15/12/2025
Ngày 28/11/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư số 69/2025/TT-BNNMT quy định về Danh mục loài ngoại lai xâm hại. Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2026.
Theo Thông tư, nội dung điều tra xâm hại bao gồm: Tên, đặc điểm sinh học của loài; phạm vi phân bố, môi trường sống, con đường du nhập, thiết lập quần thể và lan rộng trong điều kiện tự nhiên; tác động đến đa dạng sinh học (loài bản địa và hệ sinh thái) và kinh tế - xã hội; biện pháp ngăn ngừa, kiểm soát và diệt trừ loài ngoại lai xâm hại.
Về phương pháp điều tra loài ngoại lai xâm hại: Căn cứ đối tượng điều tra và điều kiện thực tế của khu vực khảo sát, cơ quan, tổ chức quyết định lựa chọn phương pháp điều tra phù hợp để thu thập số liệu sơ cấp và thứ cấp về loài ngoại lai xâm hại. Định kỳ 3 năm một lần hoặc khi cần thiết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện điều tra loài ngoại lai xâm hại.
Thông tư cũng nêu rõ tiêu chí xác định nguy cơ xâm hại của loài ngoại lai bao gồm: Khả năng xâm nhập của loài ngoại lai vào Việt Nam; Khả năng lan rộng của loài ngoại lai tại các vùng sinh thái; Khả năng gây hại của loài ngoại lai. Danh mục loài ngoại lai xâm hại gồm 67 loài thuộc 3 nhóm sau: Nhóm vi sinh vật (Nấm gây bệnh thối rễ; vi khuẩn gây bệnh dịch hạch ở chuột và động vật; virus gây bệnh chùn ngọn chuối); Nhóm động vật (Bọ cánh cứng hại lá dừa; cá ăn muỗi; cá hổ; cá hồi nâu; cá vược miệng bé; chồn ecmin; cóc mía; cua xanh; giáp xác râu ngành pengoi; kiến đầu to; rùa tai đỏ; tôm càng đỏ; trai vằn...); Nhóm thực vật (Bèo tai chuột lớn; cây chân châu tía; cây cúc bò (cúc xuyến chi); cây đương Prosopis; chút chít Nhật; cây xương rồng đất; cỏ đuôi chồn...).
Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học chủ trì triển khai thực hiện các quy định của Thông tư này; đề xuất Bộ xem xét thực hiện điều tra bổ sung loài ngoại lai xâm hại trên phạm vi toàn quốc đối với các trường hợp loài ngoại lai xâm hại xuất hiện trên địa bàn 2 tỉnh trở lên hoặc có nguy cơ xâm hại lớn và lập Báo cáo kết quả điều tra loài ngoại lai xâm hại; chủ trì, phối hợp với các cơ quan quản lý chuyên ngành tham mưu Bộ trưởng xem xét sửa đổi, bổ sung Danh mục loài ngoại lai xâm hại; công khai Danh mục loài ngoại lai xâm hại trên Cổng thông tin điện tử của Bộ và của Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học. Các Cục quản lý nhà nước chuyên ngành: theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm phối hợp với Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học tổ chức thực hiện các nội dung theo quy định tại Thông tư; đề xuất điều tra, đánh giá các loài ngoại lai xâm hại theo lĩnh vực chuyên môn thuộc chức năng, nhiệm vụ được giao.
Đình Anh
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 12/2025)
