19/04/2021
Ngày 184/2021, TS. Lê Văn Hương - Giám đốc Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà đã thông tin, ba tạp chí quốc tế nổi tiếng về chuyên ngành thực vật học, gồm Brittonia, International Camellia Society và Phytotaxa, vừa công bố bốn loài thực vật mới cho khoa học có xuất xứ từ Vườn quốc gia này. Trong đó, hai loài thuộc chi Trà my (Camellia) và hai loài thuộc chi Thu hải đường (Begonia). Việc công bố thêm bốn loài mới cho khoa học, có xuất xứ từ Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà, một lần nữa khẳng định những giá trị đa dạng sinh học rất đặc biệt tại khu vực này.
Bốn loài thực vật mới được công bố có xuất xứ từ Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà
Theo công bố, chi Trà my (Camellia) là chi lớn nhất thuộc họ Chè (Theaceae), với hơn 300 loài đã được ghi nhận trên toàn cầu. Việt Nam và Trung Quốc là hai quốc gia ghi nhận có sự phân bố nhiều nhất các loài thuộc chi này. Những năm gần đây, có nhiều phát hiện và công bố mới các loài thuộc chi này, đã bổ sung đáng kể vào sự đa dạng sinh học cho quốc gia và khu vực. Hai loài Trà my mới được phát hiện và công bố trong những tháng đầu năm 2021, tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà, gồm Trà hoa tí hon (Camellia flosculora Curry, V. S. Le, C. Q. Truong & V. D. Luong, sp.nov.) và Trà my Bidoup (Camellia bidoupensis Truong, Luong & Tran, sp.nov.).
Trà hoa tí hon được thu mẫu lần đầu tại khu vực rừng lùn trên đỉnh núi thuộc khu vực Hòn Giao, Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà. Đây là loài cây gỗ nhỏ đến trung bình, thường xanh, cao từ 3 - 8 m, lá hình mác đến hình trứng thuôn dài và có lông. Cây ra hoa vào tháng 9 - 10, màu trắng, kích thước hoa từ 0,5 - 0,7 cm, đây chính là loài Trà my có kích thước hoa nhỏ nhất thế giới được ghi nhận tới thời điểm hiện tại.
Trà my Bidoup là cây thân gỗ nhỏ đến trung bình, thường xanh, cao từ 3 - 7 m, vỏ cây màu nâu xám. Lá hình tròn rộng hoặc hình elip, dài từ 8 - 12 cm, rộng 3,5 - 5,5 cm, dày. Cây ra hoa cũng vào tháng 9 - 10, hoa màu trắng mỡ gà, đường kính từ 2 - 2,5 cm. Loài này được đặt tên theo địa danh phân bố loài này là Bidoupensis, như một khẳng định của nhóm tác giả về xuất xứ của nó.
Với Thu hải đường (Begonia), tại Việt Nam đã có hơn 90 loài được ghi nhận, nhiều loài có phân bố hẹp và đặc hữu. Hai loài Thu hải đường được công bố gần đây tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà là Thu hải đường Hòn Giao (Begonia hongiaoensis C.W.Lin, T.C.Hsu&Luu,sp.nov.) được đặt theo tên một khối núi có mức độ đang dạng sinh học rất cao tại Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà và Thu hải đường Lâm Đồng (Begonia lamdongiana C.W.Lin, T.C.Hsu&Luu,sp. nov.). Loài này cũng được đặt tên theo nguồn gốc xuất xứ là tỉnh Lâm Đồng, nơi đầu tiên phát hiện và thu mẫu loài này. Hai loài Thu hải đường trên là kết quả của dự án hợp tác “Khảo sát thực vật ở cao nguyên Langbiang, Việt Nam” giữa Trung tâm bảo tồn thực vật tiến sĩ Cecilia Koo (Đài Loan), Viện sinh thái học Miền Nam và Vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà.
Thu hải đường Hòn Giao là cây thân thảo, cao 20 - 30 cm, lá không xẻ thùy, không đối xứng, thuôn hình trứng đến trứng rộng, cuống lá dài. Cây ra hoa vào tháng 1 đến 3 hàng năm, cánh hoa màu trắng đến hồng nhạt, bó nhị màu vàng hợp nhất tại đế hoa.
Thu hải đường Lâm Đồng cũng là cây thân thảo, cao hơn 10 cm, nhiều lông. Quả cứng, màu xanh lục nhạt đến màu hồng kem, hình tam giác, dài từ 5 đến 10 mm, rộng từ 4 - 8 mm. Lá và cuống lá nhỏ, màu xanh lục nhạt đến màu hồng sẫm, dài 8,5 - 25 cm, dày 2,2 - 3,5 mm, phiến lá không đối xứng, hình trứng đến mũi mác, dài 10 - 13,5 cm, rộng 5,5 - 7,5 cm, gốc lá hình tim rõ ràng hơn loài Thu hải đường Hòn Giao, mặt dưới lá màu bạc với nhiều lông. Hoa đơn tính, cuống dài 12 - 23 mm, màu trắng đến hồng, nở vào tháng 9 - 11 hàng năm.
Phương Tâm
