18/07/2018
Ngày 17/7/2018, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành đã chủ trì cuộc họp báo thường kỳ quý II/2018. Cùng tham dự có đại diện lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc Bộ và đông đảo phóng viên các cơ quan thông tấn, báo chí.
Tại buổi họp báo, Bộ TN&MT đã thông tin tình hình thực hiện nhiệm vụ quý II và nhiệm vụ trọng tâm quý III/2018; Giới thiệu các nội dung trọng tâm Luật Đo đạc và Bản đồ năm 2018; Cập nhật dự báo khí tượng thủy văn mùa mưa bão năm 2018 và một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác dự báo phục vụ hiệu quả phòng, chống thiên tai; Một số chính sách quan trọng sẽ được quy định tại Nghị định quy định về quản lý cát, sỏi lòng sông; Kiến nghị và giải pháp về nhập khẩu phế liệu.
Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành phát biểu tại buổi họp báo
Theo đó, trong 6 tháng đầu năm 2018, Bộ TN&MT đã bám sát tình hình thực tiễn, chủ động chỉ đạo triển khai các giải pháp phù hợp để tăng cường BVMT, quản lý tài nguyên, chủ động phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Bộ đã trình và được Quốc hội thông qua Luật Đo đạc và bản đồ; tập trung xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều về quy hoạch của các Luật: Đất đai, BVMT, Khoáng sản, Tài nguyên nước, Khí tượng thủy văn, Đa dạng sinh học, Tài nguyên, môi trường Biển và hải đảo. Đồng thời, phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương trình Bộ Chính trị báo cáo sơ kết tình hình thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khoá XI và triển khai việc sơ kết 5 năm tình hình thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của BCH Trung ương Đảng khoá XI; Chỉ đạo rà soát, đánh giá tình hình thi hành và triển khai việc sửa đổi bổ sung Luật Đất đai, Luật BVMT; Trình Chính phủ 4 Nghị định, 1 Đề xuất xây dựng Nghị định, dự thảo 10 Quyết định. Bên cạnh đó, Bộ đã triển khai 42 cuộc thanh, kiểm tra đối với 56 tổ chức; 2 cuộc giám sát hoạt động Đoàn thanh tra theo kế hoạch; Tiếp 121 lượt công dân với tổng số 181 người; Phân loại và xử lý 1.479 lượt đơn khiếu nại, tố cáo; thẩm tra, xác minh 27/29 vụ việc do Thủ tướng Chính phủ giao, 18/20 vụ việc thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của Bộ.
Đối với lĩnh vực môi trường, Bộ đã xây dựng khung Dự án Luật BVMT (sửa đổi); Trình Chính phủ Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các Nghị định quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật BVMT; Trình Thủ tướng Chính pủ phê duyệt Chương trình mục tiêu xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng thuộc đối tượng công ích giai đoạn 2016 - 2020; Đề án kiểm soát đặc biệt đối với dự án, cơ sở có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường; Tiến hành rà soát, sửa đổi các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường. Trình Quốc hội, Chính phủ báo cáo về công tác BVMT năm 2017, kết quả 4 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 18/3/2013 của Chính phủ về vướng mắc liên quan đến Luật BVMT và Luật Đầu tư; Báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình triển khai Chỉ thị số 25/CT-TTg ngày 31/8/2016 về một số nhiệm vụ, giải pháp cấp bách trong lĩnh vực BVMT. Phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh giám sát chặt chẽ việc khắc phục vi phạm và quá trình vận hành thử nghiệm Lò cao số 2 của Công ty Formosa Hà Tĩnh, hoạt động của Nhà máy Giấy Lee&Man Hậu Giang, Dự án tổ hợp bauxit nhôm Lâm Đồng; Đánh giá tác động môi trường mỏ sắt Thạch Khê; Thực hiện thanh tra, kiểm tra, xử lý các vụ việc về môi trường được dư luận quan tâm, báo chí phản ánh.
Kiểm soát chặt chẽ phế liệu nhập khẩu theo đúng quy định pháp luật
Trước tình trạng khối lượng phế liệu nhập khẩu ngày càng gia tăng, tồn đọng tại các cảng biển, ngày 12/7, Bộ trưởng Bộ TN&MT đã tổ chức cuộc họp với 6 Bộ, ngành liên quan để bàn bạc về các giải pháp giải quyết vấn đề này. Đồng thời, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét cho rà soát, sửa đổi Danh mục phế liệu được phép nhập khẩu làm nguyên liệu liệu sản xuất (Quyết định số 73/2014/QĐ-TTg ngày 19/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ) theo hướng loại bỏ các phế liệu có tiềm năng gây ô nhiễm môi trường hoặc các phế liệu trong nước đã chủ động được nguồn cung; Xử phạt nghiêm minh khi phát hiện có sai phạm, đặc biệt là đối với các vụ việc gian lận thương mại trong nhập khẩu phế liệu…
Hiện nay, lượng phế liệu nhập khẩu đang tồn đọng chủ yếu tại các cảng biển của TP.HCM và một số cảng khác như Hải Phòng, Cái Mép... Tại Tân cảng Sài Gòn, số liệu thống kê của Cục Hải quan TP.HCM và Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn cho thấy, tính đến ngày 26/6/2018, số lượng phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại tất cả các cảng do Tổng Công ty quản lý là 4.480 container, riêng cảng Cát Lái là 3.464 container, chiếm phần lớn lượng phế liệu tồn đọng tại các cảng biển phía Nam. Tại cảng Hải Phòng cũng đang tồn đọng số 737 container phế liệu quá hạn trên 90 ngày và 507 container có thời hạn từ 30 - 90 ngày.
