25/06/2025
Các thành phố trên thế giới đang phát triển và hoạt động xây dựng ngày càng tăng làm phát sinh khí thải, bụi, chất thải tác động đáng kể đến môi trường không khí, góp phần gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy, cần áp dụng biện pháp cải thiện môi trường không khí trong ngành xây dựng là cần thiết.
Gia tăng lượng khí thải nhà kính từ hoạt động xây dựng
Theo Báo cáo của Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), ngành xây dựng đang sử dụng khoảng 3 tỷ tấn nguyên liệu thô mỗi năm, trong đó có cả cát, gỗ và quặng sắt, con số này chiếm tới 40% tổng nguyên liệu sử dụng toàn cầu. Tại các địa điểm xây dựng và phá dỡ tạo ra hàng núi phế thải, bao gồm cả các vật liệu thừa thãi, lãng phí... Bỉ là một ví dụ, riêng hoạt động xây dựng ở thủ đô Brussels chiếm khoảng 30% tổng số rác của thành phố mỗi năm.
Hoạt động của ngành xây dựng gây phát thải khí nhà kính
Báo cáo của UNEP cũng cho thấy, ngành xây dựng chịu trách nhiệm cho 37% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, nhưng đang thiếu nguồn tài trợ để giảm lượng khí thải này. Theo tính toán của các chuyên gia, hoạt động xây dựng một tòa nhà mới sẽ thải ra hàng tấn khí thải các-bon. Chỉ riêng ngành xây dựng đã chiếm khoảng 10 -15% tổng lượng khí thải CO2 của toàn cầu - tùy theo cách tính phí môi trường. Hầu hết, lượng khí thải này đều sản sinh từ các hoạt động sản xuất sắt, thép và xi măng. Trong khi ngành công nghiệp xi măng lại là một tác nhân gây ô nhiễm lớn nhất. Chỉ tính tính riêng Trung Quốc, từ năm 2011 đến 2014, khối lượng xi măng quốc gia này sản xuất nhiều hơn cả số lượng Mỹ sản xuất trong cả thế kỷ 20. Đó là chưa kể thép, Trung Quốc cũng là nước sử dụng thép lớn, chiếm gần một nửa số lượng sản xuất toàn cầu. Ngoài ra, trong số những trung tâm xây dựng lớn nhất phải kể đến Dubai, nơi có Burj Khalifa, tòa tháp cao nhất thế giới với độ cao 828 mét (2.716,5 feet), nơi có trung bình 10,5 tòa nhà được hoàn thiện mỗi ngày trong năm 2020.
Giải pháp giảm khí thải ngành xây dựng
Để giảm khí thải ngành xây dựng, các nhà khoa học trên thế giới đang nghiên cứu giảm lượng khí thải các-bon liên quan đến sản xuất xi măng, thép và các vật liệu xây dựng khác. Điển hình là Nhật bản đã có những hành động quyết liệt như thiết lập hệ thống thuế với những doanh nghiệp trong công nghiệp phát thải CO2… Ban hành những những quy định cụ thể về việc báo cáo lượng phát thải CO2 từ các nhà máy, công trình với Chính phủ. Nhật Bản cũng có các hướng dẫn nhà máy, doanh nghiệp, công trình xây dựng để tính toán lượng CO2 thải ra.
Ngoài ra, triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo; ứng dụng công nghệ số hóa để giám sát và quản lý lượng phát thải khí nhà kính một cách hiệu quả; giảm lượng các-bon vận hành trong các tòa nhà như lượng khí thải được tạo ra từ hệ thống sưởi, làm mát và chiếu sáng...
Bên cạnh đó, cần sử dụng vật liệu xây dựng tái tạo, thân thiện với môi trường và có hàm lượng các-bon thấp, chẳng hạn như gạch, gỗ, tre có nguồn gốc bền vững. Áp dụng cách tiếp cận nền kinh tế tuần hoàn để giảm việc khai thác và sản xuất nguyên liệu thô, với quy trình thiết kế dựa trên dữ liệu nhằm sử dụng ít vật liệu hơn và khuyến khích tái sử dụng các tòa nhà và vật liệu tái chế.
Đình Anh
