12/09/2022
Ngày 9/9/2022, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT đã tổ chức Hội nghị triển khai Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025. Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan chủ trì Hội nghị.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh vai trò quan trọng của Chương trình xây dựng nông thôn; khẳng định đây thực sự là cuộc cách mạng trong nông nghiệp, nông thôn để xây dựng nông thôn trở thành nơi đáng sống, đáng trở về. Theo Bộ trưởng, việc thực hiện 2 chương trình OCOP và phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 nhằm tiếp tục khơi dậy tiềm năng, lợi thế, giá trị văn hóa để tạo không gian phát triển kinh tế, giá trị cố kết cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Mục tiêu đặt ra là đến hết giai đoạn, cả nước không chỉ có bao nhiêu xã nông thôn mới hay xã nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu mà chúng ta còn tự hào là có bao nhiêu di sản nông thôn được hình thành, bảo tồn, phát triển và mời gọi du khách đến để giới thiệu, quảng bá về những di sản ấy.
Để đạt được mục tiêu đề ra, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề nghị các địa phương sắp xếp, tổ chức triển khai Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn tinh gọn, hiệu quả, gắn kết chặt chẽ với tổ chức triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; Bố trí nguồn lực cần thiết từ ngân sách địa phương, lồng ghép các nguồn vốn để tổ chức triển khai thực hiện Chương trình OCOP; Hỗ trợ đầu tư hạ tầng, phát triển sản phẩm, điểm du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới; Nghiên cứu, xây dựng các chính sách hỗ trợ đặc thù phát triển sản phẩm OCOP, du lịch nông nghiệp, nông thôn phù hợp với định hướng và điều kiện thực tế của địa phương.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng lưu ý, việc triển khai các chương trình cần linh hoạt, phù hợp với từng địa địa phương theo hướng phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của từng nơi, từng vùng. Qua đó, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tạo dấu ấn phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững.
Quang cảnh Hội nghị
Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, sau hơn 4 năm triển khai Chương trình theo Quyết định số 490/QĐ-TTg ngày 7/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Chương trình OCOP đã có sự lan tỏa mạnh mẽ, được triển khai đồng bộ, rộng khắp, được tất cả các địa phương chủ động triển khai một cách hiệu quả và thành công, trở thành một giải pháp được ưu tiên trong phát triển kinh tế nông thôn, gắn với xây dựng nông thôn mới. Đến ngày 31/8/2022, tất cả 63/63 tỉnh, thành phố đã tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm, cả nước đã có 8.478 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên, trong đó 65,4% sản phẩm 3 sao, 33,4% sản phẩm 4 sao, 1,0% sản phẩm tiềm năng 5 sao và 0,2 % sản phẩm 5 sao. Đã có hơn 4.351 chủ thể OCOP, trong đó có 38,3% là hợp tác xã, 26,1% là doanh nghiệp, 33,3% là cơ sở sản xuất/hộ kinh doanh, còn lại là tổ hợp tác có sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên.
Chương trình OCOP đã có những tác động tích cực, đậm nét đến phát triển kinh tế nông thôn như góp phần khơi dậy tiềm năng đất đai, sản vật, lợi thế so sánh, đặc biệt là các giá trị văn hóa vùng miền để hình thành các sản phẩm OCOP tích hợp “đa giá trị”, gắn kết giữa phát triển nông nghiệp với dịch vụ, du lịch. Thông qua Chương trình, nhiều địa phương đã quy hoạch được các vùng nguyên liệu đặc sản, phát triển các ngành nghề nông thôn, hình thành nhiều sản phẩm OCOP gắn với vai trò như một “đại sứ” chuyển tải những câu chuyện sản phẩm mang tính nhân văn của vùng, miền. Chương trình đã thúc đẩy hướng đi về phát triển sinh kế ở những vùng khó khăn và các nhóm yếu thế như: đồng bào dân tộc thiểu số, phụ nữ. Đặc biệt, thông qua Chương trình OCOP, nhiều địa phương đã chủ động phát triển nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch nông thôn và điểm du lịch. Đến nay, các địa phương đã đánh giá và công nhận 65 sản phẩm OCOP thuộc nhóm dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch, trong đó nhiều vùng đã phát huy được lợi thế về điều kiện tự nhiên, sản xuất nông nghiệp, văn hóa, làng nghề truyền thống để hình thành 2 các Điểm du lịch nông thôn đặc sắc như: miền núi phía Bắc và đồng bằng sông Cửu Long.
Trên cơ sở những kết quả đạt được của Chương trình OCOP; căn cứ Quyết định số 919/QĐ-TTg ngày 1/8/2022 và Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 2/8/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, Bộ NN&PTNT định hướng kế hoạch triển khai 2 Chương trình này.
Theo đó, với Chương trình OCOP giai đoạn 2021 - 2025, Bộ triển khai trình OCOP linh hoạt, phù hợp theo hướng phát triển chuỗi giá trị sản phẩm OCOP gắn với vùng nguyên liệu địa phương. Đẩy mạnh hoạt động đào tạo, tập huấn, chú trọng các kỹ năng về tổ chức sản xuất, quản trị; đổi mới, sáng tạo về sản phẩm; quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm; kỹ năng về thiết kế bao bì, ghi nhãn và mẫu mã sản phẩm; phát triển thị trường… Đặc biệt là đổi mới về phương pháp tập huấn, hướng dẫn theo hướng phát triển sản phẩm dựa vào nội lực cộng đồng; Chú trọng và nâng cao chất lượng quản lý sản phẩm OCOP; Đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP; Tập trung xây dựng để hình thành các “Điểm đến” về sản phẩm OCOP gắn với các trung tâm du lịch, các hoạt động văn hóa; Nâng cao năng lực hệ thống logistics về nông sản và OCOP nhằm thúc đẩy thương mại, thị trường sản phẩm trong nước và xuất khẩu.
Đối với Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, Bộ NN&PTNT sẽ hoàn thiện cơ chế, chính sách, văn bản hướng dẫn triển khai Chương trình; Tập trung xây dựng các điểm đến, sản phẩm du lịch nông thôn, hình thành các tour, tuyến du lịch nông thôn gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa và BVMT; Sử dụng nguyên liệu và lao động tại chỗ; huy động sự tham gia của phụ nữ, người nghèo, người dân tộc thiểu số, người yếu thế để nâng cao đời sống, thu nhập cho người dân; Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch nông nghiệp, nông thôn…
Tại Hội nghị, các đại biểu Bộ, ngành Trung ương và địa phương đã trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện Chương trình OCOP thời gian qua; đồng thời đưa ra kiến nghị, giải pháp nhằm triển khai có hiệu quả Chương trình OCOP và phát triển du lịch nông thôn trong giai đoạn 2021 - 2025. Nhân dịp này, Bộ NN&PTNT trao quyết định công nhận sản phẩm OCOP quốc gia cho 20 sản phẩm của 12 chủ thể thuộc 11 tỉnh/thành phố được xếp hạng 5 sao.
Hương Đỗ