03/03/2025
Sinh thời, Bác Hồ kính yêu đã từng dạy “Mùa xuân là Tết trồng cây, làm cho đất nước càng ngày càng xuân”. Kể từ đó cho tới nay, phong trào Tết trồng cây đã thành một truyền thống tốt đẹp mỗi dịp Xuân về. Năm nay, “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” Xuân Ất Tỵ cũng là dịp hưởng ứng Ngày Đất ngập nước thế giới (2/2/2025) kêu gọi sự chung tay góp sức của cộng đồng để bảo vệ các hệ sinh thái đất ngập nước.
Tết trồng cây vì một Việt Nam xanh
Trong không khí vui tươi, phấn khởi của những ngày đầu Xuân năm mới, kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2025), 66 năm Ngày Bác Hồ phát động Tết trồng cây (1959 -2025); thực hiện Đề án “Trồng một tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025” của Thủ tướng Chính phủ, Lãnh đạo Đảng và Nhà nước cùng với các Bộ, ngành và các địa phương trên cả nước đã phát động “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ" Xuân Ất Tỵ. Điều này ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu toàn cầu đang là một thách thức, ảnh hưởng lớn tới sự phát triển kinh tế - xã hội cũng như chất lượng cuộc sống của nhân dân. Đồng thời, sự phát triển của cây xanh đóng vai trò quan trọng trong công tác bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ đa dạng sinh học và cải thiện môi trường; góp phần giảm thiểu tác động do thiên tai, hạn chế phát thải khí nhà kính và ứng phó hiệu quả hơn với biến đổi khí hậu; thúc đẩy phát triển bền vững đất nước.
Nhận thức được vị trí, vai trò ngày càng quan trọng của việc trồng cây, trồng rừng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và đảm bảo quốc phòng an ninh, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách, chương trình, đề án trồng rừng, phục hồi rừng và trồng cây phân tán. Năm 2024, cả nước đã trồng được 245 nghìn héc-ta rừng trồng tập trung, 130 triệu cây xanh phân tán; tỷ lệ che phủ rừng được duy trì trên 42%, công tác bảo vệ rừng có chuyển biến tích cực; thu dịch vụ môi trường rừng đạt hơn 3.400 tỷ đồng (tăng 10% so với năm 2023); giá trị xuất khẩu sản phẩm gỗ và lâm sản đạt hơn 17 tỷ USD, vượt 14% so với kế hoạch. Những nỗ lực này đã góp phần tạo ra nguồn nguyên liệu ổn định cho ngành công nghiệp chế biến, xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản; góp phần phát triên kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập, cải thiện sinh kế cho những người làm nghề rừng, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ngày 31/1/2025, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm đã dự Lễ phát động Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” Xuân Ất Tỵ năm 2025, tại Quảng trường Đinh Tiên Hoàng Đế, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Tại đây, Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi các cấp, các ngành, mọi nhà, mọi người cần ý thức rõ trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái. Theo Tổng Bí thư, mỗi hành động cụ thể như trồng cây xanh, tiết kiệm nước, bảo vệ rừng, lựa chọn mô hình kinh doanh dựa trên chuyển đổi xanh... đều góp phần xây dựng một Việt Nam xanh, vì sự sống của hôm nay, vì các thế hệ mai sau. Tổng Bí thư đề nghị các cấp ủy Đảng và chính quyền tỉnh Ninh Bình, các bộ, ban, ngành, MTTQ Việt Nam, các đoàn thể ở Trung ương và các địa phương cần tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức cụ thể, sinh động, thiết thực đến đông đảo quần chúng nhân dân về mục đích, ý nghĩa của Tết trồng cây; về vai trò, tác dụng to lớn, lợi ích toàn diện, lâu dài, giá trị nhân văn của việc trồng cây, trồng rừng; hăng hái tham gia phong trào trồng cây xanh, nâng cao ý thức và có biện pháp hữu hiệu để bảo vệ rừng, phòng chống cháy rừng, ngăn chặn tình trạng chặt phá, đốt rừng, khai thác rừng trái phép; thực hiện phát động lễ trồng cây phù hợp với điều kiện của địa phương, cơ quan, đơn vị, bảo đảm thiết thực hiệu quả, tiết kiệm, tránh phô trương, hình thức.
Quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm túc các quan điểm của Đảng và Nhà nước nói chung và chỉ đạo của Tổng Bí thư nói riêng, trong những năm qua, tỉnh Ninh Bình đã kiên định thực hiện phương châm phát triển “Xanh, bền vững và hài hòa”. Các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương tích cực triển khai các kế hoạch trồng cây, bảo vệ và phát triển rừng. Chỉ tính riêng giai đoạn 2021-2023, tỉnh đã trồng được hơn 3,2 triệu cây xanh và gần 1.200 ha rừng. Năm 2024, Ninh Bình đặt mục tiêu trồng mới 1,2 triệu cây xanh và hơn 350 ha rừng, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ trong việc giữ gìn màu xanh cho quê hương.
Ngày 5/2/2025 (tức mồng 8 tháng Giêng), Chủ tịch nước Lương Cường đã tới dự và phát động Tết trồng cây tại xã Chiến Thắng, huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức. Chủ tịch nước nhấn mạnh, trong suốt chiều dài lịch sử, rừng và cây xanh không chỉ là biểu tượng của sự sống, mà còn là minh chứng cho sự gắn kết bền vững giữa con người với thiên nhiên. Chủ tịch nước đã phát động các cấp, các ngành, các tổ chức, cộng đồng doanh nghiệp, mỗi gia đình và mỗi người dân hãy cùng nhau tham gia tích cực vào phong trào trồng cây, trồng rừng và bảo vệ cây xanh. Việc tổ chức trồng cây phải bảo đảm chất lượng, thiết thực, hiệu quả, tránh hình thức; chú trọng chọn lựa trồng cây bản địa, cây lâm nghiệp đa tác dụng, cây có khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, phù hợp với điều kiện đất đai và mùa vụ trồng rừng của từng vùng, miền, để bảo đảm cây sau khi trồng đạt tỷ lệ sống cao, sinh trưởng và phát triển tốt.
Cùng với kết quả chung của cả nước, tỉnh Lạng Sơn luôn là một trong những địa phương đi đầu về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, quan tâm đầu tư phát triển lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp thành ngành kinh tế chủ lực, thiết thực góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Trong những năm qua, diện tích trồng rừng trên địa bàn tỉnh đều đạt và vượt mục tiêu. Năm 2024, toàn tỉnh đã trồng được trên 10.100 ha rừng (vượt 1.100 ha so với kết hoạch năm, tăng trên 88 ha so với năm trước), nâng tổng diện tích đất có rừng trên địa bàn tỉnh lên hơn 588 nghìn ha; trồng cây phân tán được khoảng 5,1 triệu cây; độ che phủ rừng đạt 64,2%. Năm 2025 tỉnh đặt mục tiêu trồng 9.000 ha rừng, 2,2 triệu cây phân tán các loại, góp phần tích cực vào bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Hòa chung với không khí của cả nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường và tỉnh Thái Bình tổ chức Lễ phát động “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và hưởng ứng Ngày Đất ngập nước thế giới năm 2025 tại Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Thái Thụy. Trong dịp này, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị đồng hành trao tặng Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Thái Thụy và người dân huyện Thái Thụy 10.000 cây xanh, gồm cây trang, cây bần, trong đó có 1.000 cây bần chua đã được trồng tại Lễ phát động và 9.000 cây còn lại sẽ được trồng trong những ngày tiếp theo đến trước ngày 30/3/2025. Đây là những cây bản địa phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng, khí hậu của vùng đất ngập nước tỉnh Thái Bình, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, bảo vệ các hệ sinh thái đất ngập nước, phòng chống thiên tai, xâm nhập mặn, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ đê biển, chắn sóng và tạo sinh kế bền vững cho nhân dân địa phương.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đỗ Đức Duy (đứng thứ năm từ phải sang) và các đơn vị đồng hành
