18/12/2018
Ngày 14/12/2018, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà đã chủ trì buổi làm việc với Lãnh đạo các Bộ: Tài chính, Tư pháp, Công an, Công Thương, Giao thông vận tải, cùng Tổng cục Hải quan để thống nhất phương án xử lý số phế liệu nhập khẩu (PLNK) hiện đang tồn đọng tại các cảng biển và tăng cường hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động nhập khẩu, sử dụng phế liệu làm nguyên liệu sản xuất.
Tại cuộc họp, các Bộ đã thống nhất sẽ tổ chức triển khai các giải pháp và báo cáo Thủ tướng Chính phủ, bao gồm:
Thứ nhất, các Bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực trong việc thực hiện Chỉ thị số 27/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ nhất là trong giải quyết tình trạng tồn đọng PLNK tại các cảng.
Thứ hai, hiện nay, trên cả nước có 4 cảng biển có lượng hàng hóa thực hiện thủ tục hải quan lớn, bao gồm: Hải Phòng, Cát Lái, Bình Dương, Cái Mép; trong đó có cảng Cát Lái đang chịu áp lực lớn của tình trạng tồn đọng các container phế liệu. Để giảm áp lực tại khu vực này, thúc đẩy quá trình thông quan hàng hóa, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán, các Bộ, ngành thống nhất: Bộ Giao thông vận tải sẽ chỉ đạo di chuyển các container phế liệu về ICD Tân Cảng - Long Bình để lưu giữ và thực hiện các thủ tục hải quan; Bộ Tài chính chỉ đạo cơ quan Hải quan phối hợp tiến hành thực hiện các thủ tục hải quan.
Thứ ba, đối với trên 3.000 container tồn đọng quá 90 ngày, cơ quan hải quan đã thực hiện thông báo quá 60 ngày mà không có người đến nhận; các lô hàng quá 30 ngày mà cơ quan hải quan và cơ quan môi trường kiểm tra không có Giấy xác nhận đủ điều kiện về BVMT trong nhập khẩu phế liệu (NKPL) làm nguyên liệu sản; các lô hàng PLNK không đáp ứng QCVN về môi trường: Căn cứ Điều 58, Luật Hải quan; Điều 76, Luật BVMT và Điều 170, Bộ luật Hàng hải Việt Nam, yêu cầu hãng tàu có trách nhiệm vận chuyển lô hàng PLNK vi phạm đó ra khỏi lãnh thổ Việt Nam trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày thông báo; đối với trường hợp không đáp ứng tiêu chuẩn thì phải tiêu hủy theo quy định của pháp luật.
Thứ tư, đối với các lô hàng phế liệu tồn đọng còn lại: Căn cứ quy định tại Điểm c, Khoản 3, Điều 76, Luật BVMT năm 2014, Điều 34 và 58 Luật Hải quan, Điều 170 Bộ Luật hàng hải Việt Nam và các quy định pháp luật có liên quan, Bộ Tài chính chỉ đạo thủ trưởng cơ quan Hải quan nơi lưu giữ PLNK tồn đọng căn cứ quy định tại khoản 1, Điều 34, Luật Hải quan tiến hành kiểm tra thực tế hàng hoá vắng mặt người khai hải quan, đồng thời tổ chức kiểm kê, phân loại phế liệu theo quy định của pháp luật.
Toàn cảnh buổi làm việc
Thứ năm, các Bộ đã thống nhất kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép thành lập Tổ công tác liên ngành với sự tham gia của các Bộ, ngành có liên quan và cơ quan quản lý môi trường địa phương tiến hành kiểm kê, phân loại các lô hàng PLNK tồn đọng. Việc thực hiện giám định chất lượng PLNK do các tổ chức giám định được chỉ định theo quy định và cơ quan kiểm định hải quan thực hiện.
Trường hợp, các lô hàng phế liệu sau khi kiểm tra, phân loại được xác định không đáp ứng QCVN, Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo Cục Hàng hải Việt Nam và cơ quan cảng vụ khu vực, phối hợp với cơ quan Hải quan yêu cầu hãng tàu thực hiện trách nhiệm vận chuyển lô hàng PLNK vi phạm đó ra khỏi lãnh thổ Việt Nam theo quy định.
Đối với lô hàng phế liệu vi phạm không thể tái xuất, Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm lựa chọn các cơ sở xử lý chất thải có đủ năng lực, đã được cấp giấy phép xử lý chất thải nguy hại; đáp ứng yêu cầu thực tế về diện tích kho, bãi lưu giữ PLNK; về phương án phân loại và xử lý PLNK; về công nghệ xử lý, tiêu huỷ... gửi Bộ Tài chính để lựa chọn tiêu huỷ phế liệu vi phạm theo quy định của pháp luật.
Thứ sáu, để có giải pháp phòng ngừa từ xa, Bộ TN&MT đã trình Chính phủ Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật BVMT theo hướng kiểm soát phế liệu ngay từ nước xuất khẩu; yêu cầu bắt buộc phải ký Quỹ BVMT trước NKPL vào Việt Nam; các cơ sở sử dụng phế liệu phải cải tạo nâng cấp công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường và bổ sung cơ sở xử lý chất thải thì mới NKPL sản xuất. Các cơ sở đang hoạt động sản xuất các sản phẩm hàng hóa trung gian như hạt nhựa thương phẩm, bột giấy giấy tái chế đưa ra lộ trình không quá 5 năm phải cải thiện nâng cấp dây chuyền công nghệ để sản xuất các sản phầm cuối cùng.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo các địa phương không thực hiện cấp phép mới các dự án đầu tư NKPL sản xuất các sản phẩm trung gian.
Phạm Văn Ngọc
