23/03/2021
Ngày 23/3/2021, tại TP. Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức Hội nghị toàn quốc Tổng kết Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (Chương trình OCOP). Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới Trịnh Đình Dũng chủ trì Hội nghị.
Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, Chương trình OCOP giai đoạn 2018-2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 490/QĐ-TTg ngày 7/5/2018. Sau gần 3 năm triển khai, Chương trình đã đạt được nhiều kết quả: Đến nay, đã có 59 tỉnh tổ chức đánh giá, phân hạng sản phẩm, cụ thể: 4.469/6.210 (72%) sản phẩm tham gia Chương trình được công nhận đạt 3 sao trở lên (vượt 1,86 lần so với mục tiêu giai đoạn 2018-2020), trong đó, 62,2% sản phẩm đạt 3 sao, 36,2% sản phẩm đạt 4 sao và 1,7% sản phẩm tiềm năng 5 sao. Có 2.439/2.961 (82,4%) chủ thể tham gia có sản phẩm được công nhận OCOP, trong đó, 38,3% là Hợp tác xã, 27,5% là doanh nghiệp, 31,5% là cơ sở sản xuất, còn lại là tổ hợp tác.
Cùng với đó, hoạt động quảng bá và xúc tiến thương mại đã được chú trọng triển khai từ Trung ương đến địa phương. Bộ NN&PTNT đã phối hợp với các cơ quan Trung ương và địa phương tổ chức 1 Hội chợ quốc tế và 15 diễn đàn/hội chợ OCOP cấp vùng, cấp quốc gia để quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP; Bộ Công Thương đã đưa sản phẩm OCOP vào Chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, phát triển mạng lưới Điểm bán hàng OCOP và tổ chức nhiều hội chợ kết nối cung - cầu sản phẩm OCOP... Các địa phương đã tổ chức 66 hội chợ về sản phẩm OCOP (cấp tỉnh, huyện) với trên 10.000 gian hàng; 142 trung tâm/điểm bán sản phẩm OCOP của 23 tỉnh được xây dựng và đưa vào hoạt động; 1.016 hợp đồng/bản ghi nhớ hợp tác giữa các chủ thể OCOP và đơn vị thương mại được ký kết, trong đó 354 chủ thể có sản phẩm được phân phối ổn định trong các hệ thống siêu thị Central Retail, Saigon Coop, Mega Market... Cũng từ đây, nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo đã được các địa phương triển khai hiệu quả góp phần tạo sức lan tỏa, nâng cao hình ảnh sản phẩm và thương hiệu OCOP Việt Nam trên thị trường như: Hội chợ OCOP thường niên của tỉnh Quảng Ninh; Chuỗi sự kiện kết nối sản phẩm các vùng miền của thành phố Hà Nội; Nhịp cầu xúc tiến thương mại và đầu tư gắn với OCOP của tỉnh Đồng Tháp....
Về xây dựng mạng lưới đối tác OCOP, đã phát triển được 24 tổ chức tư vấn OCOP; Ký kết chương trình phối hợp với 10 cơ quan, tổ chức Trung ương, tổ chức các chương trình, cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo cho sinh viên, thanh niên và phụ nữ, hình thành nhiều mô hình khởi nghiệp sản phẩm OCOP hiệu quả ở các địa phương; Thống nhất chủ trương với các tỉnh về định hướng xây dựng 3 Trung tâm thiết kế sáng tạo phát triển sản phẩm OCOP ở 3 vùng để thúc đẩy các hoạt động đổi mới, thiết kế sáng tạo phát triển sản phẩm ở địa phương. Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT cũng đã phối hợp với các đơn vị thúc đẩy mạng lưới kết nối quốc tế về sản phẩm OCOP (iOCOP), đề xuất sáng kiến “Phát triển sản phẩm ngành nghề nông thôn theo mô hình mỗi xã/làng một sản phẩm trong khối ASEAN” và được Hội nghị cấp cao ASEAN 2020 chấp thuận đưa vào thực hiện từ năm 2021.
Quang cảnh Hội nghị
Tham luận tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, dù bắt tay thực hiện Chương trình OCOP muộn hơn so với các tỉnh, thành phố khác song Hà Nội đã nỗ lực, cố gắng, quyết tâm cao và có nhiều cách làm sáng tạo. Đến nay, Hà Nội đã đánh giá, phân hạng và quyết định công nhận được 1.054 sản phẩm, vượt kế hoạch thành phố giao, trong đó có 17 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Để tiếp tục thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Mạnh Quyền đề nghị Chính phủ ban hành chính sách đồng bộ thực hiện chương trình theo hướng hỗ trợ, đầu tư, nâng cấp chất lượng sản phẩm; Bộ Công Thương có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc hỗ trợ các điểm giới thiệu, quảng bá và bán sản phẩm OCOP tại địa phương từ ngân sách Trung ương và địa phương; Bộ NN&PTNT tiếp tục phối hợp với thành phố tổ chức các sự kiện giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với văn hóa vùng miền tại các tuyến phố đi bộ của Hà Nội; xây dựng các điểm giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với du lịch làng nghề, du lịch nông thôn; triển khai thực hiện Đề án xây dựng “Trung tâm thiết kế sáng tạo và giới thiệu, quảng bá sản phẩm OCOP gắn với dịch vụ du lịch sinh thái của quốc gia tại Thủ đô Hà Nội”.