trao tặng Khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Thái Thụy và người dân huyện Thái Thụy cây xanh
Tại trụ sở Công An tỉnh Nam Định, Bộ Công An đã phát động Tết trồng cây. Bộ đã tổ chức trao tặng cây giống, trang phục phòng cháy, chữa cháy và trang thiết bị bảo vệ môi trường cho Công an tỉnh Nam Định và Công an phường Lộc Hạ, Công an xã Mỹ Phúc, Công an xã Mỹ Trung, TP. Nam Định. Trong nhiều năm qua, thực hiện các chương trình “Trồng 5 triệu hecta rừng” và “Trồng 1 tỷ cây xanh” do Chính phủ phát động, lực lượng Công an nhân dân đã trồng được hơn 9 triệu cây xanh; riêng trong năm 2024, công an các đơn vị và địa phương đã trồng hơn 3 triệu cây xanh, góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, cải thiện môi trường sinh thái, phát triển kinh tế - xã hội và giảm thiểu thiên tai, phát thải khí nhà kính, đồng thời ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu. Trong năm 2025, lực lượng Công an nhân dân sẽ tiếp tục tổ chức trồng cây tại các đơn vị, địa phương trên toàn quốc, khuyến khích tất cả cán bộ, chiến sĩ tích cực tham gia trồng cây, gây rừng.
Phong trào Tết trồng cây đã được lan tỏa sâu rộng tại các địa phương. Từ năm 2022 đến nay, toàn tỉnh Hưng Yên đã trồng được 126.633 cây (vượt 173,5% Kế hoạch), trong đó năm 2024 đã trồng được 38.404 cây (vượt 160% Kế hoạch); đã hình thành 185 tuyến đường có cây xanh mới; các khu đô thị, các khu, cụm công nghiệp, khu dân cư nông thôn, trường học, bệnh viện, trụ sở cơ quan, di tích lịch sử - văn hóa đều tích cực, thực hiện tốt việc trồng cây.
Nhân dân các dân tộc tỉnh Thanh Hóa hăng hái ra quân trồng cây, gây rừng mỗi dịp Tết đến xuân về. Theo thống kê, hiện toàn tỉnh đã phát triển được 647 nghìn ha rừng, độ che phủ của rừng năm 2024 đạt 53,75% (cao hơn bình quân chung của cả nước 11,73%). Diện tích trồng mới, chăm sóc, bảo vệ rừng hàng năm đều vượt kế hoạch đề ra, năm sau cao hơn năm trước.
Trong năm 2024, toàn tỉnh Quảng Trị đã triển khai trồng rừng tập trung trên 12.000 ha và trên 3 triệu cây phân tán; sản xuất trên 26 triệu cây giống lâm nghiệp các loại đảm bảo chất lượng để tổ chức tốt trồng rừng tập trung. Sản lượng gỗ rừng trồng khai thác đưa vào tiêu thụ đạt khoảng 1,2 triệu m³, góp phần đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu ổn định cho ngành công nghiệp chế biến gỗ trong và ngoài tỉnh; tỉ lệ che phủ rừng đạt mức 49,4%; góp phần tạo “tăng trưởng xanh” và phát triển lâm nghiệp bền vững, ổn định môi trường sinh thái, cảnh quan và giảm thiểu những hậu quả do biến đổi khí hậu gây ra.
Tại Huế, diện tích rừng tiếp tục được quản lý bảo vệ tốt, tỷ lệ che phủ rừng tăng từ 57,16 % vào năm 2023 lên 57,18% vào năm 2024; toàn TP. Huế đã trồng hơn 6.670 ha rừng (tăng 7,6 % so với kế hoạch), trồng mới hơn 1,0 triệu cây phân tán (tăng 12,8 % so với kế hoạch); gieo ươm hơn 21,9 triệu cây giống phục vụ cho hoạt động trồng rừng. Đến nay, toàn TP. Huế có gần 13.200 ha rừng được cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững FSC, trong đó có khoảng 942,7 ha là rừng tự nhiên. Trong những năm qua, Huế đã tập trung huy động nguồn lực từ các chương trình, dự án và đã trồng hơn 280 ha rừng ngập mặn nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển sinh kế cho cư dân vùng đầm phá, ven biển.
