10/10/2022
Ngày 3/10/2022, sau khi xem xét kỹ lưỡng các vấn đề liên quan đến cây trồng biến đổi gen (BĐG) và an toàn thực phẩm, Nội các Kenya đứng đầu là Tổng thống William Ruto đã thông báo dỡ bỏ lệnh cấm đối với các giống cây trồng và cho phép nhập khẩu thực phẩm, thức ăn chăn nuôi có nguồn gốc từ thực vật biến đổi gen (BĐG) tại Kenya sau 10 năm.
Theo công báo của Văn Phòng Tổng thống: “Theo khuyến nghị của Tổ Công tác về Đánh giá các vấn đề liên quan tới Thực phẩm BĐG và An Toàn Thực Phẩm cũng như tuân thủ các hướng dẫn của Cơ quan An toàn Sinh học Quốc gia đối với tất cả các điều ước quốc tế hiện hành, bao gồm Nghị định thư Cartagena về an toàn sinh học (CPB), Nội Các đã huỷ bỏ quyết định trước đó ban hành vào ngày 8 tháng 11 năm 2012 về việc cấm canh tác cây trồng biến đổi gen và nhập khẩu thực phẩm và thức ăn chăn nuôi được tạo ra nhờ các tiến bộ của công nghệ sinh học; chính thức dừng lệnh cấm đối với cây trồng BĐG.” Với quyết định này, chính phủ Kenya sẽ cho phép trồng và nhập khẩu ngô Bt trong nước cùng với việc thử nghiệm trên đồng ruộng một số sản phẩm khác như sắn và chuối.
Theo như Công báo, lệnh dỡ bỏ đã được đưa ra từ trước bởi quyết định của Nội các vào ngày 19/12/2019 thông qua việc cho phép thương mại hoá bông BĐG trong nước với khả năng chống lại sâu đục quả châu Phi - loài gây hại phổ biến để lại những thiệt hại nặng nề nhất trên cây bông. “Việc chấp thuận trước đó của Nội các đã cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc tìm kiếm những giải pháp để cải tiến sản xuất ngành công nghiệp dệt, thức ăn chăn nuôi và dầu mỏ hướng tới mục tiêu công nghiệp hoá; và quyết định dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm của nội các lần này tiếp tục củng cố thêm định hướng đó đồng thời thúc đẩy ợi ích ích của công nghệ cho nhiều lĩnh vực nông nghiệp và sản xuất khác” - công báo cho biết thêm.
Nội các cũng đã xem xét các báo cáo chuyên môn và kỹ thuật khác nhau về việc áp dụng công nghệ sinh học; bao gồm các báo cáo của Cơ quan An toàn Sinh học Quốc gia Kenya (NBA), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Tổ chức Nông lương (FAO), Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) và Cơ quan An toàn Thực phẩm Châu Âu (EFSA).
Các cây trồng BĐG từ nay sẽ được canh tác và nhập khẩu tại Kenya (Nguồn: The Standard media)
Quyết định này được Tổng thống William Ruto đưa ra trong một cuộc họp nội các thảo luận về tình trạng hạn hán đang diễn ra trong khu vực và xem xét việc hỗ trợ nhân đạo và cung cấp lương thực cứu trợ ở những khu vực đó. Động thái này cũng được xem là một phần trong các biện pháp ứng phó trung và dài hạn đối với tình trạng hạn hán đang diễn ra và là một bước đáng kể trong việc định hình lại nền nông nghiệp ở Kenya bằng cách áp dụng các loại cây trồng có khả năng chống chịu sâu bệnh. Quyết định cũng sẽ giúp làm giảm chi phí thức ăn chăn nuôi và áp sản xuất ngô dùng làm thực phẩm trong nước.
Ý nghĩa của việc dỡ bỏ lệnh cấm đối với nông dân Kenya
Nhiều tổ chức khoa học, các nhà nghiên cứu và nông dân trong nước đã hoan nghênh Chính phủ Kenya khi đã tin tưởng vào công nghệ và dựa trên bằng chứng khoa học xác đáng để đưa ra quyết định dỡ bỏ lệnh cấm đối với cây trồng BĐG, đặc biệt trong bối cảnh an ninh lương thực đang là thách thức ngày càng cấp bách trong khu vực.
Biến đổi khí hậu và các cuộc khủng hoảng toàn cầu gần đây đã gây ra những ảnh hưởng đáng kể đến nguồn cung cấp lương thực toàn cầu và làm gián đoạn các chuỗi cung ứng. Nông dân trên toàn cầu ngày càng phải đối mặt với nhu cầu sản xuất nhiều lương thực hơn từ ít tài nguyên hơn và trong các điều kiện trồng trọt khó dự đoán hơn, đồng thời phải có trách nhiệm quản lý toàn cảnh hệ sinh thái rộng lớn mà họ canh tác và thực hiện các biện pháp nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Vì vậy việc đảm bảo tất cả nông dân đều được tiếp cận với các cải tiến nông nghiệp và công cụ hỗ trợ, bao gồm cả cây trồng BĐG, để mang lại nền nông nghiệp bền vững là vô cùng quan trọng.
Kể từ khi cây trồng BĐG được đưa vào thương mại hơn 25 năm trước đã có hơn 3500 đánh giá của cơ quan quản lý độc lập xác nhận tính an toàn của những cây trồng này. Các giống cây BĐG cũng nhận được sự cho phép của các cơ quan quản lý trên toàn thế giới trong hơn hai thập kỷ thông qua các quy trình bao gồm xem xét kỹ lưỡng và đánh giá an toàn. Việc dỡ bỏ lệnh cấm đối với cây trồng BĐG sẽ mở ra nhiều mối quan hệ đối tác công tư mới ở Kenya với mục tiêu cung cấp các sản phẩm có lợi cho nông dân, giúp tăng năng suất và sinh kế cho nông dân đồng thời hỗ trợ quá trình chuyển đổi sang hệ thống lương thực bền vững tại Kenya.
Phạm Văn Ngọc
