23/03/2020
“Tài nguyên nước và khí hậu luôn có mối quan hệ hữu cơ với nhau. Giải quyết các vấn đề về tài nguyên nước chính là chìa khóa giúp thích ứng tốt hơn, đồng thời có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của BĐKH. Để đạt được mục tiêu sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên nước, cần sự chung tay của tất cả các ban, ngành Trung ương, địa phương, tổ chức, cá nhân, nhà khoa học”. Đây là thông điệp được Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành gửi đi nhân Ngày Nước thế giới (22/3/2020) và Ngày Khí tượng thế giới (23/3/2020).
Giải quyết các vấn đề về tài nguyên nước là chìa khóa giúp thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu
Năm 2020, Liên hợp quốc chọn chủ đề của Ngày Nước thế giới là “Nước và BĐKH” và Ngày Khí tượng thế giới là "Khí hậu và Nước" với khẩu hiệu "Đo đếm từng hạt mưa - Chắt chiu từng giọt nước", cho thấy tài nguyên nước và khí hậu luôn có mối quan hệ hữu cơ lẫn nhau. Hiện nay, chế độ khí tượng thủy văn dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn diễn ra ngày càng thường xuyên, khó dự đoán, làm ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn tài nguyên nước mặt và nước ngầm. Theo số liệu của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), hiện nay có khoảng gần 1/3 tổng dân số thế giới không có nước uống hợp vệ sinh và an toàn. Riêng tại Việt Nam, BĐKH đang diễn ra từng ngày, từng giờ, gây ra những hậu quả nghiêm trọng như tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn, thiếu nước trên phần lớn các khu vực. Điều đó cũng chứng minh trên thực tế, tài nguyên nước bị tác động mạnh nhất và trực tiếp nhất trước diễn biến của BĐKH, kéo theo các vấn đề về dân sinh, kinh tế và môi trường.
Theo Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành, với chủ đề của Ngày Nước thế giới và Ngày Khí tượng thế giới năm nay, vai trò của việc đo đạc, giám sát lượng mưa trên phạm vi toàn cầu để xây dựng một cơ sở dữ liệu chung, chia sẻ cho các mục đích khác nhau, từ nghiên cứu khoa học đến quản lý tài nguyên nước để sử dụng tối ưu nguồn nước cho phát triển kinh tế - xã hội và phòng chống thiên tai là điều cấp thiết. Cùng với đó, sử dụng tài nguyên nước hiệu quả, bền vững chính là thích ứng với BĐKH - Hãy góp phần giảm thiểu tác động của BĐKH thông qua việc thay đổi các thói quen sử dụng nước hàng ngày - Thứ trưởng kêu gọi.
Mỗi người dân cần sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả
Bên cạnh đó, để đảm bảo an ninh nguồn nước và phát triển bền vững, công tác quản lý tài nguyên nước cần tập trung vào việc xây dựng và triển khai quy hoạch tài nguyên nước quốc gia, quy hoạch tài nguyên nước các lưu vực sông làm cơ sở triển khai các giải pháp phân bổ, bảo vệ tài nguyên nước; tăng cường giám sát vệc khai thác sử dụng nước, xả nước thải vào nguồn nước; vận hành các hồ chứa tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vận hành liên hồ chứa đã được Thủ tướng Chính phủ ban hành, nhằm đảm bảo các nhu cầu sử dụng nước thiết yếu và giảm thiểu tác hại do lũ lụt, hạn hán, thiếu nước trên các lưu vực sông. Đồng thời, triển khai đồng bộ các giải pháp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm trên lưu vực sông; tăng cường giám sát việc tuân thủ pháp luật của các hoạt động xả thải; thu gom, xử lý ô nhiễm từ nguồn; khuyến khích đầu tư vào công nghiệp xử lý nước thải; đẩy mạnh hợp tác quốc tế nhằm chia sẻ công bằng, hợp lý các nguồn nước liên quốc gia.
Cần sự chung tay của cả cộng đồng
Truyền đi thông điệp nhân Ngày Nước thế giới và Ngày Khí tượng thế giới, Thứ trưởng Lê Công Thành kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng, các nhà hoạch định chính sách trong việc giải quyết các vấn đề về tài nguyên nước, bởi theo Thứ trưởng, đây chính là chìa khóa giúp thích ứng tốt hơn, đồng thời có thể giảm thiểu tác động tiêu cực của BĐKH.
Để đạt được mục tiêu sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên nước, Thứ trưởng Lê Công Thành cho rằng, cần sự chung tay của tất cả các ban, ngành Trung ương, địa phương, tổ chức, nhà khoa học và mỗi cá nhân. Các ngành sử dụng nước như nông nghiệp, công nghiệp, thủy sản, thủy điện, giao thông thủy…cần có giải pháp chiến lược, căn cơ để ứng phó với diễn biến bất thường của tài nguyên nước trong bối cảnh BĐKH; sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, bền vững và thực hiện song hành cùng với các giải pháp bảo vệ tài nguyên nước, phòng chống ô nhiễm, cạn kiệt nguồn nước.
Các bộ, ngành, địa phương cần có giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước cho sinh hoạt, tronng đó tập trung vào giải pháp xử lý ô nhiễm trên các dòng sông. Mỗi người dân sử dụng nước tiết kiệm hàng ngày, nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước là những đóng góp thiết thực, hiệu quả cho công tác quản lý tài nguyên nước và ứng phó với BĐKH.
“Ngành TN&MT mong muốn luôn nhận được sự chia sẻ và tham gia tích cực, chủ động của các cấp chính quyền, nhân dân trong việc giảm thiểu rủi ro thiên tai về nước và khí hậu, để không ai bị bất ngờ bởi lũ lụt và có đủ thời gian để ứng phó với hạn hán" - Thứ trưởng nhấn mạnh.
Hồng Cẩm (Theo Monre)
