27/02/2023
Nhằm phát huy quyền làm chủ, trí tuệ, tâm huyết của các tầng lớp nhân dân, các chuyên gia, các nhà khoa học, đồng thời thể hiện ý chí, nguyện vọng và thể hiện sự đồng thuận trong nhân dân về việc hoàn thiện Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi (Dự thảo), ngày 21/2/2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam phối hợp với Liên Hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), Bộ TN&MT tổ chức Hội nghị lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về Dự thảo Luật.
Hội nghị lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai 2023 là một sự kiện chính trị, pháp lý quan trọng. Quản lý đất đai là vấn đề rộng lớn, quan trọng, bao quát tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng, ngoại giao, tác động đến mọi người dân. Luật Đất đai là đạo luật gốc trong quản lý nhà nước về đất đai, giải quyết đúng chính sách pháp luật đất đai không chỉ kiến tạo môi trường pháp lý ổn định minh bạch, giải phóng nguồn lực đất đai, mà góp phần đảm bảo an ninh - quốc phòng, chính trị xã hội, BVMT, phát triển bền vững các quyền lợi chính đáng của người dân và đặc biệt là tiền đề phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện mục tiêu của Đại hội Đảng lần thứ XIII.
Phó Thủ tướng mong muốn các đại biểu góp ý cụ thể vào các chương, điều của Dự thảo Luật để các quy định, chính sách được thể chế một cách đầy đủ, chặt chẽ, khoa học và khả thi theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW; đảm bảo đủ các điều kiện pháp lý, ngôn ngữ có tính đại chúng để mọi người dân có thể hiểu, cũng như áp dụng thực hiện. Trong đó, tập trung vào một số nội dung: Công cụ quản lý, cụ thể là quy hoạch sử dụng đất; tính khả thi của quy định về định giá đất đai theo cơ chế thị trường, kinh tế đất đai, tài chính đất đai; đánh giá một cách toàn diện các vấn đề thu hồi đất, hỗ trợ, đền bù, tái định cư; chính sách chuyển, nhượng, cho thuê đất nhằm bảo đảm sự ổn định về tài chính, các giai đoạn phát triển, nguồn lực đất đai; những vấn đề về phân cấp, phân quyền quản lý, thanh tra, kiểm tra hoạt động quản lý đất đai.
Tại Hội nghị, có 8 chủ đề để lấy ý kiến cho Dự thảo đã được gửi tới các nhà khoa học, tổ chức, trong đó, nội dung được các đại biểu quan tâm và góp ý nhiều nhất là vấn đề quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất bởi lâu nay công tác quy hoạch còn nhiều yếu kém, chậm trễ, tùy tiện thay đổi ảnh hưởng lớn tới kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của nhiều địa phương; Dự thảo cần làm rõ được cơ sở pháp lý của chủ sở hữu đất đai, mối quan hệ giữ chủ sở hữu và đại diện của chủ sở hữu, quy định rõ quyền hạn và trách nhiệm của chủ sở hữu. Đồng thời, cũng.cần phải có quy định về quyền sử dụng đất của các doanh nghiệp cổ phần hóa theo hướng tách giá trị đất ra khỏi giá trị nông nghiệp, doanh nghiệp cổ phần hóa phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai như những doanh nghiệp khác, chỉ được sử dụng đất phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh theo các phương án sử dụng đất đã được duyệt. Trong trường hợp chuyển đổi mục đích phải thu hồi lại đất và phải đấu giá. Đặc biệt, giá đất là vấn đề quan trọng và phức tạp nhất hiện nay, cần được quy định chặt chẽ và thể hiện rõ hơn trong Dự thảo Luật với yêu cầu có cơ chế định giá đất theo nguyên tắc thị trường, bảo đảm khách quan, chính xác.
Trong Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), có một số điểm mới, nổi bật về quyền của người sử dụng đất, đặc biệt đối với người thuê đất trả tiền hàng năm. Các quyền lần đầu tiên được quy định gồm: quyền bán, cho thuê, thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê đất. Theo đó, cho phép thực hiện quyền bán, cho thuê, cho thuê lại, thế chấp, thừa kế "quyền thuê trong hợp đồng thuê đất" và bên nhận "quyền thuê trong hợp đồng thuê đất" được tiếp tục sử dụng đất đã được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm. Điều này nhằm phát triển thị trường quyền sử dụng đất, tăng thu ngân sách nhà nước, thúc đẩy các nhà đầu tư lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất hằng năm mà không phá vỡ một trong những nguyên tắc chi phối đến việc xác lập các quyền cho người sử dụng phụ thuộc vào nghĩa vụ tài chính mà họ thực hiện. Những quy định mới đó là cần thiết để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, là mong đợi của doanh nghiệp và người dân sử dụng đất đúng mục đích, có hiệu quả, tuy nhiên, nếu không có các quy định chặt chẽ và điều kiện đi kèm về quản lý nhà nước và giám sát của nhân dân thì sẽ dẫn tình trạng đầu cơ đất, mua bán, chuyển nhượng để kiếm lời, trở thành hoạt động "đầu cơ" đất đai hơn là "đầu tư" sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ để thúc đẩy sự phát triển.
Ngoài ra, các đại biểu còn tập trung góp ý vào các nội dung khác như chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất; việc sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư thông qua thỏa thuận quyền sử dụng đất; việc cho phép chuyển nhượng, thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê đất trả tiền hàng năm; thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai; chính sách đất đai đối với nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân lao động...
Giáng Hương
