14/10/2019
Sáng ngày 14/10/2019, tại TP. Huế đã diễn ra Hội nghị toàn quốc biểu dương, phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) do Ban thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (UBTƯ MTTQ VN) phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và Tổ chức Bắc Âu trợ giúp Việt Nam (NCA Việt Nam) tổ chức. Tham dự Hội nghị có ông Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ VN; ông Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ TN&MT; ông Lê Trường Lưu, Bí thư Tỉnh uỷ Thừa Thiên - Huế; ông Phan Ngọc Thọ, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế; ông Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Bộ TN&MT; ông Ngô Sách Thực, Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ VN; bà Grethe Lochen Đại sứ Na Uy tại Việt Nam; Giám đốc Tổ chức Bắc Âu (NCA) khu vực Châu Á và Trung Đông… cùng sự tham gia của gần 500 đại biểu đại diện cho lãnh đạo các ban/ngành liên quan, các tổ chức phi chính phủ, doanh nghiệp, cơ quan thông tấn báo chí và hơn 40 tổ chức tôn giáo trên cả nước.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà phát biểu tại Hội nghị
Nhận thức tầm quan trọng của các tôn giáo trong sự nghiệp bảo vệ môi trường và ứng phó với BĐKH, ngày năm 2015, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ VN, Bộ TN&MT cùng 40 tổ chức tôn giáo trong cả nước đã ký Chương trình phối hợp phát huy vai trò các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với BĐKH (Giai đoạn 2015 -2020) với 5 nội dung và 7 mục tiêu, giải pháp (Chương trình phối hợp).
Qua 4 năm triển khai thực hiện Chương trình phối hợp đã đạt được những kết quả bước đầu rất quan trọng, trên nhiều phương diện, nổi bật là: Có sự phối hợp giữa nhiều lực lượng cùng tham gia thể hiện chung tay bảo vệ môi trường (Mặt trận, cơ quan quản lý Nhà nước, chính quyền, đoàn thể các cấp, các tổ chức và cá nhân tôn giáo, các tổ chức môi trường trong nước và quốc tế, tổ chức phí chính phủ...); cách thức triển khai Chương trình phối hợp đồng bộ, bài bản, có nhiều sáng tạo, phù hợp với giáo lý, giáo luật của tôn giáo, đặc điểm tình hình các địa phương và yêu cầu thực tiễn đang đặt ra. Các tôn giáo đã xây dựng được nhiều mô hình (khoảng 1014 mô hình) phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương và từng tôn giáo, đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần tạo được sự chuyển biến mạnh về nhận thức và làm thay đổi thái độ, hành vi, thói quen của các chức sắc, chức việc, nhà tu hành, đồng bào các tôn giáo và người dân ở cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH. Nhiều nội dung của Chương trình phối hợp đã được lồng ghép vào việc triển khai thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, đặc biệt là cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" và phong trào "Toàn dân tham gia bảo vệ môi trường" nên đã nhận được sự đồng tình ủng hộ của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận, các ngành và các đoàn thể; sự hưởng ứng tham gia tích cực của các tổ chức, cá nhân, các tầng lớp nhân dân cũng như các cộng đồng tôn giáo. Qua đó hình thành cơ chế hỗ trợ hiệu quả, phát huy nội lực, tự quản trong nhân dân kết hợp với sự hỗ trợ của Nhà nước, nguồn lực xã hội, quốc tế trong sự nghiệp xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp. Thông qua thực hiện Chương trình đã khẳng định đường hướng sống “Tốt đời, đẹp đạo” của các tôn giáo, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận, các đoàn thể là đúng đắn, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội; tăng cường sự hiểu biết, gắn bó, đoàn kết giữa các tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Toàn cảnh Hội nghị
Cho đến nay, Nhà nước đã công nhận và cấp đăng ký hoạt cho 43 tổ chức tôn giáo thuộc 16 tôn giáo với 26 triệu tín đồ, gần 56 nghìn chức sắc, hơn 145 nghìn chức việc, 29 nghìn cơ sở thờ tự và khoảng 45 nghìn cơ sở tín ngưỡng. Các tôn giáo luôn tích cực tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, cùng chính quyền và Mặt trận Tổ quốc các cấp xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là cùng chung tay với Nhà nước chăm lo cho người có công, cứu trợ thiên tai, bảo vệ môi trường, giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn, giúp tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục, dạy nghề, văn hóa… qua đó trở thành một lực lượng có vị thế quan trọng trong sự phát triển của đất nước.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho biết: Kể từ sau Hội nghị toàn quốc về “Phát huy vai trò của các tôn giáo tham gia bảo vệ môi trường và ứng phó với BĐKH” được tổ chức vào năm 2015, các tổ chức tôn giáo thuộc 14 tôn giáo tại Việt Nam đã chủ động, tích cực triển khai hiệu quả những nội dung, mục tiêu giải pháp trong Chương trình phối hợp giữa Ban Thường trực UBTƯ MTTQ VN, Bộ TN&MT với các tôn giáo về bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH giai đoạn 2015 - 2020. Qua đó, nhiều mô hình hay, cách làm tốt trong bảo vệ môi trường đã được các vị chức sắc tôn giáo khởi xướng và triển khai hiệu quả ở nhiều địa phương trong cả nước, nổi bật như các phong trào: Giáo xứ, cơ sở thờ tự “Xanh, sạch, đẹp”; cộng đồng, tổ đoàn kết, tổ tự quản tôn giáo tham gia BVMT; phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt tại các gia đình, cơ sở tôn giáo; hạn chế đốt vàng mã trong các cơ sở thờ tự; Câu lạc bộ giáo dân tham gia vệ sinh môi trường vào thứ 6 hàng tuần; giáo dân thu gom, phân loại rác thải, bao bì, vỏ chai nhựa…
Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân và Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ VN Ngô Sách Thực
trao Bằng khen cho các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc
Những phong trào nêu trên đã tạo sức lan tỏa lớn trong xã hội, góp phần vào nỗ lực quyết tâm chung của cả hệ thống chính trị trong việc chặn đà suy giảm, dần cải thiện, phục hồi các chỉ số thành phần chất lượng môi trường; chủ động thích ứng trước BĐKH.
