13/03/2023
Nhằm lấy ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân, bao gồm người Việt Nam định cư ở nước ngoài với tư cách là đối tượng thụ hưởng chính sách Luật Đất đai, ngày 2/3/2023, tại Hà Nội, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao đã phối hợp với Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam tổ chức Hội nghị lấy ý kiến người Việt Nam định cư ở nước ngoài đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Hội nghị được tổ chức dưới hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến (các điểm cầu tại châu Âu, châu Á, châu Mỹ và châu Úc).
Quang cảnh Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài Phạm Quang Hiệu khẳng định, việc lắng nghe và tiếp thu ý kiến kiều bào để tham mưu, đề xuất các cơ quan chức năng hoàn thiện pháp luật liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài là công việc thường xuyên của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài. Trong quá trình xây dựng và từng bước hoàn thiện, chính sách pháp luật về đất đai và nhà ở đã bám sát và thể chế hoá đường lối và chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước tại Nghị quyết số 36-NQ/TW, Chỉ thị số 45-CT/TW và Kết luận số 12-KL/TW của Bộ Chính trị, triển khai nhiệm vụ “Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, cải cách thủ tục hành chính và triển khai đồng bộ các chính sách liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài khi về nước làm việc, thường trú; tạo điều kiện thuận lợi để người Việt Nam ở nước ngoài về nước đầu tư, sản xuất, kinh doanh”.
Tại Hội nghị, Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai, Bộ TN&MT Nguyễn Đắc Nhẫn đã thông tin về những quy định về quản lý, sử dụng đất có liên quan đến yếu tố nước ngoài trong chính sách pháp luật đất đai hiện hành, chính sách tạo thuận lợi cho người người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong việc sử dụng đất, bao gồm quy định về quyền và nghĩa vụ về sử dụng đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam được quy định tại Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành. Theo đó, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã chỉnh sửa, bổ sung một số nội dung quy định về quản lý, sử dụng đất có liên quan đến yếu tố nước ngoài để đảm bảo thống nhất với các văn bản quy phạm pháp luật khác.
Hội nghị cũng đã nghe các ý kiến của đại diện các hội đoàn, cá nhân người Việt Nam định cư ở nước ngoài và doanh nghiệp kiều bào đang đầu tư, kinh doanh ở Việt Nam. Các ý kiến của kiều bào tập trung vào nội dung các quy định liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài, cho rằng Luật Đất đai hiện hành đã quy định về quyền sử dụng đất ở khi có quyền sở hữu nhà ở, tuy nhiên vẫn còn vướng mắc về quyền sử dụng đất ở chưa có công trình nhà ở, cụ thể là hạn chế người Việt Nam định cư ở nước ngoài chỉ được nhận quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở (điểm đ khoản 1 Điều 169 Luật Đất đai năm 2013), tức là các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại được phép bán nền, để tự tổ chức xây dựng nhà ở theo quy định của pháp luật (điểm b, khoản 2, Điều 8 Luật Nhà ở 2014). Nói cách khác, Luật Đất đai hiện hành không có quy định cho phép người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận chuyển quyền sử dụng đất ngoài dự án để xây dựng nhà ở. Điều này không chỉ hạn chế quyền phát triển nhà ở mà còn ảnh hưởng đến quyền thừa kế đất ở chưa có công trình nhà ở bên ngoài dự án phát triển nhà ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc diện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam. Các ý kiến của kiều bào đều mong muốn vướng mắc này được tháo gỡ, vừa tạo sự đối xử bình đẳng như công dân trong nước, vừa khơi thông nguồn lực của cộng đồng hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài cho việc phát triển thị trường bất động sản, đẩy mạnh thương mại hóa quyền sử dụng đất và phát triển kinh tế đất nước nói chung.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Phạm Quang Hiệu đánh giá cao sự quan tâm và các ý kiến tâm huyết của các đại biểu kiều bào, đề nghị kiều bào tiếp tục đóng góp ý kiến đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) qua các hình thức khác nhau như gửi đến Bộ Ngoại giao, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, trang web của Bộ TN&MT. Thứ trưởng khẳng định, Luật Đất đai là một đạo luật quan trọng, việc nghiên cứu, rà soát, sửa đổi là cần thiết và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao sẽ tổng hợp, chuyển tới Ban soạn thảo xem xét tất cả các ý kiến đóng góp của các đại biểu.
Nguyệt Minh