03/12/2019
Ngày 3/12/2019, tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch đã tổ chức Hội thảo “Đánh giá sức chịu tải môi trường của Vườn quốc gia (VQG) Cúc Phương và Điểm du lịch Bản Lác”, thuộc nhiệm vụ môi trường của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, giai đoạn 2019 - 2020 - “Đánh giá sức chịu tải môi trường tại một số khu, điểm du lịch, di tích quốc gia tại Việt Nam”.
Trong những năm qua, hoạt động du lịch đã đem lại nhiều kết quả to lớn, đóng góp vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Theo thống kê của Tổng cục Du lịch, năm 2018, Việt Nam đón khoảng 15,5 triệu khách quốc tế, tăng 20% so với năm 2017, đồng thời phục vụ 80 triệu khách nội địa, tăng 9,6% so với năm 2017. Du lịch phát triển góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tăng giá trị tổng sản phẩm quốc dân, giải quyết việc làm cho hàng chục vạn lao động, tăng thu nhập đầu người, nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo điều kiện giao lưu văn hóa, hội nhập với khu vực và thế giới. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động tích cực, hoạt động du lịch đã gây ra những hệ lụy nhất định đến môi trường. Lượng khách du lịch quá lớn, hay nhiều hoạt động du lịch trong một khu du lịch tại một thời điểm nhất định sẽ kéo theo việc tiêu thụ tài nguyên, tàn phá cảnh quan, gây ảnh hưởng đến tập tính của các loài động vật, đồng thời, cũng xả thải lượng lớn chất thải trong khi tỷ lệ thu gom chất thải rắn hiện chỉ đạt khoảng 70 - 80%, và hầu như không được xử lý, chỉ chôn lấp làm vượt quá khả năng xử lý và tự phục hồi của môi trường. Mặt khác, lượng khách đến các khu, điểm du lịch quá nhiều cũng có những tác động tiêu cực đến môi trường xã hội. Thực tế phát triển du lịch ở Việt Nam những năm qua cho thấy nhiều khu, điểm du lịch đã có sự gia tăng các tệ nạn xã hội, văn hoá truyền thống của địa phương bị thay đổi.
Toàn cảnh Hội thảo
Chính vì vậy, để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững của ngành du lịch, việc quản lý lượng khách du lịch đến khu, điểm du lịch, di tích đúng với sức chịu tải của môi trường du lịch có ý nghĩa quan trọng. Đánh giá sức chịu tải là căn cứ để quản lý và kiểm soát nhằm ngăn chặn những tác động tiêu cực đến môi trường do hoạt động du lịch gây ra.
Trên cơ sở đó, năm 2019, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã giao cho Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch thực hiện nhiệm vụ “Đánh giá sức chịu tải môi trường tại một số khu, điểm du lịch, di tích quốc gia tại Việt Nam”. Nhiệm vụ lựa đã lựa chọn một số khu, điểm du lịch đại diện để đánh giá sức chịu tải môi trường theo các tiêu chí cụ thể. Trong đó, VQG Cúc Phương (Ninh Bình) và Điểm du lịch Bản Lác (Mai Châu, Hòa Bình) được lựa chọn để đại diện cho các khu, điểm du lịch, với yêu cầu, mục đích bảo vệ các hệ sinh thái và đa dạng sinh học tại các VQG, khu bảo tồn thiên nhiên.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung trao đổi, thảo luận nhằm hoàn thiện báo cáo “Đánh giá sức chịu tải môi trường và giải pháp BVMT tại VQG Cúc Phương và Điểm du lịch Bản Lác”. Đa số các đại biểu cho rằng, đây là nhiệm vụ rất cần thiết, tính khoa học của nhiệm vụ hợp lý, tuy nhiên, cần chú trọng chỉ tiêu đánh giá về xã hội, đi sâu phần giải pháp, đặc biệt là các giải pháp quản lý khoa học để giảm tải các tác động đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên, BVMT tại khu, điểm du lịch, di tích quốc gia…
Vũ Nhung