Đặc biệt, tôi trân trọng biểu dương, đánh giá cao sự nỗ lực vượt qua khó khăn của Mặt trận tổ quốc các cấp, các tổ chức chính trị, xã hội, các tổ chức tôn giáo để tham gia hiệu quả mạnh mẽ vào công tác BVMT, ứng phó với BĐKH ở Việt Nam. Những mô hình, cách làm hay mà đại diện các tổ chức tôn giáo chia sẻ tại Hội nghị này sẽ làm phong phú thêm kiến thức, kinh nghiệm và tạo sức lan toả trong toàn xã hội trong những năm tiếp theo.Tôi trân trọng cám ơn phối hợp hiệu quả của Bộ, ngành, địa phương đã quan tâm hỗ trợ công tác BVMT và ứng phó với BĐKH của các tổ chức tôn giáo. Nhân dịp này, tôi trân trọng đề nghị đại diện Lãnh đạo của các tổ chức tôn giáo thuộc 16 tôn giáo sẽ tiếp tục phát huy vai trò của mình trong các hoạt động như sau: Một là, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm về BVMT, ứng phó với BĐKH trong cộng đồng, tín đồ, tổ chức tôn giáo; trang bị kiến thức, tri thức, kinh nghiệm; tiếp tục nhân rộng, xây dựng mới các mô hình, điển hình tiên tiến cộng đồng giáo dân, tổ chức tôn giáo tham gia BVMT, ứng phó với BĐKH phù hợp với đặc điểm, điều kiện của mỗi tôn giáo và mỗi vùng miền. Trong đó, cần chú trọng phát hiện và nhân rộng các mô hình phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn phục vụ tái chế, tái sử dụng; hạn chế tiến tới không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần, túi ni lông khó phân hủy.
Gian hàng trưng bày giới thiệu sản phẩm thuốc y học cổ truyền của Giáo hội Tịnh độ cư sĩ phật hội Việt Nam
Hai là, lồng ghép xây dựng ý thức, nếp sống, văn hoá bảo vệ môi trường vào giáo dục đạo đức tôn giáo trong cộng đồng dân cư vì cuộc sống hạnh phúc của cộng đồng và lợi ích của xã hội. Vận động, tạo sự đồng thuận của nhân dân trong thực hiện các chủ trương, chính sách, quy hoạch bảo vệ môi trường, ứng phó với BĐKH; phát huy hơn nữa vai trò giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc các cấp và các tổ chức tôn giáo trong xây dựng và triển khai thực hiện chính sách, pháp luật về BVMT và ứng phó BĐKH.
Ba là, đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật môi trường, ngăn ngừa việc lợi dụng vấn đề môi trường để chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc, gây rối an ninh trật tự.
Hội nghị còn là nơi để các đại biểu tôn giáo chia sẻ kinh nghiệm, cách làm hay, đưa ra các điển hình cần nhân rộng trong việc bảo vệ môi trường và ứng phó với BĐKH đồng thời tăng cường công tác phối hợp, biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân điển hình trong phong trào này.
Trong khuôn khổ của Hội nghị, UBTƯ MTTQ VN và Bộ TN&MT đã trao Bằng khen cho 39 tập thể, 20 cá nhân và 9 mô hình có thành tích xuất sắc trong việc triển khai thực hiện Chương trình BVMT, ứng phó với BĐKH.
Phạm Đình