23/08/2021
Ngày 18/8/2021, Bộ trưởng Bộ Sinh thái và Môi trường Trung Quốc Huang Runqiu tuyên bố: “Bắc Kinh xanh sắp dần trở thành bình thường mới của chúng ta”, khi thành phố ghi nhận chất lượng không khí hàng tháng tốt nhất kể từ năm 2013 đến nay. “Dù các thành phố của Trung Quốc từ lâu đã đứng đầu bảng xếp hạng toàn cầu về chất lượng không khí tồi tệ nhất thế giới, nhưng điều đó đã được cải thiện ổn định trong những năm qua”, ông Huang nhấn mạnh.
Năm 2013, Bắc Kinh đã phải hứng chịu làn sóng ô nhiễm không khí khi chỉ số nồng độ bụi mịn trong không khí PM2.5 đạt 900 microgam/m2, cao gấp 90 lần mức khuyến nghị hàng ngày của Tổ chức Y tế Thế giới. Ô nhiễm không khí trầm trọng trở thành vấn đề cấp bách ở quốc gia này trong nhiều năm và được ví một cách hoa mỹ như “sương mù”, khiến cuộc sống của người dân gặp không ít khó khăn.
Trung tâm thành phố Bắc Kinh hôm 30/7/2021 (Ảnh: CNN)
Tuy nhiên, đến năm 2020, Bắc Kinh chỉ ghi nhận 10 ngày ô nhiễm không khí nặng nề, giảm gần 80% kể từ năm 2015. Những bức ảnh gần đây từ Bắc Kinh cũng cho thấy bầu trời đã trở nên trong xanh giữa nắng hè, từng là điều hiếm thấy ở thành phố khoảng 21 triệu dân này. Sự thay đổi về chất lượng không khí của Bắc Kinh cho thấy chiến dịch chống ô nhiễm của quốc gia này đã đạt được thành tựu đáng kể từ khi tiến hành đo đạc vào năm 2013. Thời điểm đó, Trung Quốc đã đầu tư hàng tỉ USD vào kế hoạch hành động chống ô nhiễm không khí quốc gia. Đến năm 2014, Trung Quốc tuyên bố "cuộc chiến chống ô nhiễm" trên toàn quốc.
Quốc gia này đã ban hành nhiều quy định mới, tập trung vào 6 hướng chính, bao gồm kiểm soát ô nhiễm do xe cơ giới; kiểm soát ô nhiễm do nguyên liệu hoá thạch như than đá; kiểm soát các ngành công nghiệp gây ô nhiễm; kiểm soát ô nhiễm khói bụi; phục hồi các hệ sinh thái bị ô nhiễm và ứng dụng các công nghệ mới vào BVMT.
Đối với kiểm soát khí thải do các phương tiện giao thông, Bắc Kinh hạn chế số lượng phương tiện giao thông, thiết lập các hệ thống giao thông xanh và khuyến khích người dân sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, đưa các loại phương tiên giao thông sử dụng năng lượng sạch vào hoạt động.
Để kiểm soát ô nhiễm đốt than, chính quyền khuyến kích xây dựng dự án sử dụng khí gas và các nhiên liệu sạch để thay thế sử dụng than. Bắc Kinh đã đóng cửa các nhà máy than và cấm người dân ở các khu vực xung quanh dùng than để sưởi ấm, đẩy nhanh việc loại bỏ các ngành công ngiệp gây ô nhiễm cao và lạc hậu. Cùng với đó, thiết lập các trạm quan trắc không khí trên toàn quốc, thực hiện ngăn chặn bụi từ các công trường xây dựng và niêm phong phương tiện vận tải tạo ra bụi. Ngoài ra, thành phố đã tăng lượng bao phủ cây xanh trong khu vực và vùng lân cận lên tới hàng trăm km2.
Daniel Gardner - Giáo sư danh dự tại Đại học Smith, tác giả cuốn sách "Ô nhiễm môi trường ở Trung Quốc: Điều mọi người cần biết" cho hay: “Ô nhiễm không khí ở Bắc Kinh không chỉ đơn giản khiến người dân gặp phải những cơn ho khó chịu, mà nó còn tồi tệ hơn nhiều. Khi bị ho, đó là dấu hiệu cho thấy chúng ta đang hấp thụ các vật chất dạng hạt có thể dẫn đến bệnh tật và tử vong. Giờ đây, tôi nghĩ rằng mọi người đã bắt đầu cảm thấy chất lượng không khí rất khác với năm 2013”.
Phạm Văn Ngọc