05/08/2025
Năm 2018, Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã thông qua Chiến lược ban đầu về giảm phát thải khí nhà kính (GHG) từ tàu biển, trong đó xác định tầm nhìn của tổ chức về việc cam kết giảm và tiến tới loại bỏ hoàn toàn phát thải GHG từ vận tải biển quốc tế trong thời gian sớm nhất có thể. Đây là văn bản pháp lý quan trọng để cắt giảm khí thải và chống biến đổi khí hậu.
Tháng 10/2018, IMO phê duyệt chương trình hành động tiếp theo. Đây là công cụ lập kế hoạch nhằm đáp ứng các mốc thời gian được đề ra trong Chiến lược ban đầu, kéo dài đến năm 2023. Chiến lược ban đầu yêu cầu thông qua một phiên bản sửa đổi chiến lược vào năm 2023.
Chiến lược GHG IMO 2023 đề ra các mục tiêu về giảm phát thải khí nhà kính
Đến tháng 7/2023 (MEPC 80), IMO chính thức thông qua Chiến lược IMO 2023 về giảm phát thải GHG từ tàu biển, phù hợp với chương trình hành động đã được thống nhất trước đó.
Chiến lược GHG IMO 2023 vẫn tuân thủ cam kết giảm phát thải khí nhà kính từ hoạt động vận tải biển quốc tế và đặt mục tiêu loại bỏ chúng càng sớm càng tốt, đồng thời thúc đẩy quá trình chuyển đổi công bằng và bình đẳng.
Các mục tiêu của Chiến lược bao tồm: Giảm lượng khí thải carbon từ tàu thuyền thông qua cải thiện hiệu quả năng lượng của các tàu mới; Giảm cường độ carbon trong vận tải biển quốc tế; Tăng tỷ lệ sử dụng công nghệ, nhiên liệu và/hoặc nguồn năng lượng có phát thải khí nhà kính bằng không hoặc gần bằng “0”, với mục tiêu đạt ít nhất 5%, hướng tới 10% năng lượng sử dụng trong vận tải biển quốc tế đến năm 2030 đến từ các công nghệ, nhiên liệu và/hoặc nguồn năng lượng này; Đạt mức phát thải ròng bằng “0” trong vận tải biển quốc tế, trong đó, phát thải khí nhà kính từ vận tải biển quốc tế cần đạt đỉnh càng sớm càng tốt và đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào hoặc xung quanh năm 2050, có tính đến hoàn cảnh quốc gia khác nhau, đồng thời nỗ lực loại bỏ dần phát thải như đã nêu trong Tầm nhìn, phù hợp với mục tiêu nhiệt độ dài hạn được quy định tại Điều 2 của Thỏa thuận Paris.
Để thực hiện các mục tiêu kể trên, Chiến lược GHG 2023 xác định đổi mới công nghệ và việc đưa nhiên liệu thay thế và/hoặc các nguồn năng lượng vào vận tải biển quốc tế trên toàn cầu sẽ là một phần không thể thiếu để đạt được tham vọng chung. Trong đó nhấn mạnh đổi mới công nghệ và triển khai các loại nhiên liệu và nguồn năng lượng thay thế cho vận tải biển quốc tế đóng vai trò then chốt để đạt được mục tiêu tổng thể về giảm thải trên toàn cầu.
Việc rà soát lượng phát thải cần tính đến các ước tính phát thải được cập nhật, các lựa chọn giảm phát thải khí nhà kính cho vận tải biển quốc tế, cũng như các báo cáo của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) và các kiểm kê, nghiên cứu khí nhà kính trong tương lai của IMO, nhằm đánh giá tiến độ đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng “0” trong vận tải biển quốc tế.
Chiến lược GHG IMO 2023 là một khuôn khổ hành động dành cho các quốc gia thành viên IMO, trong đó vạch ra tầm nhìn cho ngành vận tải biển quốc tế với tham vọng giảm phát thải khí nhà kính và các nguyên tắc chỉ đạo. Chiến lược cũng đề ra các biện pháp theo trung và dài hạn, ứng với các mốc thời gian và tác động của các quốc gia đối với nỗ lực giảm phát thải ngành hàng hài. Chiến lược đồng thời xác định các rào cản và biện pháp hỗ trợ bao gồm xây dựng năng lực, hợp tác kỹ thuật và nghiên cứu và phát triển (R&D).
Thanh Bình
