25/05/2023
Ngày 28/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 107/2022/NĐ-CP về thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ. Nghị định đã thể hiện cam kết của Việt Nam khi thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ (viết tắt là ERPA) được ký kết giữa Bộ NN&PTNT và Ngân hàng Tái thiết và Phát triển quốc tế (IBRD) - đơn vị nhận ủy thác của Quỹ Đối tác các-bon lâm nghiệp (Quỹ FCPF) được ký vào ngày 22/10/2020.
Lần đầu tiên tại Việt Nam, 10,3 triệu tấn CO2 - kết quả giảm phát thải từ rừng tự nhiên tại 6 tỉnh vùng Bắc Trung bộ (gồm Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế) đã được bán cho Quỹ FCPF ủy thác qua Ngân hàng IBRD để nhận về khoảng 51,5 triệu USD. Đồng thời đưa Việt Nam bước đầu tiếp cận, tham gia cùng xu hướng chung của thế giới trong việc trao đổi, chuyển nhượng lượng khí thải hay thương mại tín chỉ giảm phát thải.
Nguồn thu từ ERPA là nguồn thu dịch vụ môi trường rừng đối với loại dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng, giảm phát thải khí nhà kính từ hạn chế mất rừng và suy thoái rừng, quản lý rừng bền vững, tăng trưởng xanh đã được quy định trong Luật Lâm nghiệp. Việc chi trả đến những đối tượng hưởng lợi như chủ rừng, UBND xã, cộng đồng dân cư... được thực hiện theo quy định tại Nghị định và Kế hoạch chia sẻ lợi ích (dự kiến Kế hoạch này sẽ được Bộ NN&PTNT ban hành trong thời gian tới) đảm bảo tính công khai, minh bạch, hiệu quả.
Thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ - ERPA được thực hiện thí điểm đã giúp khơi thông và kịp thời tiếp nhận nguồn lực có ý nghĩa đáng kể cho công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, hỗ trợ phát triển sinh kế cho người dân sống gắn bó với rừng. Hơn nữa, nó còn tạo tiền đề rất cơ bản cho việc hoàn thiện, thể chế hóa các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan khác, đặc biệt là Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp có nội dung về dịch vụ môi trường rừng đối với dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng.
Bên cạnh đó, thực hiện thí điểm ERPA cũng chính là cơ hội tốt để có thêm nguồn lực, góp phần thực hiện Chiến lược phát triển lâm nghiệp Việt Nam giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, Chiến lược quốc gia về Biến đổi khí hậu, Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh gắn với phát triển bền vững và mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết “đưa mức phải thải ròng về 0 vào năm 2050” của Việt Nam tại COP26.
Hồng Cẩm