13/08/2019
Ngày 12/8/2019, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân đã chủ trì cuộc họp với Tổng cục Môi trường về Dự thảo Đề án Thu hút vốn đầu tư nước ngoài cho BVMT.
Theo Báo cáo của Tổng cục Môi trường, hiện nay, áp lực về tăng trưởng kinh tế, đô thị hóa và gia tăng dân số là những nguyên nhân cơ bản làm tăng nguồn chất thải, gây ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu. Cùng với đó, nhu cầu tài chính nhằm triển khai công tác BVMT ngày càng tăng cao, trong khi nguồn ngân sách nhà nước có hạn, sức ép trần nợ công tăng lên và các nguồn hỗ trợ quốc tế giảm dần; nguồn thu - chi cho công tác BVMT của Việt Nam mất cân đối, nguồn chi lớn hơn nguồn thu.
Thời gian qua, Nhà nước có trách nhiệm chủ yếu trong việc đảm bảo tài chính để cung ứng các dịch vụ công nói chung, dịch vụ môi trường nói riêng. Hiện Việt Nam đã mở cửa thị trường cho mọi thành phần kinh tế tham gia cung ứng các dịch vụ môi trường, trong đó chú trọng đến thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài, nhằm bù đắp các khoảng thiếu hụt nguồn lực trong nước. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài cho công tác BVMT chủ yếu thông qua nguồn vốn hỗ trợ (ODA) và nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI).
Toàn cảnh buổi làm việc
Để thu hút nguồn lực đầu tư vào cơ sở hạ tầng kinh tế, Đảng và Chính phủ đã thể hiện quyết tâm cao trong việc thu hút nguồn vốn ngoài ngân sách đầu tư vào kết cấu hạ tầng kinh tế, trong đó có hạ tầng kỹ thuật môi trường. Nhiều chủ trương được ban hành xuyên suốt từ Trung ương bằng các nghị quyết của Đảng, đến những chiến lược, chương trình, dự án, kế hoạch hành động của Chính phủ, địa phương thực hiện. Chủ trương hội nhập, hợp tác quốc tế sâu rộng cùng sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, chính quyền địa phương là cơ hội cho việc thu hút các nguồn vốn nước ngoài, từ ODA cho đến thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Có thể thấy, Việt Nam đang là điểm đến thu hút lượng lớn vốn FDI nhờ thành quả của chính sách đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế, được đánh giá là địa điểm tiềm năng cho các nhà đầu tư quốc tế nhờ sự ổn định về chính trị và tăng trưởng kinh tế nhanh. Nguồn vốn ODA và FDI có tăng qua các năm nhưng vẫn còn rất nhỏ so với tổng nhu cầu vốn cho công tác BVMT, vì cậy, cần phải huy động vốn từ nhiều nguồn để đáp ứng các nhu cầu cho sự nghiệp BVMT.
Trên cơ sở đó, Đề án Thu hút vốn đầu tư nước ngoài cho BVMT được xây dựng nhằm phân tích thực trạng và dự báo nhu cầu tài chính cho công tác BVMT ở Việt Nam trong giai đoạn tới; chỉ ra những thuận lợi, khó khăn, từ đó đề xuất giải pháp huy động nguồn vốn hỗ trợ, đầu tư trực tiếp nước ngoài cho công tác BVMT. Trong số các giải pháp thực hiện, Dự thảo Đề án nhấn mạnh đến việc nghiên cứu hoàn thiện văn bản pháp luật, cơ chế, chính sách về lĩnh vực môi trường, nhằm từng bước tạo dựng thị trường dịch vụ môi trường đầy đủ theo cơ chế thị trường, trọng tâm là đổi mới cơ chế giá dịch vụ trên nguyên tắc người gây ô nhiễm phải trả tiền, có tính đến khả năng chi trả của người dân tạo sự công bằng trong xã hội, đặc biệt là cơ chế giá dịch vụ môi trường, cơ chế lựa chọn dự án, nhà thầu, minh bạch thông tin và hỗ trợ người thu nhập thấp. Bên cạnh đó, nghiên cứu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh theo hướng cắt giảm thủ tục hành chính, giảm giấy phép và hướng tới hỗ trợ nhà đầu tư thay vì chính sách ưu đãi thuế như hiện nay; công khai, minh bạch trong cơ chế giá, thông tin, quy hoạch dịch vụ môi trường.
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho rằng, Bộ TN&MT cần xây dựng các giải pháp tổng thể để thu hút các nguồn lực bên ngoài, nhất là nguồn lực quốc tế. Việc xây dựng Đề án Thu hút vốn đầu tư nước ngoài cho BVMT lá rất cần thiết, tuy nhiên, phải đảm bảo tính khả thi, đặc biệt, cần quan tâm đến việc phải cải tổ toàn diện khung chính sách ưu đãi trong BVMT hiện hành, chuyển hướng sang ưu đãi dựa trên hiệu quả, bền vững, thân thiện môi trường và trách nhiệm xã hội. Theo Thứ trưởng, Đề án cần bám sát vào mục tiêu thiên niên kỷ, những vấn đề bức xúc và các chương trình, dự án cấp bách của đất nước để tuyên truyền, vận động thu hút vốn đầu tư nước ngoài, đáp ứng các nhu cầu của sự nghiệp BVMT.
Trần Tân