Nguyên nhân là do một số nước như Trung Quốc, Thái Lan đã ban hành quy định dừng nhập khẩu một số loại phế liệu phục vụ tái chế, nên Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Canađa, các nước Bắc Âu… phải tìm đối tác, thị trường mới để xuất khẩu chất thải rắn, phế liệu, trong đó có Việt Nam. Về nguyên nhân chủ quan, nhiều chủ hàng hoặc doanh nghiệp nhập khẩu không đến làm thủ tục thông quan do chưa có Giấy xác nhận đủ điều kiện về BVMT trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất song vẫn ký hợp đồng mua bán phế liệu, nhiều lô hàng đã về đến Việt Nam nhưng chưa làm thủ tục nhập khẩu; Một số nhà nhập khẩu có Giấy xác nhận quá hạn hoặc giả mạo Giấy xác nhận liên hệ với các hãng tàu để đưa hàng về Việt Nam, nhưng không thể thông quan, gây tình trạng ùn ứ cục bộ, đặc biệt là tại cảng Cát Lái TP. HCM.
Để khắc phục tình trạng trên, cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý phế liệu nhập khẩu theo hướng đồng bộ giữa các yêu cầu BVMT theo các Luật: BVMT, Thương mại và Hàng hải; Tạo cơ chế quản lý, kiểm soát và phòng ngừa từ xa, ngoài biên giới đối với hoạt động thương mại nhập khẩu phế liệu; Rà soát, sửa đổi các Thông tư, Nghị định hướng dẫn thi hành Luật, các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuât đối với phế liệu nhập khẩu theo hướng chặt chẽ, đảm bảo phế liệu nhập khẩu là phế liệu sạch…
Toàn cảnh buổi họp báo
Tăng cường thanh tra, kiểm tra, xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành để giám sát, chia sẻ thông tin về các cơ sở nhập khẩu phế liệu từ khâu nhập khẩu, vận chuyển, sử dụng phế liệu nhập khẩu và xử phạt nghiêm minh theo quy định của pháp luật khi phát hiện sai phạm; Đẩy mạnh giám định, giám sát chất lượng phế liệu nhập khẩu khi làm thủ tục thông quan. Đồng thời, tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất cũng như năng lực đội ngũ làm công tác quản lý nhập khẩu phế liệu ở Trung ương và địa phương; Nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ sản xuất hiện đại, thân thiện với môi trường; Thực hiện giảm dần việc nhập khẩu phế liệu từ nước ngoài, đồng thời tăng cường tái sử dụng, tái chế phế liệu phát sinh trong nước…
Tăng cường quản lý tài nguyên cát, sỏi lòng sông
Nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước đối với các hoạt động liên quan đến cát, sỏi lòng sông, từ khâu lập quy hoạch, cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông theo quy định của pháp luật về khoáng sản gắn với trách nhiệm bảo vệ lòng, bờ, bãi sông theo quy định của pháp luật, đồng thời thống nhất nội dung, trách nhiệm quản lý nhà nước của các Bộ, ngành, địa phương có liên quan đến quản lý cát, sỏi lòng sông, tại Nghị quyết số 46/NQ-CP ngày 9/6/2017 về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5/2017, Chính phủ đã giao Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng Dự thảo Nghị định quy định quản lý cát, sỏi lòng sông. Nhân dịp này, Bộ TN&MT giới thiệu 5 chính sách quan trọng trong Nghị định, bao gồm: Nhà nước thống nhất quản lý tài nguyên cát, sỏi lòng sông theo quy định của Luật Khoáng sản và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật, gắn với trách nhiệm bảo vệ lòng, bờ, bãi sông theo quy định của Luật Tài nguyên nước, pháp luật liên quan; Nhà nước quy hoạch sử dụng tài nguyên cát, sỏi theo lưu vực sông, đồng thời phân cấp gắn với trách nhiệm quản lý theo địa giới hành chính của các cấp chính quyền địa phương, phân công trách nhiệm quản lý nhà nước của các Bộ, ngành liên quan; Nhà nước thống nhất quản lý tài nguyên cát, sỏi lòng sông gắn với trách nhiệm UBND cấp tỉnh, các Bộ, ngành liên quan từ khi lập quy hoạch, cấp phép thăm dò, khai thác cho đến tập kết, mua bán, vận chuyển cát, sỏi lòng sông; Nhà nước thực hiện đấu giá quyền khai thác khoáng sản trong cấp phép thăm dò, khai thác cát, sỏi lòng sông, đấu thầu thực hiện sự án nạo vét, khơi thông luồng lạch, đấu giá khối lượng cát, sỏi lòng sông thu hồi được (nếu có) từ các dự án nạo vét, khơi thông luồng lạch.
