12/09/2016
Thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 15/11/2004 của Bộ Chính trị khóa IX về BVMT trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 3/6/2013 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và BVMT, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã ban hành Chỉ thị số 07/CT-BGTVT ngày 3/8/2016 về việc đẩy mạnh công tác BVMT GTVT nhằm hướng tới xây dựng hệ thống GTVT bền vững và thân thiện với môi trường
 |
|
Khí thải từ các phương tiện giao thông cơ giới đường bộ là một trong những nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí |
Trong thời gian qua, công tác BVMT GTVT đã có những chuyển biến tích cực, bộ máy tổ chức, cán bộ làm công tác BVMT được hình thành; nhận thức của cán bộ, công chức về BVMT đã được cải thiện; hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về BVMT GTVT được xây dựng, ban hành đáp ứng yêu cầu thực tiễn; các quy hoạch, chiến lược, dự án đầu tư phát triển GTVT đã bước đầu thực hiện nghiêm túc công tác đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường; công tác kiểm soát, ngăn ngừa ô nhiễm từ hoạt động của các phương tiện giao thông cơ giới đã đi vào nền nếp; một số đề án, dự án BVMT đã được xây dựng, phê duyệt, triển khai và đạt được những hiệu quả nhất định.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác BVMT GTVT còn nhiều vấn đề cần quan tâm: ô nhiễm không khí tại các đô thị, đặc biệt là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có xu hướng gia tăng, trong đó có tác động đáng kể từ khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ; yêu cầu về BVMT đối với các loại phương tiện giao thông cơ giới ngày càng chặt chẽ, đặc biệt là đối với phương tiện hoạt động tuyến quốc tế; ô nhiễm bụi xảy ra khá phổ biến trong thi công xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông; việc tổ chức thu gom, xử lý các loại chất thải chưa được đồng bộ, còn mang tính đối phó, hình thức.
Trước tình hình đó, ngày 3/8/2016, Bộ GTVT đã ban hành Chỉ thị số 07/CT-BGTVT về việc đẩy mạnh công tác BVMT GTVT, trong đó yêu cầu các cơ quan, đơn vị trong ngành tập trung thực hiện một số nội dung chính:
Đổi mới nội dung tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức, trách nhiệm về BVMT cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động ngành GTVT: Lồng ghép giáo dục pháp luật về BVMT trong công tác đào tạo cán bộ, công chức GTVT; Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến công tác BVMT trong hoạt động thi công xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông và trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ GTVT; Tăng số lượng, chất lượng tin, bài tuyên truyền, phổ biến về pháp luật BVMT và hoạt động BVMT GTVT trong các ấn phẩm và trên các trang thông tin điện tử; Chủ động tổ chức và phát động đội ngũ đoàn viên tham gia hưởng ứng các hoạt động, ngày kỷ niệm về môi trường (Ngày Môi trường thế giới, Ngày quốc tế Đa dạng sinh học, Ngày Đại dương thế giới, Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam...).
Kiện toàn bộ máy tổ chức quản lý, nâng cao năng lực, trình độ đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác BVMT GTVT: Rà soát, tăng cường nhân lực chuyên môn về BVMT cho các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ GTVT; nghiên cứu lồng ghép tiêu chí về BVMT trong bình xét khen thưởng hàng năm đối với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ; Chủ động tìm kiếm các nguồn lực trong và ngoài nước để tổ chức tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực quản lý, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ công chức làm công tác quản lý nhà nước về BVMT; Tổ chức, phân công lãnh đạo chịu trách nhiệm về công tác BVMT và tăng cường bộ phận chuyên trách, cán bộ có chuyên môn về BVMT, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Để công tác BVMT trong lĩnh vực GTVT đạt hiệu quả cao, trong giai đoạn 2016 - 2020, ngành GTVT sẽ triển khai các nhiệm vụ trọng tâm:
Triển khai công tác BVMT trong phát triển kết cấu hạ tầng giao thông
Đối với các đơn vị chức năng (Vụ Môi trường, Vụ Kế hoạch - Đầu tư và Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông) có nhiệm vụ hướng dẫn, đôn đốc việc thực hiện các quy định về BVMT trong công tác Chiến lược, quy hoạch và trong đầu tư, duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông, đồng thời tăng cường kiểm tra thực thi pháp luật về BVMT trong thi công xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông; Bảo đảm việc bố trí kinh phí để thực hiện đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường, kế hoạch BVMT trong công tác chiến lược, quy hoạch và trong đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông; Tham mưu bảo đảm việc chủ đầu tư, nhà đầu tư lồng ghép phù hợp các biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường của dự án vào trong thiết kế kỹ thuật, thiết kế thi công, biện pháp thi công và tổ chức giám sát việc thực hiện trong quá trình thi công xây dựng.
