08/02/2017
Mùa Xuân đang về trên các làng nghề trồng hoa, cây cảnh ở Phú Thọ với không khí nhộn nhịp, tất bật của những ngày cuối năm. Nơi đây nổi tiếng với làng nghề trồng hoa, cây cảnh Phương Viên (xã Tân Phương, huyện Thanh Thủy) và làng đào Hồng Vân (xã Thanh Minh).
 |
|
Hoa cúc vàng được trồng tại làng hoa Phương Viên |
Nghề trồng hoa, cây cảnh ở làng Phương Viên hình thành cách đây trên 30 năm, chủ yếu là trồng những giống hoa truyền thống như cúc đại đóa, vạn thọ, cúc tím, tuy líp, mâm xôi và các loại hoa hồng Pháp, tỷ muội, hoa ly... Do nhu cầu chơi hoa của khách hàng ngày càng tăng, nên các hộ dân trồng hoa quanh năm, nhưng Tết là vụ thu hoạch chính để cung ứng cho thị trường. Những năm gần đây, doanh thu từ trồng hoa tươi của làng ước đạt 1,7 tỷ đồng, trong đó 2 loại hoa cúc, hồng ước đạt 600 triệu đồng. Riêng vụ Tết, doanh thu từ trồng hoa chiếm tới 30% doanh thu cả năm. Để những bông hoa đua hương, khoe sắc đúng dịp Tết đến, Xuân về, người trồng hoa ở làng Phương Viên phải luôn theo dõi tình hình thời tiết để điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng cho hoa nở đúng thời điểm. Theo kinh nghiệm của những người trồng hoa lâu năm trong làng, trước Tết 3 tháng bắt đầu gieo giống, có thể gieo giống thành nhiều đợt để tránh hoa nở rộ cùng một lúc.
Theo xu hướng thị trường, các hộ gia đình trong làng Phương Viên còn trồng thêm cây cảnh, tuy kỹ thuật chăm sóc tỷ mỷ, kinh phí đầu tư ban đầu cao nhưng dễ bán. Cây cảnh được chọn trồng là những cây khỏe, có sức tái sinh, có thể sống ở mọi địa hình và khí hậu khắc nghiệt. Trong đó, các loài cây được trồng nhiều nhất là sanh, si, tùng la hán, vạn tuế... được uốn tỉa chăm sóc công phu thành các dáng, thế, ẩn chứa quan niệm triết học Phương Đông. Có cây còn được uốn, tỉa thành hình những cây tháp nổi tiếng như Effel, Phổ Minh, hình chim Đại Bàng, Công, Phượng Hoàng... để trang trí trong các khách sạn, tòa nhà lớn.
Cũng nổi tiếng và lâu đời như làng nghề trồng hoa Phương Viên, làng nghề trồng đào Hồng Vân (xã Thanh Minh) được hình thành từ năm 1942, nhưng đến cuối năm 2012 mới được UBND tỉnh công nhận làng nghề. Hiện có tới 75% số hộ dân tham gia trồng đào. Từ việc trồng đào để chơi Tết, đến nay đào Hồng Vân đã có tiếng trên thị trường, tạo thêm thu nhập cho người dân địa phương, với tổng doanh thu từ hoa đào đạt 1,4 - 1,5 tỷ đồng. Dự kiến, năm nay doanh thu sẽ tăng từ 10 - 15%.
Bước sang tháng 12 âm lịch, cũng là thời điểm các hộ dân ở làng nghề Hồng Vân tất bật chăm sóc, tỉa cành, tạo dáng cho từng gốc đào... Các loại đào được trồng chủ yếu là đào bích, đào phai, đào ta, đào mốc… Trong đó, đào bích có màu đỏ thẫm, nhiều cánh xếp khít nhau, lá có màu lục đậm; đào phai có hoa màu hồng nhạt, lá màu xanh nhạt hơn so với đào bích, cây có nhiều hoa. Đào mốc có gốc cổ thụ, thế tự nhiên, dáng khỏe, nhiều nụ, hoa phớt hồng… Mỗi loại đều có nét đẹp riêng và tạo nên một khung cảnh ấm áp của mùa xuân. Đất trồng đào là đất thịt pha sét có độ ph 7-8, nơi trồng phải cao ráo, thoát nước, nếu bị úng là đào chết. Trước khi trồng phải bón lót bằng phân ải hoặc phân hữu cơ vi sinh. Trồng xong, người trồng cắt cành lần thứ nhất, để cành mới ra nhiều, năm tới sẽ cho nhiều hoa. Trong quá trình cắt tỉa cần kết hợp tạo hình tán cây. Đào thuộc loại cây rụng lá hàng năm về mùa đông. Sau khi lá rụng, nụ hoa phát triển và lớn nhanh. Nếu để tự nhiên thì đào rụng lá vào cuối tháng Chạp và hoa nở vào cuối tháng Giêng hoặc tháng Hai năm tới.
Mặc dù, hoa đào có đủ loài, mỗi loài mang một ngôn ngữ riêng, đa thanh, đa sắc nhưng theo quan niệm của cha ông, hoa đào nuôi dưỡng âm khí dương Xuân. Nhìn thấy hoa đào là nhìn thấy mùa Xuân. Hoa đào không còn là một sản phẩm thuần túy vật chất, mà nó còn chuyển tải những giá trị tinh thần, chứa đựng ý nghĩa văn hóa. Do vậy, mỗi dịp Tết đến, hoa đào làng Hồng Vân được người mua ưa chuộng, bởi đào Hồng Vân có một vẻ đẹp tự nhiên, không cầu kỳ nhưng sắc bền đẹp, lâu phai.
Tết Nguyên đán Đinh Dậu đang đến gần, hòa chung không khí mùa Xuân, cùng với làng hoa Phương Viên, làng đào Hồng Vân cũng bước vào vụ thu hoạch. Sắc hồng tươi thắm của những cánh đồng hoa không chỉ tô điểm cho vùng quê Phú Thọ một khung cảnh ấm áp mà còn mang sắc Xuân đến với mọi nhà.
Lê Thị Thương
Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 1/2017