Tại buổi họp báo, đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ TN&MT đã trả lời nhiều câu hỏi của phóng viên báo chí liên quan đến công tác cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực TN&MT; Việc đưa các doanh nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm vào danh mục kiểm soát môi trường đặc biệt; Vấn đề nhiễm mặn do sản xuất muối, gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống người dân huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận; Việc giao khu vực biển để nhận chìm chất nạo vét thuộc Dự án nâng cấp luồng hàng hải cho tàu biển vào cảng Cửa Lò, Nghệ An; Hướng giải quyết 6.000 container phế liệu nhập khẩu tồn đọng tại các cảng Việt Nam; Kế hoạch xây dựng đập thủy điện Pak Lay của Lào sẽ gây tác động đến hạ lưu sông Mê Công và đồng bằng sông Cửu Long...
Với câu hỏi về vấn đề nhiễm mặn do sản xuất muối, gây ảnh hưởng lớn đến sản xuất và đời sống người dân huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường Hoàng Văn Thức cho biết, đây là dự án từ năm 2004 và ở thời điểm đó đã gây ra vấn đề nhiễm mặn. Hiện Thủ tướng Chính phủ đã có thông báo số 318/TB-VPCP giao Bộ NN&PTNT phối hợp với UBND tỉnh Ninh Thuận rà soát, xử lý điều chỉnh quy mô, quy hoạch Dự án sản xuất muối nhằm giải quyết vấn đề nhiễm mặn nhưng vẫn đáp ứng được nhu cầu sử dụng muối hiện nay.
Về phía Bộ TN&MT, Bộ đã yêu cầu chủ đầu tư Dự án phối hợp với UBND tỉnh Ninh Thuận đưa ra các đề án, phương án khắc phục tình trạng nhiễm mặn, trong đó có giải pháp hoàn thành gia cố lớp lót đáy khu vực ô kết tinh và ô chứa nước ót bằng cách trải bạt nhằm ngăn ngừa, hạn chế lượng muối thấm qua đáy ô sản xuất xuống hầm chứa nước, thời gian hoàn thiện vào quý 4/2018. Bên cạnh đó, xây dựng tuyến đê ngăn mặn phía Bắc Dự án, dự kiến hoàn thiện vào cuối năm 2018; Có phương án di dân khỏi vùng nhiễm mặn, tạo điều kiện để tỉnh có cơ sở quy hoạch phát triển sản xuất muối trong quy hoạch phát triển sản xuất muối của cả nước.
Đối với thông tin giao khu vực biển để nhận chìm chất thải nạo vét ở cảng Cửa Lò, ông Vũ Trường Sơn - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và hải đảo Việt Nam cho biết, UBND tỉnh Nghệ An đã cấp phép cho Tổng Công ty bảo đảm an toàn hàng hải miền Bắc nhận chìm chất thải nạo vét thuộc Dự án nâng cấp luồng hàng hải cho tàu biển vào cảng Cửa Lò. Trước đây Tổng Công ty an toàn hàng hải đã từng tiến hành nhận chìm chất thải nạo vét tại khu vực này, tuy nhiên, đấy là thời điểm chưa có Luật Biển Việt Nam. Gần đây, khi tiếp nhận hồ sơ bàn giao khu vực biển, Bộ TN&MT đã thẩm định, họp hội đồng, tham khảo ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, các Bộ, ngành và quyết định sẽ không bàn giao khu vực biển cách bờ khoảng 10 km, độ sâu khoảng 15,39 m (hệ Hải đồ) cho Tổng Công ty bảo đảm an toàn hàng hải nhận chìm chất thải nạo vét. Đây cũng là ý kiến của Bộ NN&PTNT, vì vậy, doanh nghiệp cần tìm giải pháp khác, có thể ưu tiên sử dụng vật liệu nạo vét như nguồn tài nguyên đển san lấp mặt bằng, chống xói lở bờ biển hoặc tìm khu vực nhận chìm đảm bảo điều kiện, tránh tác động đến môi trường.
Phát biểu kết luận buổi họp báo, Thứ trưởng Lê Công Thành cho rằng, báo chí là công cụ hiệu quả góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về TN&MT, giúp cơ quan quản lý nhà nước nắm bắt thêm nhiều vấn đề đang được dư luận xã hội quan tâm, đồng thời truyền tải được những thông điệp, thông tin, tuyên truyền về lĩnh vực TN&MT. Thứ trưởng hy vọng, sự hợp tác, chia sẻ, trao đổi hai chiều giữa ngành TN&MT với các cơ quan thông tấn, báo chí sẽ tiếp tục được củng cố, tăng cường hơn nữa. Thứ trưởng cũng đề nghị Vụ Thi đua khen thưởng và Tuyên truyền thu thập, ghi nhận ý kiến, câu hỏi của các phóng viên, gửi đến các đơn vị chức năng của Bộ TN&MT để giải đáp cụ thể, chính xác.
Gia Linh
