30/11/2021
Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện, Luật BVMT năm 2014 đã góp phần tạo chuyển biến tích cực trong công tác BVMT. Nhận thức về trách nhiệm và hành động trong BVMT đã có sự chuyển biến mạnh mẽ, thu hút được sự quan tâm của toàn xã hội. Phương thức quản lý, giải quyết các vấn đề về môi trường đã có sự thay đổi từ bị động ứng phó sang chủ động kiểm soát, phòng ngừa, kiểm soát các dự án có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường để đóng góp cho tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững. Xu hướng suy giảm nhanh chất lượng môi trường và xu thế tăng mạnh về ô nhiễm môi trường trước đây đang được kiềm chế, giảm dần. Nền kinh tế có bước phát triển bền vững hơn, thân thiện hơn với môi trường. Tuy nhiên, Luật cũng đã bộc lộ những vướng mắc, bất cập, chồng chéo với một số văn bản quy phạm pháp luật khác; một số điều, khoản của Luật thiếu tính khả thi; Nhiều quan điểm, chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về BVMT được ban hành, nhiều cam kết, điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia cần được thể chế hóa kịp thời… Do vậy, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, Luật BVMT năm 2020 đã được thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2022, gồm 16 Chương và 171 Điều đã góp phần hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định pháp luật về BVMT phù hợp với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập, tạo hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất về BVMT, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về BVMT đáp ứng yêu cầu đặt ra của giai đoạn phát triển mới, góp phần thúc đẩy phát triển bền vững. Để Luật BVMT năm 2020 đảm bảo thực thi đồng bộ, hiệu quả và nhanh chóng đi vào đời sống nhân dân, tỉnh Nam Định đã giao Sở TN&MT chủ trì, phối hợp cùng các Sở, ngành, huyện, thành phố triển khai các hoạt động đảm bảo thiết thực, hiệu quả.
Theo đó, ngày 29/4/2021, UBND tỉnh Nam Định đã ban hành Kế hoạch số 50/KH-UBND về tổ chức triển khai thi hành Luật. Mục đích của Kế hoạch nhằm tuyên truyền, giáo dục phổ biến Luật BVMT năm 2020 đến các cơ quan, tổ chức và quần chúng nhân dân; tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ công chức, viên chức và người lao động làm công tác BVMT; nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm của các tổ chức, nhân dân trong tuân thủ Luật BVMT. UBND tỉnh yêu cầu việc tổ chức triển khai thi hành Luật phải được tiến hành kịp thời, toàn diện, thống nhất, phù hợp với đặc điểm tình hình của từng đơn vị, địa phương, đối tượng và có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân cần chủ động nghiên cứu quy định của Luật BVMT đảm bảo thực thi Luật đồng bộ, hiệu quả và đi vào đời sống nhân dân. Nội dung Kế hoạch gồm: Tổ chức rà soát văn bản pháp luật; Ban hành Quyết định của UBND tỉnh quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật BVMT năm 2020; Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, tập huấn Luật BVMT. Tỉnh xác định rõ trách nhiệm, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các Sở, ban, ngành, các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc tổ chức triển khai thi hành Luật; Có sự phối hợp đồng bộ giữa các Sở, ban, ngành, cơ quan liên quan và chính quyền địa phương các cấp trong việc tổ chức các hoạt động triển khai thi hành Luật BVMT.
Thực hiện kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh, các Sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, xã, tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan thông tin đại chúng đang tập trung tuyên truyền, tập huấn, phổ biến Luật BVMT năm 2020 để nâng cao hiểu biết và nhận thức trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong tuân thủ Luật. Hoạt động truyền thông được triển khai bằng nhiều hình thức như: Tổ chức các hội nghị triển khai Luật từ tỉnh tới huyện, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; biên soạn, in ấn tài liệu và tờ rơi về Luật, các văn bản hướng dẫn thi hành Luật; kẻ vẽ pa nô, khẩu hiệu tuyên truyền có nội dung liên quan đến công tác BVMT, Luật BVMT năm 2020; tuyên truyền trên hệ thống truyền thông đại chúng.