Đối với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án thực hiện nghiêm túc, đầy đủ quy định pháp luật về đánh giá tác động môi trường hoặc kế hoạch BVMT và các biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường, các cam kết BVMT, chương trình quản lý và giám sát môi trường trong báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt hoặc trong kế hoạch BVMT đã được xác nhận của dự án; Tổ chức giám sát, đôn đốc các nhà thầu thi công thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động xấu đến môi trường và nắm bắt diễn biến môi trường tại công trường thi công để có biện pháp xử lý phù hợp.
Công tác BVMT trong quản lý phương tiện và quản lý vận tải
Đẩy nhanh tiến độ xây dựng và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các thành phố lớn; Thực hiện áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 3 đối với xe mô tô và mức 4 đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới theo Quyết định số 49/2011/QĐ-TTg ngày 1/9/2011; Đề xuất lộ trình nâng cao mức tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô đang lưu hành và nhập khẩu đã qua sử dụng.
Rà soát, xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn để thực hiện các quy định của Phụ lục III, IV, V, VI của Công ước quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm do tàu gây ra và Công ước quốc tế về kiểm soát các hệ thống chống hà độc hại của tàu; Thúc đẩy phát triển dịch vụ thu gom, xử lý chất thải từ tàu biển, phương tiện thủy nội địa tại các cảng biển.
Nghiên cứu xây dựng các quy định về BVMT trong lĩnh vực hàng không dân dụng phù hợp với yêu cầu của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO); chỉ đạo các hãng hàng không tổ chức thu gom, xử lý chất thải từ tàu bay theo quy định pháp luật về BVMT.
Các Sở GTVT nghiên cứu, đề xuất UBND các tỉnh, thành phố thúc đẩy phát triển giao thông công cộng (đặc biệt là phương thức vận tải nhanh, khối lượng lớn tại các đô thị lớn) và đầu tư, khai thác vận hành các loại xe buýt, xe taxi tiết kiệm nhiên liệu, thân thiện môi trường (xe hybrid, xe sử dụngnhiên liệu sạch, khí tự nhiên, điện).
Công tác BVMT trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ GTVT
Cục Y tế GTVT chủ động tìm kiếm các nguồn lực để thực hiện xử lý triệt để nước thải gây ô nhiễm môi trường tại các cơ sở khám, chữa bệnh GTVT; Chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh GTVT tổ chức thu gom, phân loại, lưu giữ và ký hợp đồng với các đơn vị có chức năng để vận chuyển, xử lý chất thải rắn, chất thải y tế theo quy định; vận hành hệ thống xử lý nước thải đáp ứng quy chuẩn môi trường; không để phát sinh cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, dịch vụ GTVT rà soát hồ sơ môi trường của đơn vị và các tổ chức trực thuộc để thực hiện việc lập, trình phê duyệt đề án BVMT theo quy định tại khoản 2 Điều 22 Nghị định số 18/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 của Chính phủ; Thiết lập, triển khai áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 và xây dựng, thực hiện các định mức tiêu thụ nhiên liệu, các quy chế về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và tổ chức thực hiện việc thu gom, phân loại, lưu giữ, xử lý các loại chất thải phát sinh trong hoạt động của đơn vị, đáp ứng quy định pháp luật về BVMT; Xây dựng kế hoạch (hoặc lộ trình) để tăng cường đầu tư đổi mới công nghệ, thay thế các trang thiết bị tiêu tốn nhiều năng lượng, gây ô nhiễm môi trường; Tổ chức quan trắc định kỳ các thông số môi trường về nước thải, khí thải, tiếng ồn, độ rung theo các quy chuẩn kỹ thuật về môi trường hiện hành.
Trần Ánh Dương
Vụ trưởng Vụ Môi trường Bộ GTVT
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 8/2016)
