06/05/2019
Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 4, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ đã đề xuất các cấp có thẩm quyền sửa thuế môi trường với xăng E5 nhằm tạo sự cách biệt về giá giữa hai loại xăng E5 và RON95 để khuyến khích người dân sử dụng.
Trước thực tế tỷ trọng xăng E5 trong cơ cấu xăng ngày càng giảm, nhất là thời gian từ đầu năm 2019 trở lại đây, thậm chí nhiều đại lý bỏ hẳn trụ bơm bán xăng E5, Công ty TNHH MTV Dầu khí TP HCM (Saigon Petro) đã đề nghị liên Bộ Công thương-Tài chính tính lại thuế môi trường cho xăng E5.
Theo GS.TS Đặng Đình Đào - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Đại học Kinh tế quốc dân, việc xem xét giảm thuế môi trường đối với xăng E5 là hợp lý để khuyến khích người dân sử dụng loại xăng này. Hiện nhiều quốc gia đã sử dụng công cụ thuế bảo vệ môi trường kết hợp với các quỹ hỗ trợ để tạo sự chênh lệch giá giữa sản phẩm được khuyến khích và sản phẩm bị hạn chế. Điều khiến GS.TS Đặng Đình Đào băn khoăn là trước đây, khi tuyên truyền để đưa xăng E5 vào sử dụng đại trà, Bộ Công thương và các cơ quan quản lý nhà nước khác đều nói về tính ưu việt của loại xăng này, đặc biệt là góp phần bảo vệ môi trường và mức giá của nó đối với xăng RON92, RON95.
Cách đây 1 năm, nhiều địa phương đã phản ánh họ chủ yếu bán xăng RON95, còn xăng E5 ít người sử dụng, nhưng Bộ Công thương vẫn không tiếp thu những thông tin ấy để có sự điều chỉnh cho phù hợp.
Bây giờ thực tế đã chứng minh, với mức giá không khác biệt bao nhiêu giữa xăng E5 và xăng RON95, cộng với thuế má gần ngang bằng nhau, bản thân người tiêu dùng vẫn chưa tin vào chất lượng xăng E5 bảo đảm như xăng RON 95..., do đó Bộ Công thương phải có giải pháp ngay.
Việt Nam có hàng loạt nhà máy ethanol thua lỗ mà đến nay chỉ có 1-2 nhà máy hoạt động. Việc của cơ quan quản lý không phải là vì mấy nhà máy hoạt động không hiệu quả mà cứ tính khấu hao của các nhà máy, đẩy giá xăng E5 lên cho gần sát với giá xăng RON85.
Giảm thuế môi trường đối với xăng E5 chỉ là một phần, quan trọng là vấn đề giá cả và chất lượng. Phải có giải pháp căn cơ, tính toán chuyện pha chế, sản xuất, các khoản chi phí đầu vào của loại xăng này sao cho hạ giá thành để sản phẩm này cạnh tranh hơn so với xăng RON95, khi ấy người tiêu dùng sẽ chuyển qua tiêu thụ nhiều hơn và dần dần họ tự đánh giá được chất lượng. Mặt khác phải tăng cường cung cấp thông tin khoa học đáng tin cậy, các thông số kỹ thuật về xăng E5", GS.TS Đặng Đình Đào phân tích.
Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển cũng nhắc lại một lý do vẫn được liên Bộ Tài chính - Công thương nhắc đến mỗi lần tăng giá xăng, đó là giá xăng Việt Nam vẫn thấp hơn nhiều nước trên thế giới. Cách giải thích của Bộ Công thương và một số cơ quan quản lý là không thuyết phục, bởi giá lao động Việt Nam còn quá thấp trong khi giá xăng lại cứ nghĩ rẻ hơn thế giới. Theo phản ánh của báo chí, giá xăng ở Mỹ hiện đã lên cao, nhưng mỗi lít cũng chỉ tầm 24.000-25.000 đồng, trong khi giá xăng RON95 ở Việt Nam đã vượt 22.000 đồng/lít, còn xăng E5 hơn 20.000 đồng/lít.
Tương tự, giá điện ở Việt Nam cũng được so sánh như vậy để đẩy lên trong khi thu nhập của lao động Việt Nam với các nước là một khoảng cách ghê gớm. “Chúng ta vẫn hay nói về hội nhập, hội nhập là cơ chế thị trường phải giống thế giới, tại sao đồng lương của người lao động Việt Nam lại không theo thế giới? Việc giá xăng tăng cao kéo theo một loạt hệ lụy về giá cả trong nền kinh tế, khiến doanh nghiệp bị bào mòn sức cạnh tranh và khiến gánh nặng trên vai người dân càng nặng nề", GS.TS Đặng Đình Đào chỉ rõ.
Gia Linh (Theo Đất Việt)
