13/09/2016
Với diện tích 4.705 ha, rừng đặc dụng Hương Sơn được xem là “kho dự trữ thiên nhiên” đa dạng với núi, hồ, hang động, rừng cây, muông thú... Không chỉ có chức năng bảo tồn đa dạng sinh học (ĐDSH), rừng đặc dụng Hương Sơn còn đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng hộ, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, mang lại hiệu quả kinh tế thông qua các hoạt động phát triển rừng và du lịch sinh thái. Xác định vai trò quan trọng của rừng đặc dụng Hương Sơn, thời gian qua, các cấp chính quyền, đặc biệt là Sở TN&MT Hà Nội thường xuyên quan tâm đến công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về bảo tồn ĐDSH và phát triển rừng bền vững.
Cách trung tâm TP. Hà Nội 60 km, rừng đặc dụng Hương Sơn là danh thắng nổi tiếng của Việt Nam, với hệ sinh thái động thực vật trên núi đá vôi phong phú và đa dạng, cùng hệ thống đình, đền, chùa có giá trị văn hóa lịch sử - ý nghĩa tâm linh tiêu biểu của dân tộc. Các công trình văn hóa lịch sử ẩn mình giữa phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp là nét đặc trưng độc đáo của Hương Sơn. Không những vậy, rừng đặc dụng Hương Sơn còn là một kho dự trữ thiên nhiên với nhiều loài quý hiếm, đặc hữu. Về hệ thực vật có 185 họ, 577 chi, 873 loài, trong đó 25 loài thực vật quý hiếm có tên trong Sách Đỏ Việt Nam. Về động vật có 288 loài thuộc 84 họ, 26 bộ, trong đó 40 loài động vật quý hiếm cần được bảo tồn. Với những giá trị to lớn về ĐDSH, sự hài hòa trong cảnh quan và đặc biệt có chùa Hương với diện tích 500 ha tạo nên một quần thể danh thắng hấp dẫn, gắn với văn hóa tôn giáo Việt Nam. Đây được xem là một điểm hành hương nổi tiếng nhất Việt Nam, hàng năm thu hút từ 1,4 - 1,5 triệu lượt khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan. Vì thế, rừng đặc dụng Hương Sơn đã được xếp hạng cấp quốc gia để tăng cường quản lý, bảo vệ và đầu tư phát triển.
Nhằm bảo tồn những giá trị của rừng đặc dụng Hương Sơn, UBND TP Hà Nội đã ban hành Quyết định số 690/QĐ-UBND về việc phê duyệt Quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững rừng đặc dụng Hương Sơn đến năm 2020. Đây là biện pháp cấp thiết nhằm bảo tồn tính ĐDSH, tăng khả năng phòng hộ, hướng tới gìn giữ những giá trị lâu bền của rừng đặc dụng. Bên cạnh đó, UBND TP cũng ban hành Quyết định số 5181/QĐ-UBND về việc phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững khu rừng đặc dụng Hương Sơn đến năm 2020, với mục đích quản lý, bảo tồn và phát triển, sử dụng rừng bền vững nhằm nâng cao tính ĐDSH, cũng như khả năng phòng hộ môi trường cảnh quan, tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật, phục vụ quản lý bảo vệ và phát triển rừng gắn với phát triển kinh tế của khu rừng đặc dụng Hương Sơn.
 |
|
Cuộc thi “Sáng tác thơ ca, vẽ tranh về BVMT, bảo tồn ĐDSH trên địa bàn xã Hương Sơn” |
Để cộng đồng xã Hương Sơn hiểu hơn về tính ĐDSH, cũng như những giá trị ý nghĩa lịch sử, văn hóa của khu rừng, Sở TN&MT Hà Nội đã triển khai nhiều hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong công tác BVMT, bảo tồn ĐDSH cụ thể như: tổ chức ký Cam kết BVMT giữa các cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, hộ gia đình đang sinh sống, hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn với UBND xã Hương Sơn; tổ chức tập huấn nâng cao kiến thức về bảo tồn ĐDSH, BVMT cho chính quyền địa phương, Ban quản lý rừng đặc dụng Hương Sơn, nhân dân, giáo viên, học sinh… trong xã. Đồng thời, huy động sự quan tâm, tham gia của cộng đồng trong công tác BVMT, bảo tồn ĐDSH; gợi mở những cách làm hay, ý tưởng mới về BVMT, bảo tồn ĐDSH xã Hương Sơn nói riêng và Thủ đô nói chung. Bên cạnh đó, Sở TN&MT Hà Nội phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu môi trường và biến đổi khí hậu tổ chức cuộc thi “Sáng tác thơ ca, vẽ tranh về BVMT, bảo tồn ĐDSH trên địa bàn xã Hương Sơn”. Theo kế hoạch, năm 2017, Sở TN&MT Hà Nội sẽ áp dụng thí điểm mô hình “Sống xanh” tại xã Hương Sơn. Theo đó, các hộ gia đình tham gia mô hình sẽ được các chuyên gia hướng dẫn phân loại rác, tận dụng chất thải thực phẩm thừa làm phân hữu cơ; tổ chức trồng rau sạch, cây xanh góp phần BVMT, tăng thu nhập và quảng bá thực phẩm sạch cho người dân.
Hy vọng, với những nỗ lực của các cấp, các ngành, cộng đồng nhân dân xã Hương Sơn, nguồn tài nguyên quý giá của rừng đặc dụng Hương Sơn sẽ được gìn giữ, phát huy, góp phần vào công cuộc xây dựng và phát triển nguồn tài nguyên rừng quốc gia đúng như Bác Hồ đã nói: "Rừng là vàng, nếu mình biết bảo vệ, xây dựng thì rất quý!”.
Hồng Khánh
(Nguồn: Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 8/2016)
