08/04/2020
Theo một báo cáo công bố ngày 7/4/2020 của Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên WWF, 90% người Việt Nam ủng hộ đóng cửa thị trường buôn bán động vật hoang dã (ĐVHD); 91% cũng ủng hộ với việc đóng cửa những nhà hàng bán ĐVHD phi pháp và không được quản lý. Báo cáo được phát hành vào Ngày Y tế thế giới trong bối cảnh cả thế giới đang phải chiến đấu với dịch bệnh Covid-19 được xem là nguy cấp và tồi tệ nhất trong lịch sử gần đây của loài người.
Một cuộc khảo sát được thực hiện trong tháng 3/2020 với 5.000 người tham gia đến từ Hồng Kông (Trung Quốc), Nhật Bản, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam cho thấy, 82% người được hỏi rất lo lắng về đại dịch; 93% người được hỏi tại khu vực Đông Nam Á và Hồng Kông ủng hộ những hành động của Chính phủ về việc cửa các khu chợ buôn bán ĐVHD bất hợp pháp và thiếu kiểm soát.
Nguồn gốc chính xác về Covid-19 vẫn còn nhiều câu hỏi, nhưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã khẳng định đây là một bệnh có nguồn gốc từ động vật, có nghĩa là virus từ ĐVHD truyền sang người. Ngày 24/2, Chính phủ Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm tiêu thụ ĐVHD làm thực phẩm. Kết quả nghiên cứu từ báo cáo của WWF cho thấy, người dân ủng hộ các Chính phủ trong khu vực ban hành một lệnh cấm tương tự. Đây là khảo sát ý kiến công chúng đầu tiên được thực hiện trong khu vực châu Á về mối liên hệ giữa Covid-19 và buôn bán ĐVHD.
Khảo sát tại Việt Nam cho thấy, phần lớn người được hỏi rất hoặc cực kỳ lo lắng về đại dịch virus corona, trong bối cảnh cuộc sống của người dân, cũng như nền kinh tế và sức khỏe cộng đồng bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch bệnh này gây ra trên toàn quốc.
Đường di chuyển của dịch bệnh (Nguồn: WWF)
Báo cáo cũng chỉ rõ, người tham gia phỏng vấn tại Việt Nam ủng hộ những biện pháp giải quyết tận gốc đại dịch Covid-19 và những dịch bệnh có nguồn gốc từ động vật có khả năng bùng phát trong tương lai do săn bắt, buôn bán, tiêu thụ ĐVHD bất hợp pháp. Khoảng 90% trong số 1.000 được hỏi ủng hộ những nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành liên quan đóng cửa các thị trường, nhà hàng bán ĐVHD bất hợp pháp, thiếu kiểm soát.
Bên cạnh đó, 91% ủng hộ việc đóng cửa những nhà hàng bán ĐVHD phi pháp và không được quản lý. Họ cũng sẵn sàng hỗ trợ những động thái, nỗ lực đó bằng cách chia sẻ thông tin trên mạng xã hội (56%); dừng việc tiêu thụ thịt ĐVHD và sản phẩm từ ĐVHD (49%) và thuyết phục người khác không ăn thịt ĐVHD không dùng sản phẩm từ ĐVHD (49%).
Khoảng 15% người được hỏi trả lời, họ hoặc người quen của họ đã mua sản phẩm ĐVHD từ chợ bán ĐVHD trong 12 tháng vừa qua. Ở quy mô quốc gia, con số này đồng nghĩa với việc hàng ngày có rất nhiều tương tác giữa ĐVHD và con người, mang lại những rủi ro tiềm ẩn. Những rủi ro này hoàn toàn có thể được giảm thiểu bằng cách đóng cửa các cửa hàng buôn bán ĐVHD bất hợp pháp.
Nhưng có một sự thay đổi tích cực đang diễn ra khi 82% người được hỏi trả lời rằng, tới đây họ sẽ không mua sản phẩm ĐVHD từ những khu chợ đó. Tuy nhiên, để giảm thiểu những dịch bệnh bùng phát trong tương lai và bảo đảm các loài hoang dã được sống trong thiên nhiên, chúng ta cần tiếp tục nâng cao nhận thức của người dân về những nguy cơ do tiêu thụ sản phẩm ĐVHD gây ra, cũng như ban hành các chính sách phù hợp và tăng cường thực thi pháp luật.
Nguyên Hằng
