01/04/2022
Trong 3 ngày (từ ngày 29 - 31/3/2022), tại Hà Nội, Bộ TN&MT đã tổ chức 3 cuộc Hội thảo Tập huấn quy định, chính sách của Luật BVMT và các văn bản quy định chi tiết thi hành cho 63 tỉnh, thành phố trên cả nước theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Luật BVMT năm 2020 đã được Quốc hội Khóa XIV thông qua tại Kỳ họp thứ 10 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022 với nhiều nội dung mới mang tính đột phá, liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều luật khác nhau, thay đổi căn bản so với các quy định hiện hành. Chính vì vậy, ngay sau khi Luật được ban hành, Bộ TN&MT đã chủ động xây dựng tài liệu tuyên truyền các nội dung chính của Luật; phối hợp với một số Bộ, ngành, địa phương cử cán bộ để phổ biến, tuyên truyền sâu hơn về các chế định mới; đăng tải rộng rãi bài viết, ấn phẩm phổ biến các quy định mới quan trọng trên phương tiện thông tin đại chúng; đặc biệt đã mở chuyên mục “Tiếp nhận và trả lời phản ánh, kiến nghị về chính sách, pháp luật về BVMT” trên Cổng Thông tin điện tử của Tổng cục Môi trường để tiếp nhận, giải đáp, hướng dẫn các Bộ, ngành, địa phương, người dân và doanh nghiệp trong triển khai quy định mới của Luật cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho rằng, Hội nghị Tập huấn có ý nghĩa thiết thực, giúp các địa phương cập nhật quy định mới cũng như hiểu rõ hơn mục tiêu, tinh thần của Luật cùng các văn bản hướng dẫn thi hành, giúp việc triển khai thực hiện được chính xác và thống nhất. Do đó, Thứ trưởng mong muốn tiếp tục nhận được sự phối hợp chặt chẽ và hỗ trợ tích cực của địa phương trong hoạt động tuyên truyền, phổ biến, triển khai quy định của pháp luật về BVMT; đảm bảo thực hiện thành công các mục tiêu quan trọng của Đảng, Chính phủ đề ra trong năm 2022 và các năm tiếp theo đối với công tác BVMT.
Trên cơ sở ý kiến trao đổi, thảo luận của đại biểu tại các Hội thảo, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân khẳng định, Bộ TN&MT sẽ tổng hợp, đăng tải toàn bộ nội dung Hỏi đáp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ, tiến tới ban hành Sổ tay hướng dẫn triển khai chi tiết các quy định mới của Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành; xây dựng ấn phẩm, tài liệu truyền thông đa phương tiện về BVMT và tổ chức truyền thông trên phương tiện thông tin đại chúng, công cụ truyền thông trên mạng xã hội; tiếp tục đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BVMT.
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân phát biểu khai mạc Hội thảo
8 nội dung nổi bật trong Luật BVMT và các văn bản hướng dẫn thi hành
Báo cáo tổng quan chung về các quy định của Luật BVMT năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Hưng Thịnh cho biết, Luật BVMT năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành có 8 nội dung nổi bật: (1) Cộng đồng dân cư được quy định là một chủ thể trong công tác BVMT; tăng cường công khai thông tin, tham vấn, phát huy vai trò giám sát, phản biện, đồng thời, được bảo đảm quyền và lợi ích của cộng đồng dân cư khi tham gia các hoạt động BVMT; (2) Thay đổi phương thức quản lý môi trường đối với dự án đầu tư theo các tiêu chí môi trường; kiểm soát chặt chẽ dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường mức độ cao, thực hiện hậu kiểm đối với các dự án có công nghệ tiên tiến và thân thiện môi trường; cắt giảm thủ tục hành chính (TTHC); (3) Định chế nội dung sức khỏe môi trường; bổ sung nhiều giải pháp bảo vệ các thành phần môi trường, đặc biệt là môi trường không khí, nước; (4) Thúc đẩy phân loại rác thải tại nguồn; định hướng cách thức quản lý, ứng xử với chất thải, góp phần thúc đẩy kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam; (5) Chế định về thẩm quyền quản lý Nhà nước dựa trên nguyên tắc quản lý tổng hợp, thống nhất, một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện; phân cấp triệt để cho địa phương; (6) Cụ thể hóa các quy định về ứng phó với biến đổi khí hậu, thúc đẩy phát triển thị trường các-bon trong nước; (7) Hoàn thiện hành lang pháp lý bảo vệ di sản thiên nhiên phù hợp với pháp luật quốc tế về di sản thế giới, đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập quốc tế; (8) Tạo lập chính sách phát triển các mô hình tăng trưởng kinh tế bền vững, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, phục hồi và phát triển nguồn vốn tự nhiên.
