21/03/2022
Ngày 18/3/2022, tại Hà Nội, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (Bộ TN&MT) phối hợp với Liên minh không rác Việt Nam đã tổ chức Hội thảo trực tuyến “Thúc đẩy tái sử dụng, tái nạp trong thực hiện kinh tế tuần hoàn (KTTH) tại Việt Nam” nhằm chia sẻ kinh nghiệm trên thế giới và đề xuất một số giải pháp thúc đẩy tái sử dụng, tái nạp trong thực hiện KTTH tại Việt Nam.
Luật BVMT năm 2020 và Nghị định hướng dẫn thi hành Luật đã quy định nội dung về KTTH (tại Điều 138-140). Theo đó, Kế hoạch hành động Quốc gia thực hiện KTTH sẽ được Thủ tướng Chính phủ ban hành trong năm 2023. Theo đó, các Bộ, cơ quan ngang bộ căn cứ chức năng, nhiệm vụ và lĩnh vực quản lý nhà nước được giao, có trách nhiệm xây dựng, phê duyệt kế hoạch hành động thực hiện kinh tế tuần hoàn của ngành, lĩnh vực, sản phẩm phù hợp với kế hoạch hành động quốc gia.
Phát biểu tại Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Đình Thọ cho biết, trong bối cảnh ô nhiễm rác thải nhựa nghiêm trọng, tái sử dụng hàng hóa và nguyên liệu rất quan trọng đối với một nền KTTH bền vững, nơi các sản phẩm và nguyên liệu vẫn được lưu thông, giảm áp lực lên tài nguyên và giảm thiểu chất thải. Tái sử dụng, tái nạp là một dạng của mô hình kinh doanh tuần hoàn và đang ngày càng được đón nhận phổ biến trong lĩnh vực về bao bì, đóng gói thực phẩm… Ở Việt Nam, các mô hình kinh doanh này đã xuất hiện từ trước nhưng còn manh mún, chưa mang tính hệ thống, toàn diện.
Theo Báo cáo Chính sách về KTTH tại Việt Nam do TS. Lại Văn Mạnh, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường trình bày cho thấy, dân số thế giới dự kiến đạt 8,5 tỷ người vào năm 2030 và tăng thêm lên đến 9,7 tỷ vào năm 2050 và 11,2 tỷ người vào năm 2100. Trong đó, hơn một nửa mức tăng dân số toàn cầu từ năm 2020 đến năm 2050 dự kiến sẽ xảy ra ở Châu Phi. Vào khoảng năm 2027, Ấn Độ dự kiến sẽ vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới, trong khi dân số Trung Quốc dự kiến sẽ giảm 31,4 triệu người trong giai đoạn 2019-2050.
Còn tại Việt Nam, trong những năm, qua quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng. Năm 2020, Việt Nam đã có 862 đô thị, tăng 60 đô thị so với 2016; tổng dân số cả nước năm 2020 là 97,58 triệu người, trong đó dân số đô thị chiếm 37%. Phát triển công nghiệp hiện chiếm hơn 30% GDP cả nước; Việt Nam hiện có 369 khu công nghiệp, 698 cụm công nghiệp, 4575 làng nghề; cơ sở sản xuất lớn nằm ngoài khu công nghiệp, cụm công nghiệp chiếm 2% cả nước nhưng trên 30% tổng sản lượng toàn quốc. Xu thế gia tăng dân số và phát triển công nghiệp trên thế giới và Việt Nam dẫn đến nhiều hệ lụy như quá tải, tắc nghẽn giao thông, phát sinh chất thải, chất lượng cung cấp năng lượng, ô nhiễm không khí…
Chia sẻ thông tin tại Hội thảo, diễn giả đến từ tổ chức Enviu (Inđônêxia) cho biết, nước này là quốc gia ô nhiễm chất thải nhựa lớn thứ 2 trên thế giới. Theo đó, mỗi năm, nước này đã tạo ra 6,8 triệu tấn chất thải nhựa, trong đó, khoảng 620.000 tấn mỗi năm rò rỉ vào đường thủy và đại dương. Nếu không có sự can thiệp mạnh mẽ, ô nhiễm nhựa, bao gồm cả rò rỉ đại dương sẽ tăng 30% vào năm 2025 và hơn gấp đôi trong vòng một thế hệ (tức là vào năm 2040). Để giảm thiểu rác thải nhựa, một trong các giải pháp cụ thể được triển khai là xây dựng các liên danh khuyến khích không sử dụng đồ nhựa sử dụng một lần trong ngành khách sạn, nhà hàng. Thúc đẩy việc chứa nước lọc bằng chai thủy tinh thay cho chai nhựa…
Nhằm thúc đẩy tái nạp, tái sử dụng trong thực hiện KTTH tại Việt Nam, các đại biểu tại Hội thảo đề xuất, cần phát triển các mô hình liên kết, chia sẻ việc sử dụng tuần hoàn sản phẩm và chất thải; thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, liên minh tái chế, các mô hình liên kết vùng, liên kết đô thị với nông thôn… Đồng thời, khuyến khích phát triển thị trường tái sử dụng sản phẩm thải bỏ, tái chế chất thải; huy động các nguồn lực trong xã hội để thực hiện KTTH theo quy định của pháp luật; hợp tác quốc tế, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức, công nghệ về KTTH theo quy định của pháp luật.
Châu Loan
