17/04/2019
Ngày 16/4/2019, Tổng cục Môi trường phối hợp Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tổ chức Hội nghị tham vấn các địa phương trong cả nước về nhiệm vụ lập quy hoạch BVMT quốc gia. Tham dự và chủ trì Hội nghị có Tổng cục trưởng Tổng cuc Môi trường Nguyễn Văn Tài; Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách TN&MT Nguyễn Thế Chinh; Bà Anna Pie Schreyoegg - Cố vấn trưởng Văn phòng Dự án GIZ và đại diện các Sở TN&MT, các chuyên gia, nhà khoa học về môi trường…
Căn cứ Luật Quy hoạch số 21/2017/QH14, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 Luật có liên quan đến quy hoạch, số 35/2018/QH14 và các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành, Bộ TN&MT đã chỉ đạo Tổng cục Môi trường triển khai nhiệm vụ lập quy hoạch BVMT quốc gia. Mục tiêu của nhiệm vụ là sắp xếp, phân bố không gian, phân vùng môi trường, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học, quản lý chất thải, quan trắc và cảnh báo môi trường trên lãnh thổ xác định để BVMT, phục vụ mục tiêu phát triển bền vững đất nước cho kỳ quy hoạch 2021 - 2030, tầm nhìn 2050.
Phát biểu tại Hội nghị, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Tài cho biết, công tác xây dựng và hoàn thiện nhiệm vụ lập quy hoạch BVMT quốc gia có ý nghĩa rất quan trọng, với các nội dung chính là phân vùng môi trường, xây dựng các định hướng, giải pháp về đa dạng sinh học, xử lý chất thải và quản trắc môi trường. Vì vậy, cần có những đề xuất về phương án phân vùng và đưa ra các định hướng, giải pháp quy hoạch BVMT đảm bảo phát triển bền vững.
Toàn cảnh Hội nghị
Ở nước ta cũng đã có nhiều nghiên cứu về cơ sở lý luận và phương pháp luận về quy hoạch môi trường/ quy hoạch BVMT khẳng định vai trò của phân vùng môi trường. Ở quy mô tỉnh, nước ta đã có khoảng 20 địa phương nghiên cứu, xây dựng quy hoạch môi trường/quy hoạch BVMT. Ở quy mô vùng, chúng ta đã có quy hoạch môi trường lưu vực hệ thống sông Cầu, Nhuệ - Đáy, Đồng Nai đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020, quy hoạch môi trường đồng bằng sông Hồng. Các quy hoạch này hầu hết đã áp dụng cách tiếp cận tổng hợp, hệ thống và hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Tuy nhiên trên thực tiễn, các loại hình quy hoạch phát triển chưa có sự gắn kết giữa định hướng phát triển kinh tế - xã hội với các yêu cầu về quản lý và BVMT tự nhiên, sinh thái, môi trường sống và các giá trị bảo tồn văn hóa lịch sử... Thiếu các cơ chế và công cụ quản lý và BVMT phù hợp với điện kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội đối với từng vùng, từng lĩnh vực và hoạt động cụ thể; thiếu sự phân vùng và định hướng BVMT cũng đã và đang là vấn đề cần được ưu tiên nghiên cứu để giải quyết các tồn tại ngay tại thời điểm hiện nay. Vì vậy, khi triển khai đã có không ít sự chồng chéo và mâu thuẫn giữa các quy hoạch phát triển dẫn đến sự phát vỡ cân bằng giữa BVMT, bảo tồn đa dạng sinh học, giá trị lịch sử văn hóa và sự lãng phí, kém hiệu quả trong công tác quy hoạch.
Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận về nhiệm vụ lập quy hoạch BVMT quốc gia cũng như vấn đề tích hợp nội dung quản lý và BVMT trong quy hoạch cấp tỉnh… Đóng góp ý kiến tại hội nghị, các đại biểu đề xuất quy hoạch BVMT ở nước ta hiện nay cần thống nhất về nội dung, quy trình, cách tổ chức thực hiện… Ngoài việc tập trung vào giải quyết các vấn đề xử lý chất thải, ô nhiễm môi trường cần bao quát hết các vấn đề BVMT lãnh thổ; định hướng công tác BVMT, có điều tiết, giải quyết các xung đột giữa BVMT và phát triển…
Kết luận Hội nghị, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Tài cho rằng, cần thiết phải xây dựng quy hoạch BVMT quốc gia. Đây là công cụ quan trọng định hình công tác BVMT nhưng cũng là công cụ điều tiết phát triển kinh tế - xã hội theo hướng thân thiện với môi trường. Mục đích, yêu cầu của quy hoạch BVMT theo các nhà khoa học cần tham khảo thêm các quy định pháp luật, thống nhất quy hoạch theo không gian của công việc liên quan đến BVMT. Quy hoạch BVMT quốc gia sẽ bao gồm quy hoạch tổng thể, quy hoạch ngành, quy hoạch tỉnh, quy hoạch mang tính chất kỹ thuật chuyên ngành.
Châu Loan