Theo Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Hưng Thịnh, Luật BVMT năm 2020 đã phát huy vai trò của người dân, doanh nghiệp và cả hệ thống chính trị trong việc tham gia vào các hoạt động BVMT, từ hoạch định chính sách đến tổ chức, giám sát thực hiện, trong đó doanh nghiệp, người dân phải đóng vai trò trung tâm; Nhà nước đóng vai trò kiến tạo pháp luật, cơ chế, chính sách về BVMT; góp phần giảm chi phí tuân thủ của doanh nghiệp thông qua quy định về thu hẹp đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường; tích hợp các TTHC vào một giấy phép môi trường; đồng bộ các công cụ quản lý môi trường theo từng giai đoạn của dự án, bắt đầu từ khâu xem xét chủ trương đầu tư, thẩm định dự án, thực hiện dự án cho đến khi dự án đi vào vận hành chính thức và kết thúc dự án. Lần đầu tiên, Luật thiết kế khung chính sách hướng đến việc hình thành đạo luật về BVMT có tính tổng thể, toàn diện và hài hòa với hệ thống pháp luật về kinh tế - xã hội. Tinh thần cải cách TTHC cũng được thể hiện xuyên suốt trong Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT, nhất là về cấp giấy phép môi trường đã chú trọng giảm thời gian, thành phần hồ sơ và nội dung phải báo cáo.
Quang cảnh Hội thảo
Tập trung trao đổi 5 nhóm vấn đề chuyên sâu
Tại 3 cuộc Hội thảo, các đại biểu được nghe 5 chuyên đề chuyên sâu về: Phân loại dự án đầu tư theo tiêu chí môi trường; đánh giá tác động môi trường (ĐTM); Giấy phép môi trường, đăng ký môi trường; Quản lý chất thải rắn sinh hoạt và một số quy định khác về quản lý chất thải; Phân vùng môi trường; BVMT trong quy hoạch tỉnh và thanh tra, kiểm tra về BVMT; BVMT di sản thiên nhiên.
Để Luật BVMT năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành đi vào cuộc sống, đại diện các địa phương đề nghị Bộ TN&MT hướng dẫn cụ thể, chi tiết hơn liên quan đến công tác giải quyết TTHC trong lĩnh vực BVMT; hồ sơ, trình tự, thủ tục cấp giấy phép môi trường; ĐTM (trách nhiệm của chủ dự án sau khi báo cáo ĐTM được phê duyệt kết quả thẩm định; thời gian để chủ dự án hoàn thiện báo cáo ĐTM…); quản lý chất thải; quan trắc môi trường; công tác thanh tra, kiểm tra, các công cụ kinh tế và nguồn lực BVMT; các loại hình có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; xử phạt hành chính trong lĩnh vực môi trường; BVMT di sản thiên nhiên…
Đại biểu tham dự Hội thảo tại các điểm cầu
Phát biểu kết luận Hội thảo, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Văn Tài đánh giá, Hội thảo đã ghi nhận nhiều câu hỏi, ý kiến tâm huyết, có giá trị trên cả phương diện lý luận và thực tiễn, qua đó tạo được sự thống nhất về mặt nhận thức để thực hiện. Theo Tổng cục trưởng, để bảo đảm thi hành Luật BVMT năm 2020 có hiệu quả, thời gian tới, các địa phương cần triển khai nghiên cứu, tham mưu tiếp tục tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến quy định mới của Luật và các văn bản hướng dẫn một cách sâu rộng, mạnh mẽ đến đối tượng có liên quan với nội dung, hình thức phù hợp; căn cứ vào tình hình thực tế triển khai Luật tại địa phương, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền kịp thời sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật, đảm bảo phù hợp với quy định của Luật. Đồng thời, tiếp tục rà soát, đánh giá, bảo đảm điều kiện về nguồn lực và nhân lực cần thiết để triển khai thi hành Luật, trong đó bao gồm hạ tầng kỹ thuật như hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu; tổng hợp, đề xuất, bảo đảm bố trí đủ kinh phí để triển khai các hoạt động BVMT…
Hương Mai
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 3/2022)
