07/04/2020
Ngày 18/3/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 09/2020/QĐ-TTg ban hành Quy chế ứng phó sự cố chất thải.
Theo Quy chế này, Thủ tướng Chính phủ đề nghị UBND cấp tỉnh, cấp huyện tổ chức xây dựng, phê duyệt kế hoạch ứng phó sự cố chất thải hàng năm và định kỳ 5 năm. Kế hoạch ứng phó sự cố chất thải quy định tại điểm này có thể được lồng ghép, tích hợp với các kế hoạch phòng thủ dân sự hoặc kế hoạch ứng phó sự cố khác tại địa phương.
Sự cố chất thải là sự cố môi trường do chất thải gây ra trong quá trình quản lý chất thải. Theo quy định, thông tin sự cố chất thải được thông báo kịp thời đến đầu số 112 hoặc đến UBND cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã nơi xảy ra sự cố. Tổ chức, cá nhân phát hiện sự cố có trách nhiệm báo ngay cho cơ quan tổ chức có thẩm quyền trên. Trường hợp cá nhân gây ra sự cố môi trường phải có trách nhiệm cải tạo, phục hồi môi trường hoặc chi trả kinh phí cho công tác cải tạo môi trường. Trường hợp không xác định được tổ chức, cá nhân gây ra sự cố thì kinh phí cải tạo, khắc phục sự cố do Nhà nước chi trả. Các cơ sở sản xuất có trách nhiệm công khai thông tin cho cộng đồng dân cư, tổ chức, cá nhân có liên quan về khối lượng, tính chất của chất thải phát sinh trong quá trình sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Cộng đồng dân cư có khả năng bị ảnh hưởng từ sự cố chất thải phải được thông báo về các nguy cơ và các biện pháp ứng phó sự cố chất thải do cơ sở thực hiện.
Tổ chức, cá nhân phát hiện sự cố chất thải cần báo ngay đến đầu số 112
Việc ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở, người chỉ huy ứng phó sự cố chất thải tại cơ sở phải tổ chức ứng phó sự cố, đánh giá phạm vi ảnh hưởng và khả năng tự ứng phó của cơ sở để thực hiện các hoạt động sau đây: Trường hợp sự cố trong khả năng tự ứng phó của cơ sở, người chỉ huy có trách nhiệm thực hiện các biện pháp ứng phó sự cố theo kế hoạch, kịch bản đã được phê duyệt; đồng thời có trách nhiệm báo cáo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện và UBND cấp xã về việc ứng phó sự cố trong vòng 24 giờ kể từ thời điểm phát hiện sự cố; Trường hợp sự cố vượt ngoài khả năng tự ứng phó của cơ sở, người chỉ huy phải thông báo ngay đến UBND cấp huyện hoặc cấp xã hoặc Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện để được tổ chức ứng phó; bàn giao quyền chỉ huy cho Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp huyện và chỉ đạo lực lượng ứng phó sự cố của cơ sở thực hiện theo yêu cầu của Ban Chỉ huy.
Đối với việc ứng phó sự cố chất thải ngoài cơ sở trong thời hạn 12 giờ, kể từ thời điểm nhận được báo cáo của Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cấp huyện, Trưởng ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cấp tỉnh quyết định công bố sự cố chất thải và chỉ đạo ứng phó sự cố theo quy định tại Quy chế; trường hợp vượt quá thẩm quyền thì báo cáo ngay cho Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn để chỉ đạo ứng phó sự cố. Quyết định công bố sự cố chất thải bao gồm các thông tin, như: Loại và mức độ sự cố, địa điểm, thời gian, phạm vi ảnh hưởng và các khuyến nghị có liên quan; thành lập sở chỉ huy hiện trường để tổ chức ứng phó sự cố; chỉ định người chỉ huy ứng phó sự cố, người phát ngôn ứng phó sự cố (ghi rõ họ tên, chức vụ, thông tin liên hệ) và lực lượng tham gia ứng phó sự cố.
Quy chế ứng phó sự cố chất thải cũng quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của người chỉ huy ứng phó sự cố chất thải, đó là: Tổ chức kịp thời các biện pháp khẩn cấp bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan và hạn chế thấp nhất các thiệt hại, khắc phục hậu quả xảy ra; tiếp nhận, sử dụng kinh phí, phương tiện, trang thiết bị và trực tiếp chỉ huy các lực lượng tổ chức ứng phó sự cố; huy động lực lượng, trang thiết bị cần thiết để ứng phó sự cố chất thải; thường xuyên báo cáo người chỉ đạo và cung cấp thông tin cho người phát ngôn về ứng phó sự cố; tham vấn tổ chức, chuyên gia hoặc đề nghị cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân hỗ trợ trong quá trình ứng phó sự cố.
Quyết định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/5/2020.
Vũ Hồng
