi thực trạng biến đổi khí hậu này. Bên cạnh đó, ông cũng kêu gọi chấm dứt trợ cấp cho ngành nhiên liệu hóa thạch khi ngành công nghiệp này đang góp phần khiến lượng phát thải khí CO2 trên đà tăng và đạt mức cao nhất trong lịch sử. Ông Volker Turk cho rằng Hội nghị lần thứ 28 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28), dự kiến diễn ra ở Dubai vào tháng 11 và 12/2023 phải là một sự kiện mang tính quyết định và giúp thay đổi cuộc chơi trong vấn đề chống biến đổi khí hậu. Ngoài ra, ông cũng cảnh báo nguy cơ từ các hành vi “tẩy xanh” xuất phát từ lòng tham con người, theo đó kêu gọi các biện pháp thắt chặt kiểm soát nhằm phát hiện và ngăn chặn.
Vũ Hồng
