24/12/2013
Mô hình toàn dân tham gia xây dựng khu dân cư (KDC) tự quản BVMT đã được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (UBMTTQ) tỉnh Khánh Hòa phối hợp với Sở TN&MT triển khai xây dựng trong 3 năm qua, góp phần chuyển biến mạnh mẽ nhận thức của người dân về BVMT.
Thôn Phước Lý (xã Ninh Bình, thị xã Ninh Hòa) và thôn Phước Toàn Tây (phường Phước Hải, TP. Nha Trang) là hai KDC được UBMTTQ Khánh Hòa chọn xây dựng mô hình điểm “KDC tự quản BVMT”.
Trước đó, công tác BVMT tại hai KDC chưa được nhân dân thực sự quan tâm, rác thải không được thu gom, vứt bừa bãi tại các đường làng, ngõ xóm. Chất thải từ các chuồng trại chăn nuôi thải trực tiếp ra ao, hồ, gây mùi hôi nồng nặc. Nhiều hộ gia đình chưa xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, công tác vệ sinh môi trường không được thực hiện thường xuyên, gây nhiều dịch bệnh như tiêu chảy, đau mắt đỏ…
Để khắc phục tình trạng trên, Ban công tác Mặt trận hai KDC đã tuyên truyền, vận động, đôn đốc bà con nhân dân tại các KDC nâng cao ý thức BVMT; Tổ chức họp trong KDC thảo luận mục đích, yêu cầu thực hiện những nội dung việc tự quản; Bổ sung các cam kết BVMT vào hương ước, quy ước của thôn; Giám sát việc giữ gìn vệ sinh đường làng, ngõ, xóm và tham gia giám sát việc thực hiện pháp luật về BVMT của các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn.
Công tác BVMT nơi đây đã có những chuyển biến rõ rệt. Đường làng, ngõ, xóm phong quang sạch, đẹp, cây xanh đã được trồng ở những nơi công cộng, nhà dân được trang bị thùng chứa rác. Các chất thải được thu gom đúng nơi quy định, rác được phân loại, tái chế hoặc ủ thành phân vi sinh bón cho cây trồng.
Các thành viên của Đội tự quản tham gia dọn vệ sinh môi trường
Từ hai mô hình trên, đến nay, Khánh Hòa đã nhân rộng được 987 mô hình KDC tự quản BVMT tại 27 xã, phường, thị trấn và 8 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn toàn tỉnh. Hàng năm, UBMTTQ tỉnh đã kiểm tra, giám sát, thực hiện báo cáo về công tác tổng kết các kết quả đạt được của các KDC tự quản BVMT. Đồng thời, đánh giá về những mặt mạnh, hạn chế và phương hướng trong thời gian tới.
Nhận định về kết quả nhân rộng các mô hình điểm KDC BVMT trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, ông Phạm Minh Chánh, Chủ tịch UBMTTQ tỉnh cho biết: Điểm nổi bật sau khi triển khai mô hình, nhân dân đã tự giác thực hiện hương ước, quy ước hoặc cam kết BVMT; Các hộ gia đình ký và thực hiện cam kết không vứt rác bừa bãi; đổ rác, phế thải đúng giờ, thu gom, vận chuyển rác thải đúng nơi quy định; không nuôi súc vật thả rông; 100% hộ gia đình nộp các loại phí BVMT theo quy định; Bảo đảm vệ sinh, môi trường ở tất cả các tụ điểm công cộng và khu vực sinh hoạt chung của KDC; Hầu hết các KDC đều có điểm tập trung xử lý rác thải, có biện pháp BVMT hiệu quả do cộng đồng dân cư tự tổ chức thực hiện.
Ngoài ra, UBMTTQ tỉnh cũng duy trì thường xuyên các hoạt động phòng ngừa, khắc phục ô nhiễm, suy thoái môi trường, nâng cao chất lượng môi trường sống, môi trường lao động, bảo vệ và sử dụng có hiệu quả tài nguyên thiên nhiên; thường xuyên mở các lớp tập huấn tuyên truyền về công tác BVMT; phối hợp lồng ghép nhiệm vụ BVMT với các phong trào trong nhân dân, đặc biệt là phong trào “Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa ở KDC” nhằm gắn công tác BVMT với phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Bên cạnh đó, UBMTTQ tỉnh đã tổ chức Hội thi “Mặt trận với công tác BVMT”, bằng hình thức tuyên truyền sân khấu hóa và phần thi trắc nhiệm các kiến thức về luật, cách thức BVMT trong cộng đồng dân cư. Đồng thời lên án các hành vi, biểu hiện làm ảnh hưởng đến môi trường, kêu gọi người dân ý thức BVMT tại KDC.
Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn một số hạn chế như: Hiện nay địa bàn KDC ở nông thôn rộng, ý thức người dân trong KDC không đồng đều, các cuộc họp ở các KDC số lượng hộ gia đình tham gia còn hạn chế, từ đó công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, Nghị quyết của Đảng về công tác BVMT, chưa thật sự đến tận người dân. Nhiều thôn, xóm do việc quy hoạch các bãi thu gom rác thải chưa hợp lý do vậy các hố rác có hiện tượng mất vệ sinh.
Để khắc phục những hạn chế trên, trong thời gian tới, UBMTTQ tỉnh đã đề ra một số giải pháp như: Tiếp tục phát huy và nâng cao trách nhiệm của UBMTTQ cơ sở trong công tác tổ chức các hoạt động BVMT; Vận động các KDC thành lập Tổ tự quản BVMT; Tổ chức 100% các hộ gia đình tại các KDC ký cam kết BVMT; Vận động bà con đấu tranh khắc phục các tệ nạn, tập tục, thói quen xấu trong sản xuất, sinh hoạt, tiêu dùng xâm hại đến môi trường tài nguyên.
Nguyễn Thủy
Chuyên đề Cộng đồng tham gia bảo bệ môi trường