Là một trong những địa phương đi đầu trong triển khai Chương trình OCOP, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Bùi Văn Khắng cho biết, bước vào xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm rất thấp, tuy nhiên, bằng sự quyết tâm của hệ thống chính trị, sự quyết liệt trong chỉ đạo, sáng tạo trong cách làm, Quảng Ninh đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần nâng cao thu nhập, đời sống cho nhân dân vùng nông thôn. Đến nay, tỉnh đã phát triển 449 sản phẩm và 175 tổ chức, tạo giá trị doanh thu từ chương trình OCOP đạt 400-500 tỉ đồng/năm. Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị Chính phủ: Tiếp tục chỉ đạo các Bộ, ngành chú trọng việc hướng dẫn, lồng ghép tốt các chủ trương chính sách, tạo thành cơ chế chính sách đồng bộ riêng về Chương trình OCOP nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã, tổ hợp tác phát triển, tiếp cận và thụ hưởng được các chính sách một cách thuận lợi nhất. Tăng cường tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại tầm quốc gia, quốc tế để các đơn vị tham gia chương trình có điều kiện thuận lợi giới thiệu sản phẩm, tiếp cận thị trường, liên kết hợp tác sản xuất và tiêu thụ sản phẩm OCOP. Đồng thời, sớm ban hành Chương trình Mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2021- 2025, gắn với ban hành Chu trình OCOP có sự nghiên cứu sửa đổi bổ sung theo hướng hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể để các tỉnh, thành có căn cứ, định hướng triển khai thực hiện.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng khẳng định, Chương trình OCOP đã khơi dậy được tiềm năng, thế mạnh của các địa phương về sản phẩm đặc sản, ngành nghề nông thôn gắn với lợi thế về điều kiện sản xuất, vùng nguyên liệu và văn hóa truyền thống để gia tăng giá trị sản phẩm; Từng bước chuyển đổi sản xuất quy mô nhỏ sang sản xuất theo hướng liên kết chuỗi giá trị khép kín, gắn với vai trò của các HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ; Tạo việc làm cho lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số; Góp phần bảo tồn và phát huy các làng nghề truyền thống, giá trị văn hóa để phát triển kinh tế nông thôn... Tuy nhiên, đây là một Chương trình mới, liên quan đến nhiều lĩnh vực, do đó giai đoạn đầu triển khai, một số địa phương còn nhiều lúng túng trong cách làm, xác định lợi thế, tiềm năng và chủ thể sản xuất, mới chỉ tập trung vào hoàn thiện các sản phẩm đã có, chưa quan tâm phát triển sản phẩm mới gắn với vùng nguyên liệu, đặc biệt là các làng nghề truyền thống. Nguồn lực triển khai Chương trình còn hạn chế, chủ yếu là lồng ghép, trong khi một số cơ chế hỗ trợ chưa được cụ thể hóa, chưa chú trọng đến phát triển chuỗi giá trị, vùng nguyên liệu và cơ sở chế biến,... dẫn đến những khó khăn trong quá trình triển khai ở một số địa phương.
Trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng cho rằng, phát triển Chương trình OCOP phải trên cơ sở cung - cầu, gắn với điều kiện, tiềm năng, lợi thế của mỗi vùng miền để làm chứ không thực hiện theo phong trào; chú trọng các loại hình kinh tế tham gia OCOP, trong đó hợp tác xã, doanh nghiệp phải là "đầu tàu" trong liên kết nông dân sản xuất, chế biến, bảo quản, tiêu thụ sản phẩm. Chính phủ và các địa phương cũng sẽ xây dựng cơ chế, chính sách, hỗ trợ về vốn, đất đai, thuế, khoa học công nghệ để doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức, cá nhân... phát triển sản phẩm OCOP.
Công bố hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP quốc gia trên website: http/ocopvietnam.gov.vn
Nhân dịp này, Bộ NN&PTNT đã khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2018-2020 và tổ chức công bố hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP quốc gia trên website: http/ocopvietnam.gov.vn.
Mai Hương
