03/11/2022
Ngày 3/11/2022, tại Khu dự trữ sinh quyển (KDTSQ) Quần đảo Cát Bà (Hải Phòng), Bộ TN&MT phối hợp với UBND tỉnh Hải Phòng và Ủy ban quốc gia Con người và Sinh quyển (MAB) tổ chức Lễ Mít tinh hưởng ứng Ngày Quốc tế về KDTSQ.
Tham dự buổi Lễ có Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân; Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ; GS.TS. Nguyễn Hoàng Trí - Chủ tịch Ủy ban quốc gia Con người và Sinh quyển của Việt Nam. Cùng tham dự có lãnh đạo Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT), đại diện UNESCO tại Hà Nội, Ủy ban quốc gia UNESCO Việt Nam, Ủy ban quốc gia Con người và Sinh quyển, đại diện các cơ quan Trung ương, Lãnh đạo UBND TP. Hải Phòng, đại diện 11 Ban quản lý KDTSQ thế giới tại Việt Nam cùng các cơ quan, tổ chức và người dân tại địa phương.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân phát biểu tại buổi Lễ
KDTSQ thế giới là danh hiệu do UNESCO trao tặng cho các khu vực có giá trị đặc biệt về thiên nhiên và ĐDSH. Kể từ khi được thành lập vào năm 1976 đến nay, mạng lưới KDTSQ phát triển rộng khắp trên các châu lục của thế giới, đóng góp quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc.
Tại phiên họp thứ 41 (năm 2021), Đại hội đồng UNESCO đã chọn ngày 3/11 hàng năm là Ngày Quốc tế về KDTSQ nhằm thúc đẩy bảo tồn thiên nhiên và phát triển bền vững trên toàn cầu. Năm nay, ngày Quốc tế về KDTSQ lần đầu tiên được tổ chức tại nhiều quốc gia trên khắp các châu lục một lần nữa khẳng định ý nghĩa quan trọng của lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, ĐDSH và ứng phó với biến đổi khí hậu; nhấn mạnh đa dạng sinh học (ĐDSH) chính là nền tảng để con người xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn và các giải pháp dựa vào thiên nhiên để giải quyết các vấn đề toàn cầu về khí hậu, sức khỏe, an ninh lương thực, nguồn nước và sinh kế bền vững cho người dân, qua đó giữ gìn hành tinh xanh cho các thế hệ mai sau.
Qua hơn 20 năm, Việt Nam đã được công nhận 11 KDTSQ thế giới, chiếm khoảng 14,69% diện tích tự nhiên của cả nước, trở thành quốc gia có số lượng KDTSQ lớn thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á.
Phát biểu khai mạc buổi Lễ, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đánh giá, các KDTSQ thế giới của nước ta không chỉ là danh hiệu được UNESCO công nhận mà còn đang dần trở thành mô hình phát triển kinh tế - xã hội bền vững của địa phương. Nhiều KDTSQ sau khi được ghi danh đã trở nên nổi tiếng thế giới, thu hút đông đảo khách du lịch tới tham quan, nhờ đó tốc độ phát triển nhanh hơn gấp nhiều lần, điển hình như KDTSQ Cát Bà. Đây không chỉ dự trữ sinh quyển cho nhân loại mà đây còn được xem là khu dự trữ nguồn sống, dự trữ tương lai sinh tồn và sự phát triển, gắn kết giữa con người và thiên nhiên cho quốc gia sở hữu.
Chia sẻ về công tác bảo tồn gắn với phát triển KDTSQ Cát Bà, Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ cho biết, việc bảo tồn ĐDSH được triển khai hiệu quả, đúng quy định theo các phân vùng của KDTSQ; các dự án trồng rừng, làm giàu rừng được thực hiện đã làm phong phú thêm các thảm thực vật, tạo điều kiện thuận lợi về môi trường sống cho các loài động vật đặc hữu phát triển.
Phó Chủ tịch UBND TP. Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ phát biểu tại buổi Lễ
KDTSQ Cát Bà đã được UNESCO quốc tế ghi nhận thực hiện thành công phương châm “bảo tồn cho phát triển - Phát triển cho bảo tồn” và khung hoạt động “Tư duy hệ thống – Quy hoạch cảnh quan – Điều phối liên ngành - Kinh tế chất lượng” do Ủy ban quốc gia chương trình con người và sinh quyển Việt Nam khởi xướng. Những hoạt động đó, đã góp phần quan trọng bảo vệ môi trường, bảo tồn ĐDSH và xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế xã hội thành phố.