Bên cạnh đó, căn cứ vào nhiệm vụ của ngành, thời gian qua, Sở TN&MT đã chủ trì, phối hợp, hướng dẫn các Sở, ban, ngành, các địa phương, đơn vị liên quan chú trọng tuyên truyền để toàn dân hiểu rõ những điểm mới mang tính đột phá, cải tiến, phù hợp với tình hình thực tế trong các quy định về công tác BVMT. So với Luật BVMT năm 2014, Luật BVMT năm 2020 được bố cục lại, đưa các quy định về bảo vệ các thành phần môi trường lên đầu, thể hiện rõ mục tiêu xuyên suốt là bảo vệ các thành phần môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân, coi đây là nội dung trọng tâm, quyết định cho các chính sách BVMT khác. Đối với yêu cầu BVMT của dự án đầu tư Luật BVMT quy định đồng bộ các công cụ quản lý môi trường theo từng giai đoạn của dự án, bắt đầu từ khâu xem xét chủ trương đầu tư, thẩm định dự án, thực hiện dự án cho đến khi dự án đi vào vận hành chính thức và kết thúc dự án, bao gồm: chiến lược BVMT quốc gia, quy hoạch BVMT, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá sơ bộ tác động môi trường, đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường và đăng ký môi trường. Luật còn thiết kế khung chính sách hướng đến việc hình thành đạo luật về BVMT có tính tổng thể, toàn diện và hài hòa với hệ thống pháp luật về kinh tế - xã hội; cải cách mạnh mẽ, cắt giảm trên 40% thủ tục hành chính, giảm thời gian thực hiện các thủ tục hành chính, trong khoảng thời gian từ 20 ngày đến 85 ngày, góp phần giảm chi phí tuân thủ của doanh nghiệp. Sở TN&MT còn phối hợp với các Sở, ngành, UBND các huyện, thành phố và đơn vị có liên quan tham mưu theo thẩm quyền các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật BVMT năm 2020 theo danh mục tại Quyết định số 278/QĐ-UBND ngày 2/2/2021 của UBND tỉnh quy định chi tiết các nội dung được giao của các Luật, đảm bảo đúng trình tự và thời gian, để triển khai thực hiện đồng bộ khi Luật BVMT có hiệu lực thi hành.
Gần đây nhất, ngày 30/11/2021, Sở TN&MT tỉnh đã tổ chức thành công Hội nghị trực tuyến tuyên truyền, phổ biến, triển khai thực hiện Luật BVMT năm 2020, với đối tượng tham dự là cán bộ, công chức, viên chức địa chính môi trường cấp xã, cán bộ quản lý về môi trường cấp huyện; đại diện các doanh nghiệp… Tại Hội nghị, các đại biểu đã được nghe phổ biến một số nội dung cơ bản, điểm mới của Luật BVMT năm 2020, Chi cục BVMT trình bày trách nhiệm BVMT của các cấp…
Trong thời gian tới, Sở TN&MT sẽ tiếp tục phối hợp tích cực với các Sở, ngành Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Giao thông vận tải, Y tế, NN&PTNT, các huyện, thành phố và các đơn vị hữu quan… rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến lĩnh vực BVMT đang có hiệu lực thi hành; kiến nghị các nội dung cần sửa đổi, bổ sung, bảo đảm sự thống nhất, phù hợp với các quy định của Luật BVMT năm 2020. Sở TN&MT cũng chủ trì theo dõi, đôn đốc, kiểm tra công tác triển khai Luật BVMT năm 2020; chú trọng nắm bắt tình hình thực tế, thuận lợi khó khăn trong việc triển khai, thực thi Luật trên phạm vi toàn tỉnh để tham mưu điều chỉnh Kế hoạch triển khai Luật cho phù hợp.
Trần Tân
