11/09/2025
TP. Hồ Chí Minh với mật độ giao thông cao nhất cả nước, chỉ riêng khu trung tâm lượng xe cá nhân ngày càng tăng, nguồn phát thải không ngừng phát sinh. Để tăng cường triển khai các giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí, vừa qua, tại TP. Hồ Chí Minh, báo Tuổi trẻ đã tổ chức Hội thảo “Giải pháp ô nhiễm không khí đô thị”, nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng ý thức cộng đồng người dân, doanh nghiệp cùng tham gia gìn giữ môi trường, không khí đô thị.
Báo cáo tại Hội thảo, Chủ tịch mạng lưới không khí sạch Việt Nam TS. Hoàng Dương Tùng cho biết, mỗi người trung bình hít thở 10.000 lít khí hằng ngày. Vì vậy, ô nhiễm không khí trở thành một trong những vấn đề báo động hiện nay. Không khí ô nhiễm khi chứa bụi mịn PM2.5 (là loại có kích thức nhỏ hơn 2,5um, nhỏ hơn 1/30 sợi tóc). Trong quý 1 và 2/2025, TP. Hồ Chí Minh có hơn 65 ngày ô nhiễm vượt chuẩn, với chỉ số chất lượng không khí AQI ở mức 194 vào lúc 8h sáng 14/1. Còn tại Hà Nội, trung bình không khí năm là 47um/m3 vượt 1,8 lần so với quy chuẩn cho phép của Việt Nam. Vào 6 tháng đầu năm 2025, các đơn vị ghi nhận hơn 80 ngày có nồng độ PM2.5 vượt ngưỡng xấu và rất xấu, với những đợt cao điểm AQI lên tới 200-250. Ô nhiễm không khí đặc biệt vào mùa đông (từ tháng 10 năm trước đến tháng 4 năm sau).
Theo TS. Hoàng Dương Tùng, "kẻ giấu mặt" nguy hiểm nhất gây ô nhiễm không khí ở đô thị phải kể đến giao thông ở phường nội thành và các tuyến quốc lộ, từ khí thải của ô tô, xe máy chạy xăng dầu, bụi đường, một phần do ma sát má phanh. Có hàng triệu ống xả xe máy là hàng triệu nguồn thải siêu nhỏ. Một chiếc xe máy chạy xăng đời cũ có thể phát thải ra mức CO, HC, Nox và bụi mịn cao gấp 10-20 lần một chiếc ô tô đạt chuẩn Euro 4-5. Ngoài ra, chất lượng không khí ngày càng xấu đi do các đô thị chưa kiểm soát tốt các nguồn thải, nhận thức về tác hại ô nhiễm không khí và quyết tâm giải quyết vấn đề ở một số nơi chưa cao.
Để giải quyết ô nhiễm không khí đô thị, các Sở ngành và địa phương phải vào cuộc quyết liệt, huy động mạnh mẽ nguồn lực tài chính và phối hợp chặt chẽ với các tỉnh lân cận. Giai đoạn 2025-2030 cần đẩy mạnh chuyển đổi số để thúc đẩy chuyển đổi xanh, đặt mục tiêu nâng cao chất lượng không khí lên hàng đầu trong chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
Chia sẻ về giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí tại TP. Hồ Chí Minh, bà Ngô Nguyễn Ngọc Thanh - Phó Chi cục trưởng Chi cục BVMT (Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.Hồ Chí Minh) cho biết, thời gian qua, TP. Hồ Chí Minh triển khai Chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2020-2030 và Kế hoạch số 1558 về tăng cường kiểm soát ô nhiễm không khí trên địa bàn giai đoạn 2024-2025. Mục tiêu giảm 90% ô nhiễm không khí tăng thêm cho các hoạt động giao thông vận tải, đảm bảo 100% các cơ sở sản xuất có xử lý khí thải đạt quy chuẩn môi trường và 100% cơ sở sản xuất quan trắc khí thải hoạt động liên tục.
Nhiều tuyến đường ở TP. Hồ Chí Minh ô nhiễm không khí do khói, bụi được phát thải chủ yếu từ xe máy, công trình xây dựng
Thời gian tới, các đơn vị nỗ lực đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư phát triển hạ tầng giao thông công cộng, áp dụng lộ trình áp dụng quy chuẩn Việt Nam về khí thải đối với xe ô tô và xe mô tô; tiếp tục ngăn ngừa, kiểm soát ô nhiễm không khí từ các hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ, khẩn trương triển khai thu phí khí thải công nghiệp; yêu cầu chủ dự án đầu tư dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường có trách nhiệm nghiên cứu, áp dụng kiểm soát khí thải tốt nhất.
An Minh