Với 11 KDTSQ thế giới được UNESSCO công nhận, Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO (Bộ Ngoại giao) Đào Quyền Trưởng bày tỏ, việc xây dựng KDTSQ nhằm giải quyết một trong những vấn đề thực tiễn quan trọng nhất mà con người đang phải đối mặt hiện nay, đó là làm thế nào để có thể tạo nên sự cân bằng giữa bảo tồn ĐDSH với sự thúc đẩy kinh tế - xã hội, duy trì các giá trị văn hóa truyền thống đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của con người.
Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO Đào Quyền Trưởng phát biểu tại buổi Lễ
Nhìn nhận rõ những thách thức trong sự cân bằng mối quan hệ này, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân chia sẻ, việc quản lý và phát triển các KDTSQ thế giới còn những tồn tại, hạn chế, việc đạt được mục tiêu vừa bảo tồn, vừa phát triển kinh tế còn gặp không ít khó khăn; ĐDSH ở Việt Nam đang tiếp tục bị suy giảm; một số mục tiêu của chiến lược không đạt mong muốn. Theo Thứ trưởng, lần đầu tiên việc thành lập, đề cử công nhận, quản lý và bảo vệ môi trường các KDTSQ được quy định tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho công tác quản lý, bảo vệ các KDTSQ thế giới. Tại các KDTSQ, đã có nhiều sáng kiến trong bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường được thực hiện và lan tỏa trong mạng lưới các KDTSQ và góp phần tích cực thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của đất nước.
Để tiếp tục thực hiện các mục tiêu về phát triển bền vững, thay mặt Bộ TN&MT, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân đề nghị các cơ quan trung ương, UBND các tỉnh, thành phố có KDTSQ và các bên có liên quan phối hợp tổ chức tuyên truyền, phổ biến về giá trị và tầm quan trọng của các KDTSQ đối với sự sống của con người và thiên nhiên, đồng thời kêu gọi mọi người dân cùng cam kết bảo vệ, sử dụng bền vững các dịch vụ hệ sinh thái, tăng cường quản lý và phát huy chức năng về bảo tồn, hỗ trợ và phát triển của các KDTSQ tại địa phương.
Đồng thời, thúc đẩy việc triển khai hiệu quả các quy định về quản lý, bảo vệ môi trường KDTSQ và nâng cao hiệu quả hoạt động của các ban quản lý và trách nhiệm của chính quyền các cấp trong quản lý bền vững KDTSQ.
Cùng với đó, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, giáo dục và phát huy các giá trị văn hóa của KDTSQ; áp dụng các mô hình sinh kế bền vững, thúc đẩy các sáng kiến bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên và ĐDSH, các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ biến đổi khí hậu; xây dựng các KDTSQ trở thành các mô hình mẫu về phát triển bền vững.
Tại buổi Lễ, các đại biểu đã cùng thực hiện cam kết hành động bảo tồn các KDTSQ thế giới tại Việt Nam.
Các đại biểu bắt tay cam kết cùng thực hiện hành động bảo tồn các KDTSQ thế giớ tại Việt Nam
Cùng với Lễ mít tinh là chương trình trồng cây để hưởng ứng và thúc đẩy thực hiện “Sáng kiến 1 tỷ cây xanh” tại các KDTSQ thế giới ở Việt Nam và Lễ tổng kết hoạt động Mạng lưới KDTSQ năm 2022. Đây là hoạt động định kỳ hàng năm do MAB Việt Nam tổ chức nhằm đánh giá những thành tựu, hạn chế và chia sẻ kinh nghiệm trong công tác quản lý, bảo tồn thiên nhiên, ĐDSH và phát triển bền vững của các KDTSQ thế giới.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân (thứ hai từ trái sang) tham gia trồng cây hưởng ứng thực hiện “Sáng kiến 1 tỷ cây xanh”
|
Việt Nam hiện có một hệ thống bao gồm 11 KDTSQ thế giới được UNESCO công nhận, bao gồm: KDTSQ rừng ngập mặn Cần Giờ (2000), KDTSQ Đồng Nai (2001, 2011), KDTSQ Quần đảo Cát Bà (2004), KDTSQ đất ngập nước ven biển liên tỉnh châu thổ Sông Hồng (2004), KDTSQ ven biển và biển đảo Kiên Giang (2006), KDTSQ Miền Tây Nghệ An (2007), KDTSQ Cù Lao Chàm – Hội An (2009), KDTSQ Mũi Cà Mau (2009), KDTSQ Lang Biang (2015), KDTSQ Núi Chúa (2021) và KDTSQ Cao nguyên Kon Hà Nừng (2021). Tổng diện tích của 11 KDTSQ thế giới tại Việt Nam là 4.866.009 ha (chiếm khoảng 14,69% diện tích tự nhiên của cả nước). Bộ TN&MT đang tiếp tục hướng dẫn đề cử, quản lý các KDTSQ thế giới, phấn đấu đến năm 2030 có 15 KDTSQ thế giới được UNESCO công nhận. |
Hồng Nhung