Bảo vệ đất ngập nước vì tương lai của chúng ta
Ngày Đất ngập nước Thế giới vào ngày 2/2/2025 được Ban Thư ký Công ước Ramsar phát động với chủ đề “Bảo vệ đất ngập nước vì tương lai của chúng ta”. Đồng thời, đây cũng là chủ đề của Hội nghị lần thứ 15 của Hội nghị các bên tham gia Công ước Ramsar (COP15) vào năm 2025. Chủ đề của năm nay với mục tiêu nhấn mạnh sự chung tay góp sức của cộng đồng để bảo vệ các hệ sinh thái đất ngập nước, hướng đến thế giới mà tất cả mọi người có thể tiếp tục hưởng lợi từ các dịch vụ duy trì sự sống mà đất ngập nước cung cấp.
Các vùng đất ngập nước có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự sống và nguồn cấp nước cho Trái đất thông qua quá trình thu giữ và lưu trữ nước mưa, bổ sung vào các tầng nước ngầm, điều tiết nước, cân bằng môi trường, cung cấp nước ngọt an toàn một cách tự nhiên. Đất ngập nước có sự đa dạng sinh học cao nhất trong tất cả các hệ sinh thái, là nhà của nhiều loài sinh vật. Đất ngập nước được coi là người hùng thầm lặng của cuộc khủng hoảng khí hậu bởi khả năng lưu trữ các-bon nhiều hơn bất kỳ hệ sinh thái nào khác, đất ngập nước hấp thụ lượng nước dư thừa, giúp hạn chế lũ lụt và hạn hán, là một giải pháp vô giá để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu dựa vào thiên nhiên. Do vậy, bảo vệ và giữ gìn các hệ sinh thái đất ngập nước đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đa dạng sinh học và đảm bảo môi trường sống cho con người.
Để “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và hưởng ứng Ngày Đất ngập nước thế giới 2025 thực sự ý nghĩa và mang lại hiệu quả thiết thực, Bộ Tài nguyên và Môi trường mong muốn các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế tại Việt Nam và mỗi gia đình, cá nhân cùng chung tay, góp sức và tích cực tham gia hưởng ứng các hoạt động trồng cây, trồng rừng, cụ thể:
Tăng cường hoạt động trồng cây xanh trên khắp cả nước, không chỉ vào dịp Tết đến, Xuân về mà trồng cây vào cả mùa Xuân và các mùa khác trong năm khi điều kiện thời tiết phù hợp. Quán triệt sâu sắc và lan tỏa rộng rãi tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về ý nghĩa của việc trồng cây là hoạt động “tốn kém ít mà lợi ích nhiều”, góp phần quan trọng trong công tác bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và phục hồi bền vững hệ sinh thái.
Đẩy mạnh các giải pháp bảo tồn thiên nhiên dựa vào cộng đồng. Tất cả các tổ chức, cá nhân trong cộng đồng xã hội cần chung tay ngăn chặn tình trạng chặt phá, khai thác rừng trái phép. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và cung cấp đầy đủ kiến thức, kỹ năng cho người dân về bảo vệ, phát triển rừng, đặc biệt là phát triển rừng bằng trồng cây đa mục tiêu. Kịp thời động viên, khen thưởng, nhân rộng những mô hình hay, cách làm hiệu quả để tạo sự lan tỏa và thúc đẩy nỗ lực chung của toàn xã hội trong công tác bảo vệ, phát triển rừng, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.
Tổ chức thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động quốc gia về bảo tồn và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước giai đoạn 2021 - 2030; tích hợp nội dung về bảo vệ giá trị đất ngập nước, quản lý, phục hồi và sử dụng bền vững các vùng đất ngập nước vào các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án phát triển phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Qua đó, góp phần thực hiện hiệu quả Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1352/QĐ-TTg ngày 8/11/2024.
Nguyễn Hằng
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường, số 2/2025)
